Mist & ooievaars

Vandaag staat dit Klompenpad in het teken van de mist. Voor de foto’s is dat funest, maar sfeervol is het wel. Het dorpje Achterberg laten we achter ons, en al snel wandelen we dwars door zompige weilanden. Onze wandelschoenen maken soppende geluiden en in ons intieme mistige wereldje doemt opeens iets heel moois op: een groep ooievaars.

Sappige weilanden

Met hun lange stelten zijn ze veel beter voorbereid op dit soort supersappige weilanden dan wij. En ze bekijken ons met argwanende blik: wat hebben jullie hier eigenlijk te zoeken? Verstoord vliegen ze op, langzaam oplossend in de mist.

De Kampen

Het Klompenpad voert verder door ‘De Kampen’, een naam die verwijst naar oude ontginningen in dit deel van de Gelderse Vallei. Als je goed kijkt zie je de verkaveling van de akkers en weilanden in lange stroken die bij dit kampenlandschap hoort. Die is al in de 14de eeuw ontstaan.

Langs De Grift

We haken aan bij het kanaal dat de helft van de Klompenpad-naam voor z’n rekening neemt: De Grift, die tegenwoordig Valleikanaal heet. Dit 15e-eeuwse kanaal loopt van Amersfoort naar Rhenen, waar het de Nederrijn induikt. Vroeger was het een belangrijk onderdeel van de Grebbelinie. Maar de aanleg had een andere reden: ontginning van de veengebieden ten noorden van Rhenen.

Aalscholver

Kilometers lang volgen we de Grift. Een mooi traject dat helaas wel over een verhard fietspad voert. Het spiegelgladde water, de rietkragen, de knotwilgen en de watervogels maken veel goed. Een aalscholver droogt in het mistige topje van een boom z’n vleugels, onderwijl spiedend of er nog wat te vissen valt.

Europese quota

Mooi gezicht, maar het gaat veel te goed met de aalscholver, stond laatst in de NRC: ze vissen onze rivieren en zeeën leeg. “Omdat elke vogel zo’n halve kilo vis per dag eet, kapen ze samen onverantwoorde quota weg voor de neus van Europese vissers.” Nee, aalscholvers houden zich niet aan EU-quota.

Eiken van 7000 jaar

Een geheimzinnig kunstwerk van grillige boomstronken trekt onze aandacht van Europese problemen naar het verre verleden: zeven oeroude veeneiken staan als wachters langs de Grift. Ze zijn gevonden bij het afgraven van dit gebied. De zeven eiken staan voor de leeftijd van de bomen: zeven millennia. Toen de Egyptische piramides werden gebouwd, 3000 jaar voor Christus, waren deze eiken al 2000 jaar oud.

Kasteel Heimerstein

Het Klompenpad voert langs de plek waar sinds de 15de eeuw Kasteel Heimerstein stond. Helaas is daar geen steen meer van over: het werd in de Tweede Wereldoorlog volledig verwoest tijdens de slag om de Grebbeberg die hier vlakbij plaatsvond. In 1946 werd het opnieuw gebouwd. Helaas is die nieuwbouw een stuk minder schilderachtig dan het oorspronkelijke kasteel eruit heeft gezien.

De Grebbeberg op

Dan verandert de wandeling radicaal van karakter. Je wandelt de bossen rond de Grebbeberg in. En dat betekent: klimmen, want die is ruim 50 meter hoog. Deze stuwwal uit de ijstijd was in mei 1940 het toneel van een heftige strijd: de Slag om de Grebbeberg. Drie dagen lang hielden Nederlandse soldaten stand tegen de Duitse overmacht. Na het bombardement op Rotterdam gaf Nederland zich gewonnen. Aan de voet van de Grebbeberg staat een nationaal monument om deze veldslag te herdenken.

Goudgele korenakkers (in de zomer)

Je wandelt over het noordelijke deel van de Grebbeberg, die Laarsenberg wordt genoemd. In de zomer schijn je hier goudgele korenakkers te zien vol diepblauwe korenbloemen, felrode klaprozen en lichtgele kamille. Dankzij het ecologisch beheer vind je hier nogal wat akkervogels en reeën. Nu is het een winters kale, en bovendien mistige, bedoening.

Steile hellingen

We komen langs deel twee van de naam van dit pad: de graften. Al in de middeleeuwen gebruikten bewoners de steile hellingen van de Laarsenberg als akkerland. Door hun steile ligging waren de akkers zeer gevoelig voor erosie: stortbuien spoelden de kostbare grond weg.

Graften tegen erosie

Om die reden legden de boeren parallel aan de helling terrassen aan (de foto hierboven). De terras-randen werden graften genoemd. Ze zijn beplant met stekelstruiken als meidoorns en sleedoorns. Heel bijzonder, want dit soort graften vind je verder alleen in Zuid-Limburg. Net op het moment dat de zon doorbreekt komt het dorpje Achterberg weer in zicht.