Rechte lijnen, harde knallen

Toen ik thuis in de wandelgids de kaartjes bekeek, had ik er al een hard hoofd in. Lange rechte lijnen doorkruisen open landschap, een snelweg en een spoorlijn. En als een route in de buurt komt van ‘legerdorp’ Harskamp weet je al dat je veel meer hoort dan vrolijk gekwinkeleer van vogels: hier oefenen militairen vrijwel dagelijks met bommen en granaten.

Twee etappes

Wat ik ook zag: etappe 6 is zó kort dat je hem er vrij makkelijk bij kunt pakken. Als je 25 kilometer in de benen hebt tenminste. Vlak bij de start vind je trouwens het eerste van drie pittoreske kerkjes die je vandaag tegenkomt.

Spanning langs de Molenweg

Vandaag zal het weer deze wandeldag in ieder geval niet bederven. Frisse wind blaast weliswaar de tranen uit m’n ogen, maar stralende zon en fraaie wolkenluchten kondigen nu toch echt de lente aan. Over asfalt verlaat je Otterlo en na wat bochtige weggetjes volg je de kaarsrechte Molenweg lange tijd, helemaal tot het dorpje Harskamp. Je loopt over zand, pal langs een fietspad. Links en recht saai boerenland. Het enige spannende aan deze kilometers: op menig boerenerf staat een loslopende hond je blaffend op te wachten (spoiler alert: ze bijten niet).

Schietkamp

In Harskamp snap je opeens de naam Molenweg, want hier vind je de molen, in een entourage van opslagloodsen. Het dorp heeft een geschiedenis die teruggaat tot 1313, maar het meest bekend is Harskamp van het militair oefenterrein Legerplaats Harskamp dat al sinds 1899 fungeert als ‘schietkamp’. Geen wonder dus dat je mars over de Molenweg werd begeleid door mitrailleur-salvo’s.

Bomenallee

Na Harskamp pak je de Stroeallee, volgens de wandelgids “een echte bomenallee” waarop je “een prachtige weergave van het Nederlandse platteland” krijgt. Onaardig is het smalle, kaarsrechte asfaltweggetje zeker niet, al zie ik toch echt vrij saai boerenland aan weerszijden. Gelukkig maken de fraaie wolkenluchten vandaag veel goed.

Tegen de zandstormen

Na bijna acht kilometer haal je toch wel opgelucht adem als je het Loobos binnen loopt. Dit dennenbos houdt de gesel van de zandstormen op het nabije Kootwijkerzand al ruim een eeuw in toom. De opvallend hoge duinen herinneren aan de tijd dat de wind hier vrij spel had. Een mooi bos, maar ook hier pakt de etappe niet de spannendste paden.

Sahara van de Lage Landen

Voor de avontuurlijke wandelaar breken nu toch echt betere tijden aan, want je wandelt het Kootwijkerzand binnen. Met 700 hectare is dit de grootste actieve zandverstuiving van West-Europa. Het staat ook wel bekend als ‘de Sahara van de Lage Landen’. Uitgestrekte zandduinen wisselen af met heidevelden bespikkeld met vliegdennen. Al struinend ploeg je dwars door het mulle zand.

De Zandloper

Op een duintopje geniet ik uit de wind van een boterham en van het betoverende landschap dat qua schoonheid concurreert met de indrukwekkende wolkenpartijen. Een boomleeuwerik laat zich horen en even later ook zien: m’n ogen volgen z’n spiralende vlucht boven de boomtoppen. Even van de route af wandel ik naar de 13.5 meter uitkijktoren De Zandloper, waar de uitzichten nóg mooier en weidser zijn. De zwerftocht is helaas na anderhalve kilometer weer voorbij. Wil je langer zwerven over het Kootwijkerzand? Dat kan op onderstaande twee routes.

Boswachterspad Kootwijk >>

Groene Wissel Veluwse Woestijnen >>

Gasterij ‘t Hilletje

Bos en velden brengen je bij het mini-dorpje Kootwijk (295 inwoners), waar je op de brink een heel mooi 16de eeuwse kerkje vindt, omringd door boerderijen. Tegenover de kerk vind je de oude Gasterij ‘t Hilletje. Hier wisselden eeuwen geleden postkoetsen van paarden terwijl de koetsiers zich moed indronken. Ik doe hetzelfde, maar dan met een latte. Want nu wachten nog 10 kilometer naar Garderen. Zijn die ook zo wisselvallig als de 15 kilometer van etappe 5?

Kootwijkerduinen

M’n hart vasthoudend wandel ik over een asfaltweggetje en later een fietspad langs de Kootwijkerduinen. Ongetwijfeld een mooi gebied, maar vanaf het fietspad zie je alleen maar het uiterste randje. En dan moet je ook nog een treinspoor over en later een snelweg onderdoor. M’n hart blijf ik voorlopig maar vasthouden.

Overwoekerd pad

Natuurgebied Maanschoten, aan de overkant van de snelweg, biedt gelukkig flinke verbetering. Sterker nog, de route wordt mooier en mooier. Hier vindt het Veluwe Zwerfpad z’n mojo: over kleine paadjes doorkruis je heuvelachtige zandverstuivingen, heidevelden en bossen. Een verscholen spoortje raakt overwoekerd en loopt vast op een omgevallen boom. Het Zwerfpad is nu echt aan het overcompenseren en dwars door het struikgewas vind ik het naastliggende fietspad.

Eikenstrubben

In dit gebied wandel je ook door eikenbos met strubben: knoestige, uit één stam gegroeide eikenbomen. Ze zijn ontstaan doordat dorpelingen telkens het bovenste deel van de eiken afhakten, waardoor het onderste deel keer op keer opnieuw uitliep. De eiken zijn al eeuwen oud en geven het landschap iets mysterieus. Hier vind je ook het “overstoven, grillig uitgegroeid eikenbosje” waar de wandelgids over rept.

Nóg een mooi kerkje

Mooi blijft het tot de Amersfoortse weg. Nu pak je rustige asfaltweggetjes door boerenland waar verder weinig te ontdekken valt. Ouwendorp passeert met blaffende honden die luxe woonboerderijen bewaken. En dan ligt Garderen binnen handbereik. Vlak voor de bushalte kom je langs het derde mooie kerkje van deze dag, aan het eind van een fotogenieke laan van leilindes.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling heb ik gedaan op vrijdag 14 maart 2025. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijvingen, kaartjes en gps-tracks kun je gratis downloaden op Wandelnet.nl.

Etappe 5 op Wandelnet.nl >>

Etappe 6 op Wandelnet.nl >>