Onverwachte topper onder de rook van Rotterdam. Na een bezoek aan Kasteel Rhoon, wat al leuk is, wandel je door de grienden langs de Oude Maas. In deze buitendijkse wilgenbossen vergaap je je in lente en zomer aan uitbundige flora. Via romantische wilgenpaadjes kronkel je door dit getijdengebied dat ademt op het ritme van eb en vloed. Aanrader van het zuiverste water.
Lente en zomer zijn het meest geschikt voor deze wandeling, vanwege de overdaad aan wilde bloemen die de mooie paadjes kleur op de wangen geven. Maar we gaan hem zeker ook een keer in de herfst lopen. Bij natte periodes kunnen de aarden paadjes trouwens flink modderig worden.
Je stapt uit de Rotterdamse metro in het dorpje Rhoon en je krijgt vrijwel direct een heus kasteel in het vizier, omgeven door een prachtige tuin en dito bos. Kasteel Rhoon ziet er veel nieuwer uit dan het is: het dateert al uit 1432.
Het is een geluk dat een stichting zich over het kasteel heeft ontfermd, anders had het er misschien helemaal niet meer gestaan. Na de oorlog was het zwaar verwaarloosd door geldgebrek. De stichting heeft het in 1971 compleet gerenoveerd. Top.
Vindt ook topkok Ad Janssen. Deze tv-persoonlijkheid, verkozen tot 'Meest Markante Horeca-ondernemer', drijft hier sinds 1988 zijn exclusieve Biggo Restaurant. Jammer genoeg zien we hem niet. Wel een net getrouwd stelletje dat zich op de romantische kasteelpaadjes van alle kanten laat fotograferen, want een trouwlocatie is Kasteel Rhoon ook al.
En niet voor niets, merken we. Want de omliggende Engelse tuinen, de Baroktuin en het kasteelbos zijn van een grote schoonheid.
Maar hé, Kasteel Rhoon is slechts het voorafje van een rijkgevulde wandeldis. Hoofdgerecht: de grienden langs de Oude Maas. Die lopen we verderop binnen. En ik moet even iets bekennen: ik wist helemaal niet wat grienden waren. En misschien lach je me nu uit, maar ik durf er wat onder te verwedden dat jij het ook niet weet.
Afijn, grienden zijn vochtige akkers waarop wilgen worden verbouwd. Tot 1960 werden ze op grote schaal geëxploiteerd voor de productie van wilgenhout. Daarna nam de vraag naar dit 'griendhout' sterk af zodat veel grienden niet meer werden onderhouden. Soms kregen ze de status van natuurgebied. Zoals hier vlak onder Rhoon.
Het wilgenhout dat ze hier oogsten, gebruiken ze onder andere voor oeverbescherming en geluidschermen. En als voedsel- en speelmateriaal voor dieren in de Rotterdamse Diergaarde Blijdorp. Grappig toch?
Eerst lopen we bij een mooi jachthaventje een wilgenlaantje op. En denken we nog: wat een schattig wilgenlaantje. Verderop zien we een bos van knotwilgen. En denken we: wat bijzonder, een knotwilgenbos. Maar het ene mooie wilgenbos rijgt zich aan het andere. En opeens valt het kwartje: wilgenbossen = grienden.
En wat zijn ze bijzonder. Nooit eerder heb ik zoiets gezien. Overal om ons heen wilgen. Sommige op het land, sommige met hun voetjes in nauwe slenken of brede kreken. En volop prachtige paadjes die ons door dit unieke gebied leiden.
In het voorjaar puilt dit gebied uit van de wilde bloemen. De paden zijn omzoomd met fluitenkruid waartussen smeerwortel welig tiert. De oevers kleuren geel door de getijdenplant spindotter, wat weer iets anders is dan een spindoctor. Soms steekt het zomerklokje z'n schattige witte kopje op. Bittere veldkers staat schouder aan schouder met driekantige bies. En op de knotwilgen vechten allerlei mossoorten, planten en paddenstoelen om een plekje.
Al die wilde bloemen komen op de grienden af als vliegen op een pot met stroop. Heeft alles te maken met de invloed die eb en vloed hebben op dit gebied. De Rhoonse Grienden zijn namelijk zoetwatergetijdegrienden. Behalve dat dit een mooi woord voor scrabble is, betekent het dat de diepe geulen en kreken twee keer per dag leeg en weer vol stromen op het ritme van eb en vloed. Vandaar de bijzondere flora en fauna.
Niet alleen die vele waterminnende bloemen voelen zich hier thuis, ook de bever is vrienden met de grienden. We zien het aan de vele afgeknaagde takken langs ons pad. En we lezen op een bordje dat dit gebied liefst 3 beverburchten telt. Mooie dieren zijn het, en ze helpen op hun manier als vrijwilligers mee het gebied te beheren.
Na flinke omzwervingen door de Rhoonse Grienden lopen we het aanpalende natuurreservaat Klein Profijt binnen. En hier is het nog afwisselender wandelen. We struinen over kaden met knotwilgen en tijgeren over paden door een dichte jungle. De bossen die je hier doorkruist heten officieel veldkers-ooibossen: smalbladige wilgen met een overdaad aan bittere veldkers, een woekerende plant met witte bloemetjes.
We wandelen Klein Profijt binnen via een brug over een brede kreek. En onwillekeurig denken we even aan Jungle Book. Iets jungle-achtigs heeft het gebied zeker. Bij een zuchtje wind kraken en piepen de wilgen onheilspellend, begeleid door het ritselen van blaadjes. Vogels kwetteren volop. Minder leuke geluiden klinken ook uit de jungle: in de zomer stikt het hier van de zoemende steekmuggen. Deet bij je steken is dan een goed idee.
Klein Profijt, gekke naam? Die naam heeft dit gebied te danken aan de boszalmvissers die vroeger op deze oever met moeite het hoofd boven water hielden. De zalmvisserij bracht hier maar weinig op: een klein profijt.
Wij blijven op de min of meer gebaande paden. Stap je daarvan af, dan beland je echt in een woeste wilgenjungle, doorsneden door diepe slenken. Overal liggen boomstammen en -stronken en je gaat – zeker weten – meer dan enkeldiep de blubber in. We zien een kennelijke veldbioloog met lieslaarzen die alle gevaren trotseert.
Verderop opent de jungle zich, en kijken we uit over het brede water van de Oude Maas. Een smal oeverpaadje begeleidt ons langs de traag stromende rivier, met scharrelende reigers op de kant en dobberende zwanen op het water. Een heerlijk punt om even te rusten en te genieten, wat we ook doen op een bankje 'Ter herinnering aan Clara van der Wel'.
Dan verandert de wandeling compleet van karakter, en lopen we over asfaltweggetjes en graspaden door een open gebied. Pas ingezaaide akkers wisselen stuivertje met weiden met koeien en paarden, terwijl we het oer-Hollandse landschap aan ons voorbij zien trekken. Nog steeds beduusd van wat we allemaal gezien en beleefd hebben in de grienden.
Deze wandeling hebben we gedaan op 20 mei 2017. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.