Horeca De Dennen

Aanrader is de horeca halverwege aan de rand van Renswoude: De Dennen. Die kende ik nog van de stokoude NS-wandeling Grebbelinie. Destijds was De Dennen gesloten en nogal vervallen. Maar nieuwe eigenaren hebben de uitspanning opgepoetst. Aardig terras, goede appeltaart, maandag gesloten.

Verstilde sfeer

Vanaf het dorpje Renswoude loop je naar Kasteel Renswoude en daarna een mooi stuk langs het bijzondere Grand Canal. We waren Kasteel & Canal op de vorige etappe al tegengekomen, maar zo vroeg op de zondagochtend heerste er een verstilde sfeer. De twee zwanen waren dit keer hun nest aan het vertimmeren. Mooi gezicht.

Leuk varkentje & afschuwelijke megastallen

Deze etappe voert grotendeels over de Grebbelinie. Snel na het Grand Canal loop je een grasdijk op, omzoomd door bomen en met zicht op gul boerenland. We zagen koeien en schapen buiten lopen. Een grappig varkentje knorde tevreden naar ons. Minder leuk: er zijn daar flink wat megastallen, waarschijnlijk tot de nog toe gevuld met kippen en varkens. Bah, kan dat soort dierenmishandeling niet gewoon eens verboden worden?

Grebbelinie: verdedigingsstelsel

De Grebbelinie werd in de 18e eeuw aangelegd als verdedigingsstelsel tussen Rhenen en Amersfoort. De laaggelegen Gelderse Vallei, waar je doorheen loopt, kon je makkelijk onder water zetten om de vijand te dwarsbomen. Om de kaden te verdedigen zijn er eind 18e eeuw forten aangelegd. De Grebbelinie werd na de Tweede Wereldoorlog buiten gebruik gesteld. Gevolg: forten, kaden, sluizen en dammen raakten in verval. Staatsbosbeheer heeft een groot deel van de linie gerestaureerd. Hoera!

Werk aan Daatselaar & Engelaar

Je komt langs een aantal van die voormalige vestingen. Het ‘Werk aan de Daatselaar’ bijvoorbeeld, de route gaat dwars door dit voormalige legerkamp. En voorbij de brug over de Lunterse beek ligt het ‘Werk aan de Engelaar’, in 1799 aangelegd om de sluis in de beek te beschermen. Langs de kaden zijn nu kleine poelen gegraven. Kikkers, padden en salamanders kunnen hier poedelen. Libellen en waterjuffers hebben een leventje als een luis op een zeer hoofd.

Huize Scherpenzeel & park

Verderop, even voorbij het dorpje Scherpenzeel, kom je langs een hoogtepunt van deze wandeling: Huize Scherpenzeel. Een statig 16de eeuws kasteeltje, omringd door zes hectare park met vijvers. In tegenstelling tot de rest van het dorp is Huize Scherpenzeel de oorlog redelijk doorgekomen.

Facelifts & bruiloften

Het huidige huis kreeg in 1884 een facelift, waaraan het zijn strakke neo-gothische uiterlijk heeft te danken. Het park rond huis Scherpenzeel waar je doorheen wandelt is in 1856 ontworpen in de Engelse landschapsstijl, compleet met koetshuis, oranjerie en theekoepel. Mocht je nog ergens 5000 euro hebben liggen: voor dat bedrag kun je trouwen op Huize Scherpenzeel, met alles erop en eraan.

De Post van Lambalgen

Dan krijg je nog iets heel bijzonders te zien, wat niet in het gidsje van het Utrechtpad staat: de Post van Lambalgen. Deze verdedigingspost werd in 1793 aangelegd toen een Franse inval dreigde. De Grebbelinie werd hier flink versterkt toen uit metingen bleek dat het aanpalende gebied niet onder water gezet kon worden.

Kazematten & loopgraven

In 2014 is dit verdedigingswerk gerestaureerd, compleet met mitrailleursnesten, kazematten, bunkers en heuse loopgraven. Die laatste stammen uit de Tweede Wereldoorlog, toen het Nederlandse leger in mei 1940 een aanval van de Duitsers probeerde af te slaan. Door die loopgraven kun je nu heel gemoedelijk wandelen, terwijl je af en toe je neus in een gerestaureerd schietgat steekt.

Plotseling dreunt een schot

Maar gemoedelijk was het destijds natuurlijk allerminst. Sergeant Wassenman schreef een verslag over de gebeurtenissen op 13 mei 1940: “Plotseling dreunt een schot. En daarmee is een artillerievuur begonnen dat gedurende ca. 7 uren op onze stellingen neerkwam. De verbindingen werden verbroken en een regen van granaten kwam op ons neer. Rechts bij Lambalgen krijgt een boerderij een voltreffer.”

Landgoed Lambalgen

Met gemengde gevoelens vervolgen we onze weg over het prachtige Landgoed Lambalgen. Ooit stond hier het 15e-eeuws kasteel Lambalgen, dat in 1953 afbrandde. Op het bijna idyllische dijkje langs het Valleikanaal is het een en al vrolijkheid: verliefde stelletjes, fietscrossende jongens en meisjes die gezellig zonnen boven loopgraven.