Gevormd door de turfwinning

Botshol heet dit plassen- en moerasgebied vlak bij de Vinkeveense Plassen. Turfwinning heeft dit veengebied gevormd. Als je over het hekje klimt bij de afgelegen parkeerplaats Waverhoek stap je direct over brede legakkers die herinneren aan deze tijd. Op deze stroken grond legden ze vroeger uitgebaggerde veen te drogen. Daar maakten ze turven van om de kachel mee te stoken.

Ruige wildernis

Een ruige wildernis is het, met poelen, plassen en moerasbossen begroeid met elzen, wilgen, berken en riet. De eerste kilometers voeren je dwars door de rietvelden, het terrein van vogels als kleine karekiet en rietgors, twee drukke kwebbelaars. Nu, 31 augustus, is het hier uitgestorven: veel vogels houden zich gedeisd in de zomer.

Sneller opgegeten

Als vogel word je nu eenmaal sneller opgegeten als je je gezicht laat zien. Buiten het broedseizoen (partner zoeken!) en de winter (eten zoeken!) steken ze daarom zo min mogelijk hun snavel buiten het struweel. Geen enkele reden om nou eens nonchalant aan een rietstengel te bungelen of uitgebreid te gaan zitten zingen in een boomtopje.

Johan Cruijff ArenA

Deze wandeling wordt er gelukkig niet minder om. Vandaag zorgen de rietlanden in combinatie met de fraaie wolkenluchten voor fotogenieke plaatjes. De uitzichten zijn bijna spectaculair. Helemaal als je bedenkt dat je hier zowat onder de rook van Amsterdam wandelt. Af en toe krijg je goed zicht op de Johan Cruijff ArenA in de verte.

Grazende schapen

Verderop klim je een hekje over naar een hooggelegen grasdijk die de polder omringt. Met zicht op het blauw van de twee grootste plassen – Grote Wije en Kleine Wije – wandel je de komende kilometers over deze brede dijk langs grazende schapen. Hier spot je in de lente veel lepelaars, kluten, tureluurs en onze nationale trots, de grutto. In het riet schuilen roerdompen en purperreigers, en in het water dobberen futen, krak- en kuifeenden.

Kolonie aalscholvers

Vandaag moet ik het doen met slechts een enkele aalscholver. Verderop, in een moerasbos, schijnt een complete kolonie te zitten. Die herken je van verre: vanuit hun nesten poepen de aalscholvers de takken wit – en dood.

Zwarte zwanen

De dijk gaat over in een smalle houtwal die je tussen de Grote Wije en de Vinkeveense Plassen doorvoert. Links een ondoordringbare rimboe van riet en reuzenbalsemien, rechts tussen de bomen kijk je uit over spiegelgladde plassen. Twee zwarte zwanen komen even checken of er nog wat te eten valt. Ze zijn nóg fotogenieker dan hun witte soortgenoten.

Dwars door weilanden

Na een overstapje trekt de wandeling dwars door weides die zich uitstrekken tot Amsterdam in de verte. Groepjes koeien kijken nieuwsgierig op. Hier in polder Nellestein wordt natuurvriendelijk geboerd, samen met Natuurmonumenten, die het gebied beheert (en die deze rondwandeling heeft uitgezet).

Broedplek voor vogels

Daarom is polder Nellestein, zoals dit gebied heet, in trek bij de vogels. In het vroege voorjaar heersen hier de grutto's, tureluurs en kieviten. De weides zorgen voor een ideale broedplek. De vele bloemen trekken insecten aan: lekkere hapjes voor de jonkies. De volwassen exemplaren speuren met hun lange snavel naar de regenwormen in de natte weides. De boeren maaien hier pas als de jonge weidevogels kunnen vliegen. Helemaal veilig zijn ze nog niet, gezien de vele reigers en ooievaars in dit gebied.

Fort in de Botshol

Terugkijkend naar het zuiden zie je in het vlakke polderland een opvallende heuvel oprijzen. Geen stuwwal uit een verre ijstijd, maar Fort in de Botshol uit 1885, onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Een oude waterlinie, aangelegd tussen 1880 en 1920, die Amsterdam moest beschermen tegen vijanden door land onder water te zetten. Nu is het fort een bloemrijk natuurgebiedje, waar vogels en andere dieren zich verschansen.

Over asfalt

Je komt er later pal langs, maar daarvoor moet je wel eerst een paar kilometer over asfalt voor lief nemen. Een straf is dat niet: je wandelt over een rustig weggetje met wat fietsers langs slingerende riviertjes en houdt mooi uitzicht op de uitgestrekte polder.

Langs De Winkel

Je eerste rivier heet De Winkel. Een rustig riviertje dat aftrapt bij Slot Abcoude en waarover af en toe een kano of een plezierjacht voorbij glijdt. Bij een ouderwetse draaibrug strijk ik neer op een van de spaarzame bankjes langs de route.

En langs De Waver

Voorbij de Stokkelaarsbrug, waar je horeca vindt, neemt De Waver het stokje over. Een soortgelijk riviertje als De Winkel. En net als ik denk dat ik wel genoeg asfalt gezien heb voor vandaag, verruilt de route het steen voor een onverhard pad.

Waverhoek: ongekende rust

Hier wandel je door de rietlanden van de Waverhoek. Over graspaden door wuivend riet wandel je naar het eindpunt. Normaal gesproken is dit een bijzonder vogelrijk gebied, maar eind augustus kom ik ook hier nauwelijks een vogel tegen. Wel ongekende rust. En een kip.

Vier tips

• Deze wandelroute van Natuurmonumenten doet het rondje rond de plassen van de Waverhoek in het zuiden niet aan. Mijn gps-track neemt dit leuke rondje van 2.5km wel mee. In het kaderje bovenaan kun je die track downloaden.
• De route van Natuurmonumenten start bij Werkschuur Botshol. Zelf ben ik gestart bij Parkeerplaats Waverhoek. Mijn gps-track start en eindigt dan ook daar.
• Tijdens het broedseizoen is de toegang tot dit gebied beperkt (medio maart tot medio juni).
• In natte periodes kan het hier ontzettend modderig zijn. Trek dan vooral je laarzen aan.