Vianen kende ik alleen van het beruchte knooppunt onder Utrecht, waar het verkeer vroeger altijd muurvast stond. Ex-collega Martijn, opgegroeid in Vianen, liet mij een andere kant van dit vestingstadje zien. We klommen over hekjes in de uiterwaarden van de weidse Lek, werden besnuffeld door nieuwsgierige koeien en zagen fruitboomgaarden bloeien.
De wandeling die Martijn en ik maakten – en die hieronder beschreven staat – bestaat helaas niet meer. Ik link in het kader hierboven naar een alternatieve route op Routeyou.com die er erg op lijkt.
Martijn schetste mij een jeugd vol avonturen aan rivieroevers, rond oude boerderijen en tussen fruitbomen. Als stadse jongen werd ik stikjaloers op al die plattelandsromantiek. Maar alleen idylle was het niet. “Daar, in de boog van de Lekbrug, zaten pubers te blowen,” lacht Martijn. "Ik niet, want ik had hoogtevrees. Ik blowde met beide benen op de grond." Maar dat is dertig jaar geleden. Nu gebeuren dat soort dingen in Vianen natuurlijk niet meer...
De wandeling start direct mooi langs de Lek. We hebben de brede uiterwaarden bijna voor onszelf. Fantastisch weer is het niet vandaag, maar ik heb de indruk dat Vianen en omgeving sowieso niet onder de voet worden gelopen door wandelaars.
Misschien laten ze zich afschrikken door de twee razende snelwegen die het wat rommelige landschap wreed doorsnijden? Hier in de uiterwaarden heb je daar bijzonder weinig last van. Vinden ook de honderden ganzen die opvliegen als we het zoveelste hekje overklimmen.
Martijn wijst naar de oude Lekbrug. “Daar zwommen we vroeger in de rivier,” vertelt Martijn. Maar de Lek, begrijp ik van hem, was destijds zwaar vervuild. “Als ik met klasgenootjes gezwommen had, waren er altijd wel een paar die de volgende dag niet op school kwamen. Die lagen ziek op bed. Ik had ook weleens bultjes in m'n nek.”
Martijn en ik scheren pal langs Vianen en doen daar even een koffietje bij het donkerbruine stamcafé Het Fust aan de prachtige Lekpoort, de oude toegangspoort tot de stad. Vianen is een vestingstadje, met stadsrechten sinds 1336. Vanwege de strategische plek aan de Lek werd de stad opgenomen in de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een van de belangrijkste verdedigingslinies uit de Nederlandse geschiedenis.
Vianen is veel interessanter dan ik dacht. Het telt liefst 190 rijksmonumenten, een beschermd stadsgezicht en de fraaie Grote Kerk. Helaas is het indrukwekkende kasteel Batestein, een van de mooiste kastelen van Nederland, in 1696 door brand verwoest. Alleen de Hofpoort van het kasteel staat nog fier overeind.
De geschiedenis van Vianen is verbonden met de Heren van Brederode. Die roemruchte Heren maakten van Vianen een bloeiende plaats. Een vrijstad werd het: een vluchtplaats voor ‘vreemdelingen met geld’ en andere lieden van bedenkelijk allooi. De term 'naar Vianen gaan' betekent nog steeds: met de noorderzon vertrekken terwijl je wat op je kerfstok hebt. Voor de zekerheid laat ik Martijn de koffie maar betalen.
En we wandelen weer door de uiterwaarden, hink-stap-springend over hekjes en prikkeldraad. Terwijl we ons over een paar zeldzame plantjes buigen merken we dat we toch niet helemaal alleen zijn. Opeens worden we opgeschrikt door een troepje koeien die poolshoogte komen nemen en met hun snoet onze rugzakjes besnuffelen. Verder gaat het, hobbeldebobbel over het gras en de wilde bloemen van de uiterwaarden.
Dan arriveren we bij iets merkwaardigs. Mijn oma zou zeggen: een gekke plek. Drie betonnen constructies torenen uit boven het landschap, hoog op hun poten en met rode lichtjes als ogen. Ze doen me denken uit die enge marsmannetjes uit War of the Worlds. Maar het zijn sluizen: het stuwcomplex Hagestein, gebouwd in 1958. Samen met de sluizen bij Driel en Amerongen regelen ze de ganse waterhuishouding van Nederland. Respect!
Naast de sluizen zien we nog iets bijzonders: een vispassage. Het is de eerste hindernis voor vissen die vanuit de zee de rivier optrekken om te paaien. De vissen, vooral zalmen, springen van trappand naar trappand omhoog. We zien een ganzenstelletje met hun jongen tegen de stroom op zwemmen, alsof ze zich in een subtropisch zwemparadijs bevinden. “Kijk”, wijst Martijn, “een ijsvogel”. En verdomd, ik zie hem ook, terwijl hij als een kleurrijke flits aan de einder verdwijnt.
Dan dalen we af naar recreatieplas Everstein. Een mooi meertje, omzoomd door bomen. In tentjes zitten zwijgzame mannen te wachten tot een vis zo stom is om in hun haakjes te bijten.
Verderop lopen we door het boerenland van de polder Bolgerijen. Gekke naam die waarschijnlijk is afgeleid van Bulgarije. Een gebied met grienden (= wilgenbosjes), hooi- en weilanden en populierenbossen. Plukjes koeien en schapen, wat akkerbouw en fruitboomgaarden. Slootjes, gelardeerd met knalgeel koolzaad en sneeuwwit fluitekruid, doorsnijden het prachtige landschap. Dat de snelwegen hier zo dichtbij zijn, je merkt er geen snars van. Het is een en al rust en idylle. Via het Merwedekanaal lopen we langzaam Vianen weer binnen.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de zes allermooiste!