(Hadden we maar) stralend zonnig weer

Somber weertje vandaag. Nooit de beste omstandigheden om je in een Vinex-wijk te wagen. Stralende zon heb je nodig om de moed erin te houden. Voor je het weet grijpt Vinex je naar de strot. De eerste kilometers wandelen we door mistroostige nieuwbouwwijken. Maar officieel zijn we nog niet in een Vinex-wijk, dus daar zeuren we verder niet over.

In de ban van Vinex

Begrijp ons goed: wij vinden Vinex helemaal leuk. Sterker nog, we zijn in de ban geraakt van Vinex. We moeten zelfs oppassen dat het geen Vinex-verslaving wordt. Ook nu weer geldt, net zoals bij onze tocht door Leidsche Rijn: een mooie wandeling is het niet, wel een boeiende.

Drie voor de prijs van één

Twee Vinex-wijken voor de prijs van één krijgen we vandaag. Of eigenlijk drie, als je de wijk Kattenbroek meetelt. Daar voert deze Vinex-wandeling eerst een flink end doorheen, vervolgens door Nieuwland en tot slot krijg je Vathorst voor je kiezen.

Moeder der Vinex-wijken

Kattenbroek is een soort Moeder der Vinex-wijken-wijk. Het ontwerp van Indiase architect Ashok Bhalotra stamt al uit 1988, toen de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra nog het licht moest zien (in 1991). Die Vierde Nota is afgekort tot Vinex. Een zeer onlogische afkorting. Maar anders hadden we met VNROE-wandelingen door VNROE-wijken gezeten. En dat bekt bijzonder slecht.

Poëtische metaforen

Het doel van architect Ashok Bhalotra: een gezonde, veilige en vrolijke omgeving scheppen, waar mensen zich thuis voelen en kriebels krijgen om te dromen. Ashok Bhalotra – een naam die als vanzelf doet dromen – heeft hiervoor verleidelijke beelden en poëtische metaforen gebruikt. Vanaf dat moment zou dat vaker toegepast worden in de stedenbouw, die tot dan toe vooral grauwe, zielloze massa-nieuwbouw afleverde.

Het Hof der Gedachten

En dus wandelen we door buurtjes met klinkende namen als: De Ring, Hof der Gedachten, De Verborgen Zone, Het Masker en De Kreek. En moet onze fantasie opeens alle zeilen bijzetten.

Het Masker

Het Masker, dat klinkt intrigerend. En het wordt ook wel wat als je die lange rij oudere nieuwbouwwoningen door je oogharen bekijkt en je verstand op nul parkeert. Een middeleeuwse stadswal zie je dan, met daarin een heuse stadspoort. “Ach ja logisch: een masker”, mompel je dan peinzend tegen jezelf. Het helpt als je er intelligent bij kijkt.

Het Russische Paleisje

Even later kun je je fantasie even laten afkoelen. Je wandelt langs een grappig gebouwtje dat je direct doet denken aan een paleisje. En verdomd, dat is het ook. Ontworpen door architect Piet Blom als woning voor de vrouw van de projectontwikkelaar van Kattenbroek, een Russische pianiste. Vanwege de uivormige koepels staat de woning bekend als 'Het Russische Paleisje'.

Volg je dromen & driften

Verderop komen we langs De Kreek: een kronkelende beek met daarin opvallende woningen op eilanden. En ik waarschuw je vast: dit is de metafoor van dromen en driften, prettige nonchalance, spelevaren. Niet te diep over nadenken. Geen 'ja maar'. Geef je hoofd gewoon even vrijaf. En erváár het. Belééf het. Doe nou gewoon eens lekker gek.

Van metafoor naar zinnebeeld

En zo gaat het de hele wandeling door. Van duizelingwekkende metafoor wandel je naar zinderend zinnebeeld. Misschien zelfs van utopie naar visioen. En dat alles gehouwen uit onversneden Vinex-bakstenen.

Vathorst: respect!

Vinex-wijken Nieuwland en Vathorst zijn van hetzelfde laken een verschillend pak. Beide wijken hebben een ander karakter dan Kattenbroek. Neem Vathorst. Hier is de nieuwbouw met meer respect voor het oude landschap en de bestaande bebouwing ingepast. En dus loop je langs een houtwal van weleer die splinternieuwe flats flankeert. En zie je eeuwenoude rietgedekte boerderijen rusten tussen rijen splinternieuwe stadsvilla's.

Een wereld van verschil

Vathorst werd gelanceerd met de slogan 'Een wereld van verschil'. Dat verschil duidt op de grote verscheidenheid die je hier vindt: in architectuur, in openbare ruimte, in woonbuurten. Leuk om te bedenken dat hier ook twee ontwerpers aan de slag zijn gegaan die totaal verschillende opvattingen hadden over 'de ideale stad': Zomergast Adriaan Geuze en Ashok Bhalotra (die ook wijk Kattenbroek ontwierp).

Java-eiland op Vathorst

Zo tegen het einde van de wandeling kom je nog door een heel mooi buurtje dat ons sterk doet denken aan het Java-eiland in Amsterdam. Gave geveltjes, bolle brugjes, strakke grachtjes. Waar zou dat een metafoor voor zijn? Wij werden er in ieder geval bijna euforisch van.

Bij Daphne in de kas

Als je nog een tip wilt voor leuke horeca, en dat wil je: ga lekker koffie drinken of lunchen bij 'Bij Daphne in de kas'. Inderdaad gevestigd in een kas midden tussen de bouwwerkzaamheden. By far de leukste uitspanning op deze bijzondere wandeling. Enne: wanneer mogen we weer Vinex-wandelen?

Omleiding!

Vlak voor 'Bij Daphne in de kas', op de straat genaamd Balatonmeer, stuiten wij op bouwwerkzaamheden. De route kunnen we niet vervolgen, en we lopen om. Balatonmeer uit tot de Straat van Messina. Daar rechtsaf. Wil je naar Daphne, en dat wil je: ga dan op de Straat van Messina rechtsaf het Victoriameer op. Een groot schoolgebouw onderdoor en je ziet Daphne's kas al liggen.