Volop herfst

De bossen zijn nu (eind november) nog steeds in herfsttooi. Schitterende verkleurde blaadjes klampen zich nog even vast aan beuken- en eikenbomen. Heerlijke herfstgeuren begeleiden ons op ons pad, terwijl wij in de stemming raken voor open haard, kaarslicht en bockbier.

Heidestein

Je neemt een flinke aanloop door dichte bossen. Daarna wordt het landschap allengs opener. Via een schitterend paadje loop je het uitgestrekte heideveld van Landgoed Heidestein op.

Glasheldere beekjes, mysterieus meertje

Vooral als de heide bloeit, is dat bijzonder aangenaam voor de ogen. Maar ook in andere jaargetijden ligt dit gebied er prachtig bij. Met glasheldere beekjes, mooie bruggetjes en een mysterieus meertje tekent het lichtglooiende, open landschap zich mooi af tegen de dichte bossen aan de einder. Zou ik kunnen schilderen, dan zou ik zeker m’n ezel een keer meenemen.

Drentse heideschapen

Heidestein is rond 1906 aangelegd in een boomloos heidelandschap. Om dichtgroeien van de heide te voorkomen, begraast een kudde Drentse heideschapen het gebied. In Heidestein huist een grote populatie zandhagedissen.

Landgoed Bornia

Na Heidestein wandel je over Landgoed Bornia, met bossen waar je U tegen zegt en een flink uit de kluiten gewassen zandverstuiving, waar je stevig doorheen moet ploeteren.

Bornia=grensgebied

Bornia was vroeger bezit van de familie Uyterwerff Sterling, die woonde op de ‘Bornia State’ in Leeuwarden. Bornia is een oud-Fries woord dat grensgebied betekent (vergelijk het Engelse ‘border’). Heel toepasselijk, omdat het landgoed op de grens lag van de gemeenten Driebergen en Zeist.

Ongerepte Utrechtse Heuvelrug

Je wandelt hier door één van de meest ongerepte stukken duingebied van de Utrechtse Heuvelrug, dus geef je ogen goed de kost. En besef daarbij dat duizenden jaren geleden de ijstijders je voorgingen, zo blijkt uit opgravingen waarbij overblijfselen van zeer oude nederzettingen en grafheuvels zijn aangetroffen. Het landgoed is eigendom van Het Utrechts Landschap en vormt met de landgoederen Heidestein en Noordhout een aaneengesloten natuurgebied.

Personenrijtuig ‘De Bornia’

En let in het bos ook even op de verweerde, oude ‘perronnetjes’ waar je langskomt. Dit zijn overblijfselen van het smalspoorlijntje tussen de zandput op Heidestein en een kalkzandsteenfabriek bij het Haagje. Tussen 1920-1924 liet de eigenaar personenrijtuig De Bornia bouwen.

Austerlitz

Hoezeer ik ook elke keer als ik erdoorheen kom m’n best doe: Austerlitz is en blijft een doodsaai dorp. De NS-routebeschrijving spreekt eufemistisch van ‘een bescheiden dorp’. Maar Austerlitz heeft één grote troef: er is horeca aanwezig, en daar ben je halverwege best aan toe. En wat een bof: het café-restaurant dat er nu zit, heeft een mooi terras.

Oude Postweg

Hoe je het ook wendt of keert, het dorp ligt schitterend middenin de uitgestrekte bossen van de Heuvelrug. De Oude Postweg die je dwars door het dorp volgt, is één van de postwegen die in de 16e eeuw in ons land ontstonden. De naam ‘Postweg’ komt veelvuldig op de Heuvelrug voor. Deze postweg vormde de verbinding tussen Amsterdam en Arnhem.

Pyramide van Austerlitz

Austerlitz is genoemd naar de beroemde ‘Pyramide’, een eerbetoon aan Napoleon Bonaparte. De Pyramide is 36 meter hoog, in 1804 gebouwd door napoleontische soldaten op een van de hoogste punten van de Utrechtse Heuvelrug. Je kunt de Pyramide tegen betaling beklimmen, met fraaie uitzichten als beloning. Voor een bezoek moet je wel even van de route af (zie de NS-routebeschrijving).

Theekoepel

Op ongeveer driekwart van de wandeling kom je langs een opvallend en schattig koepelvormig gebouwtje. Het is de Theekoepel van Stoop, genoemd naar de Amsterdamse bankier J.B. Stoop die de koepel in 1840 liet bouwen. De pilaren van dit gebouwtje zijn afkomstig van de voormalige Koopmansbeurs in Amsterdam, die in 1836 werd afgebroken. De koepel was vroeger ingericht als theehuis.

Tuinarchitect J.D. Zocher

Die Stoop, die zat niet graag stil. Als eigenaar van de heidegronden in dit gebied had hij de heide al laten bebossen. Nu wilde hij hier zijn buitenplaats laten aanleggen door de beroemde tuinarchitect J.D. Zocher jr. Maar die vlieger ging niet op omdat het grondwater te diep bleek te liggen. Het theekoepeltje was toen al door Zocher neergezet. Ik ben er blij mee, want het is een prachtig bouwwerkje.

Kunstenares Mijpe

Tegenwoordig kun je er geen thee meer drinken. De koepel wordt als atelier gebruikt door kunstenares Mirjam Pekelder van de Pijpekamp (Mijpe). In de stille koepel, midden in het bos, maakt Mijpe abstracties in acrylverf.