Mooie boerderijen

Troost op de ‘asfalt shuffle’ bieden de vele prachtige boerderijen waar je langskomt in Westbroek en Achttienhoven. En het uitzicht blijft magnifiek. In Westbroek zag ik bovendien een ooievaar én een zilverreiger. Mijn dag kon niet meer stuk en jubelend ontweek ik een patser in een Porsche.

Westbroekse Zodden

Na een paar kilometer door mooi bos komen de Westbroekse Zodden in zicht: een open gebied met laagveenmoeras. Drassige weiden, donker moerasbos, trilveen en open water wisselen elkaar af en vormen een werkelijk schitterend tafereel. De vergezichten worden versierd door de molen en de stoere kerktoren van Westbroek.

Rietvelden & schraallanden

Staatsbosbeheer heeft er wel z’n handen vol aan. Want als we de natuur haar gang laten gaan, zou alles dichtgroeien tot een groot moerasbos van elzen en wilgen. Staatsbosbeheer kapt het bos en zorgt met graafmachines voor open water. Hierdoor krijgen de rietvelden en de zeldzame schraallanden en trilvenen weer een kans.

Wat is een trilveen?

Een trilveen – je durfde vast niet te bekennen dat je het niet wist – is een drijvende mat van plantenresten, waarop nieuwe planten kunnen groeien. Dit alles dankzij het zuivere water dat hier naar boven borrelt. Slank wollegras is een van de zeldzame planten die hierdoor goed gedijt. Bloeit prachtig dat slanke wollegras (maar nu even niet, het is bijna winter).

Oudhollands landschap

Het prachtige Oudhollands landschap krijgt meer diepte en kleur als je iets over de historie weet. Geschiedenis – gaap – is vaak enorm slaapverwekkend. Maar in dit geval is die geschiedenis direct ervaarbaar in het landschap

Petgaten

Neem die open waterpartijen in de Westbroekse Zodden die je ziet. Die luisteren naar de naam petgaten: langgerekte brede sloten. Een sloot is een sloot, wat zeur je nou, hoor ik je denken. Maar weet dan dat hieruit vroeger – al in de 12e eeuw – het veen werd gebaggerd.

Turfindustrie

Van dat veen, dat op de smalle akkers te drogen werd gelegd, werden turfjes gestoken die dienden als brandstof voor jullie opoes en over-opoes. En er ontstond ook een levendige turfindustrie.

Staatsbosbeheer

Toen de behoefte aan turf afnam, rond 1910, groeide het water langzaam dicht. Ook het riet, dat werd gebruikt als strooisel voor de koeien en als dakbedekking, werd niet meer gemaaid. Uiteindelijk werd dit waterrijke gebied een moerasbos. Tot Staatsbosbeheer ermee aan de slag ging en het weer in de oorspronkelijke staat herstelde. Hulde!

Bert Bospad

Je trekt door de Westbroekse Zodden over het Bert Bospad. Dat is een prachtig vijf kilometer lang graspad tussen het water door, genoemd naar Bert Bos, die hier vanaf 1991 boswachter was.

Ambassadeur van Staatsbosbeheer

Bert Bos spande zich in om zoveel mogelijk mensen te laten genieten van de natuur. Hij deed dit met een enorm aanstekelijk enthousiasme, waardoor hij een echte ambassadeur werd van Staatsbosbeheer. Het pad loopt dwars door ‘zijn’ gebied, waar hij zijn ziel en zaligheid inzette voor de natuur. Bert overleed in 1996, veel te jong, hij was pas vijftig.

Verrekijker mee

Neem je verrekijker mee! Ik had ontzettende spijt dat ik ‘m niet bij me had, want onderweg zag ik schichtige reeën in de bossen rond Maartensdijk, een zilverreigert (zeldzaam!), een ooievaart en talloze boomkruiperts. De zeer schuchtere roerdomp schijnt hier ook voor te komen. Zijn beetje dommige maar wel zalige Oemp Oemp heb ik helaas niet mogen horen.

Blauwborat & visarend

De Westbroekse Zodden is een trekpleister voor moeras-, weide- en watervogels. In voorjaar en zomer zit het moerasgebied vol insecten en dieren. De smaragdlibel, platbuik, viervlek en vuurjuffer voelen zich er goed thuis en behalve de zilverreiger zijn ook visarend, snor, rietzanger, rietgors, ijsvogel en blauwborat hier rijkelijk vertegenwoordigd.

Zwanenpaartjes

Frankwandelt houdt van alle vogels, zeldzaam of niet. Zwanen behoren natuurlijk tot het standaard meubilair van elk landschap. Toch, al die zwanenpaartjes die met z’n tweetjes zijn achtergebleven na het uitvliegen van hun kroost, ik vond het ontroerend om te zien. Zwanen hebben bij mij sowieso een streepje voor vanwege de enorme trouw ten opzichte van elkaar. En misschien niet zo respectvol: ze zijn erg decoratief in het landschap.

Winter op komst in de Lage Landen. Koeien staan schouder aan schouder op stal en vermalen traag kauwend de hooivoorraad van hun boer. Paarden draven met dekjes op bevroren velden, wolken stoom dampen uit hun neusgaten. De taferelen in dit winterlandschap zijn Hollandscher dan Hollandsch.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling heb ik gedaan op donderdag 13 december 2012. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.

Bekijk op Wandelzoekpagina.nl >>