Zoddenpad: de moeite waard?

Vaak is het lastig uit de reacties op Klompenpaden.nl op te maken of een wandeling de moeite waard is. Dat geldt ook voor het Zoddenpad, waar de meningen over verschillen. Zo schrijft Geurt: “Het stuk dwars door het veengebied is geweldig. Daarna over asfalt en een lang recht stuk half verhard pad met veel fietsers, dat was minder.” Anderen vinden het een “wonderschoon pad”, en meerdere wandelaars noemen het “een van mijn favorieten”. Dus we gaan zelf maar op pad om het definitieve oordeel te kunnen geven…

Ouwe meuk

De start bij Streekmuseum Vredegoed is in ieder geval aardig, ook al is het museum gesloten en zijn bij het koffiepunt de pads op voor het Senseo-apparaat. Maar door de ramen krijgen we een indruk van de boerenvoorwerpen die hier rond het jaar 1900 in de omgeving zijn gevonden. Ze tonen hoe men hier vroeger leefde en werkte. ‘Ouwe meuk’ luidt de weinig vleiende kop boven een Telegraaf-artikel dat bij het koffiepunt hangt. Leuk om dit artikel over het museum en z’n kleurrijke beheerders even te lezen.

Natura 2000-gebied

Langs een schaapskooi stappen we over graspaden de polders in. Het Klompenpad voert door de Oostelijke Vechtplassen, een Natura 2000-gebied tussen rivier De Vecht en de Utrechtse Heuvelrug. Waardevolle natuur vind je hier: laagveenmoerassen, ondiepe plassen, weides, rietland, moerasbossen en trilvenen.

De Taartpunt

Op de graspaden heb je er geen erg in, maar kijk je van bovenaf over dit gebied, dan zie je een patroon dat lijkt op taartpunten die tegen elkaar aan liggen. Ooit was dit gebied, dat ook echt De Taartpunt heet, een ontoegankelijk moeras. Vanaf het jaar 1200 begonnen ze het droog te leggen. De weteringen die ze hiervoor groeven, zorgden voor het ontstaan van langgerekte kavels, de taartpunten. Die kun je tot op de dag van vandaag vanuit de lucht zien.

In vogelvlucht

En vanuit de lucht kijken er deze zondag nogal wat mensen mee: op een steenworp afstand ligt vliegveld Hilversum, waar het ene na het andere vliegtuigje en soms een helikopter opstijgt. Vanuit hun luie vliegtuigstoel krijgen de piloten schitterend zicht op het taartvormige landschap. Voor de wandelaar is het minder leuk: de toestellen maken nogal wat herrie. Waarschijnlijk is het rustiger op een doordeweekse dag.

Klompenpadgevoel

De beleving is er niet minder om. Onderweg krijg je een echt ‘Klompenpadgevoel’: je stapt over hekjes, wandelt dwars door weilanden, ontvangt nieuwsgierige blikken van groepjes koeien. Ook zie je nogal wat vogels onderweg. Het is hier een ideaal leefgebied voor moerasvogels als de purperreiger en de roerdomp. Ook weidevogels als lepelaar en watersnip komen hier graag. En flink wat ooievaars.

Wipwatermolen ‘De Trouwe Wachter’

Even verderop springt wipwatermolen ‘De Trouwe Wachter’ in het oog. De molen, gebouwd in 1832, heeft tot 1948 de Oostelijke Binnenpolder bemaald. Zijn naam dankt hij aan Arie van Garderen, molenaar tijdens de Tweede Wereldoorlog. Door de wieken van de molen in een vooraf afgesproken stand te zetten, waarschuwde hij onderduikers in de polder. Die konden zo een veilig heenkomen zoeken voor de Duitsers.

Langs het Tienhovens Kanaal

De groene zoden verruil je voor een halfverhard fietspad langs het Tienhovens Kanaal. Halverwege de 19e eeuw is het gegraven als verbinding tussen Vecht en Eem, maar de werkzaamheden liepen letterlijk vast in de Gooise stuwwal.

Drinkwater voor Amsterdam

Het fietspad is – deze zondag – druk met fietsers en wandelaars. Gelukkig is het breed genoeg om elkaar de ruimte te gunnen. Om je heen kijkend zie je goed hoe waterrijk dit gebied is. Fun fact: nergens ter wereld welt zoveel grondwater op als in dit plassengebied: jaarlijks 34 miljoen kubieke meter (1000 liter per seconde). Dit water is zo schoon dat Waternet er drinkwater voor de hoofdstad van maakt.

Rustplek voor wandelaars

Het fietspad eindigt bij Egelshoek, een illustere plek waar graaf Floris V, bijgenaamd ‘de God van de boeren’, in 1296 door edelen gevangen werd genomen. Aardige bewoners hebben in hun tuin een rustplek voor wandelaars gemaakt, waar we graag gebruik van maken.

Bert Bospad

Daarna haakt het Klompenpad aan bij het Bert Bospad, genoemd naar de boswachter van dit gebied die in 1996 overleed. Het pad leidt je dwars door de Westbroekse Zodden. Drassige weiden, donker moerasbos, trilveen en open water wisselen elkaar af en vormen een mooi tafereel langs je onverharde pad.

Uniek trilveen

Dat trilveen is uniek, omdat het nog maar op een paar plaatsen in Europa voorkomt. Het bestaat uit drijvende matten van plantenresten, waarop nieuwe planten kunnen groeien. Dit alles dankzij het zuivere water dat hier naar boven borrelt.

Turf steken

Onderweg door de Westbroekse Zodden kom je ook langs petgaten: langgerekte brede sloten waaruit in vroeger eeuwen het veen werd gebaggerd. Van dat veen, dat ze op de smalle akkers te drogen legden – de legakkers –, staken ze turven die dienden als brandstof.

Moerasbos

Toen de behoefte aan turf afnam, rond 1910, groeide het water langzaam dicht. Ook het riet, dat werd gebruikt als strooisel voor de koeien en als dakbedekking, werd niet meer gemaaid. Uiteindelijk veranderde dit waterrijke gebied in een moerasbos. Tot Staatsbosbeheer ermee aan de slag ging en het weer in de oorspronkelijke staat herstelde.

Kronkelpaadje

Moerasbos kent deze streek nog steeds, en nu neem je een leuk kronkelpaadje door zo’n bos, met veel zwarte elsen. De bomen staan hier met de voeten in het water, en je kunt maar beter niet van het pad afstappen, anders overkomt jou hetzelfde.

Druk asfalt

Na het bos is het doorbijten. Je wandelt vrij lang over een weg waar ook nogal wat autoverkeer overheen raast. Het uitzicht blijft mooi, en soms kom je langs een fraaie oude boerderij waar kippen op het erf scharrelen, maar aangenaam wandelen is het hier toch niet.

Imposante bakkenbaarden

Bij Streekmuseum Vredegoed komt net eigenaar Bert van der Tol uit z’n museum tevoorschijn. En hij is precies zoals het Telegraaf-artikel hem beschrijft: een kleurrijke man die “met zijn imposante bakkenbaarden rechtstreeks uit een oude country & westernfilm lijkt te zijn gestapt”. Dat hij goedmoedig is, zoals de journalist beweert, kunnen we bevestigen: hij maakt heel vriendelijk een praatje. En zo roept de wandeling misschien gemengde gevoelens op, maar is het einde beslist aangenaam.