Bosrestaurant Het Berghuis

De hele etappe is horecaloos, dus neem het er bij de start even van in bosrestaurant Het Berghuis, in de 19e eeuw gebouwd in opdracht van Lady Athlone, vrouwe van Amerongen. In 1883 verkocht de Lady het Berghuis, sindsdien is het een populaire uitspanning. Lekker terras, lekkere appeltaart.

Eenzame eik

Na Het Berghuis ga je de Amerongse Berg en de Elsterberg verkennen. Je klimt naar een top, waar een alleenstaande eik staat te pronken. Leuk: vanaf kasteel Amerongen liep ooit een zichtlijn naar deze eenzame eik.

Elsterberg: kijk naar de Betuwe

Dan duik je de bossen weer in. Die bossen zijn stokoud, sommige dennen dateren al uit de achttiende eeuw. Via een nog veel ouder gletsjerdal kom je bij het tweede hoogtepunt van deze etappe: de Elsterberg. Vanaf een uitgestrekt heideveld kijk je zo de diepte in van de Gelderse Vallei in het noorden. In zuidelijke richting kijk je tot aan de Betuwe. In de verte zie je ook de Rijn schitteren.

Dutch Mountains

De Elsterberg is met 62,5 meter de één na hoogste top van de Utrechtse Heuvelrug (de hoogste beklom je op de vorige etappe: de Amerongse berg, 69 meter). De Dutch Mountains zijn ontstaan in de ijstijd, toen een grote gletsjer laagjes zand zuidwaarts voor zich uit omhoog schoof. Toen het warmer werd, smolt de gletsjer en het water zocht zijn weg naar de randen van de stuwwal. Het water sleet diepe dalen in de ondergrond uit en zo ontstonden de smeltwaterdalen.

Slaperdijk: ontwaakt bij overstromingen

De wandeling voert een flink stuk langs een kaarsrechte dijk: de Slaperdijk. In 1652 werd de dijk aangelegd om de vele overstromingen in dit gebied te keren. Want de dijk bij Rhenen bezweek regelmatig, waardoor het water uit de Rijn ongehinderd de vallei in kon stromen. Zelfs in Amersfoort hielden ze geen droge voeten. En die naam? De Slaperdijk hoefde alleen te ontwaken als de Grebbedijk bezweek.

Fransen en Spanjaarden laten zwemmen

Later, in de 18e eeuw, had die Slaperdijk een heel andere functie: hij was onderdeel van de Grebbelinie, een verdedigingsstelsel. De vijand was eenvoudig te keren door de Slaperdijk door te steken en de Gelderse Vallei onder water te zetten. Overigens heet een dijk waarmee je de Spanjool of Fransoos een nat pak kon bezorgen: een inundatiedijk. Weer wat geleerd.

Werk aan de Roode Haan

Verderop vind je nogal wat overblijfselen van die Grebbelinie, zoals bij het Werk aan de Roode Haan, dat dateert uit 1629, en het Fort aan de Buursteeg uit 1786 dat de Slaperdijk moest verdedigen. Hier is flink strijd geleverd in voorbije eeuwen.

Grand Canal & Versailles

Dan buig je van de Grebbelinie af, richting Renswoude. Een lust voor het oog is het Grand Canal, een kanaal van 700 meter lang dat helemaal doorloopt naar Kasteel Renswoude. Maria, de vrouw van eigenaar Frederik van Reede, liet het Grand Canal in 1708 'stiekem' graven door werkloze dorpelingen tijdens de afwezigheid van haar man. Als verrassing voor man Frederik, want hij was fan van Versailles, waarop het Grand Canal is geïnspireerd.

Kasteel Renswoude

Aan het einde van het Grand Canal ligt het hoogtepunt van deze wandeling: het mooie kasteel Renswoude uit 1654. Niet alleen het kasteel is schitterend, ook het omliggende park in Engelse landschapsstijl en de vijver waarin het woest aantrekkelijke kasteel zich spiegelt. Als je geluk hebt glijden de twee kasteelzwanen romantisch door de vijver als je camera knip zegt.