ANWB-wandeling door het mooiste gedeelte van het Groene Hart. Je moet van een beetje avontuur houden om deze prachtige tocht te kunnen waarderen. Je sopt door de modder en glipt langs of over menig hekje. Maar je krijgt er veel voor terug: vogelrijke polders, verre zichten, eindeloze graskades met knotwilgen, een golvend riviertje en het historische Oudewater.
De wandeling start in het historische Hekendorp (uit 1280). Dat is om twee redenen slim. Ten eerste betekent het dat je halverwege deze tocht Oudewater op je pad krijgt, dat zich uitstekend leent voor een uitgebreide pauze met bezichtiging. Ten tweede krijg je het mooiste gedeelte – de Tiendweg – in het tweede deel van de wandeling.
Daarvoor heb ik de ANWB-wandeling omgedraaid. Die wandeling start vanuit Hekendorp direct met het traject over de Tiendweg. Dat vind ik zonde, want dan snoep je het lekkerste deel van de wandeltaart direct op.
Het eerste deel van mijn omgekeerde variant is zeker niet lelijk, integendeel. Je wandelt langs de Hollandsche IJssel, een riviertje dat door de polders van het Groene Hart golft. Je golft mee over graskades pal langs het water. Hoewel graskades: na regenachtig weer is het hier ontiegelijk modderig. En dus glibber ik langs de rivier, waarbij m’n benen soms alle kanten op schieten behalve de goede.
De pret mag dat niet drukken. Integendeel, de uitzichten zijn prachtig. Vele watervogels scheren laag over het water en de groene weides daarachter. Maar laat ik het niet mooier maken dan het is: pal aan de overkant van het water loopt de redelijk drukke provinciale weg N228. Denk je die N228 weg, dan wandel je hier heerlijk rustig. Tot Oudewater kom ik op deze vrijdag geen mens tegen.
Mocht je nog nooit in Oudewater zijn geweest, dan staat je een bijzonder aangename verrassing te wachten. Oudewater is namelijk een wonderschoon plaatsje. ‘Het mooiste stadje van het Groene Hart’, beweren ze zelf opschepperig. Maar ik denk dat ze gelijk hebben.
Oudewater is een echt stadje, met stadsrechten vanaf 1265 en tientallen monumenten. Te veel om op te noemen, maar ga zeker even kijken bij de St. Ursulakapel uit 1412, het oudste gebouw van Oudewater. En vergeet de Visbrug niet (met een beeld van zwerver Swiebertje), de Markt met z’n heerlijke trapgeveltjes en uiteraard de historische Heksenwaag. Daar wogen ze vrouwen die van hekserij werden beschuldigd.
Op de brede Visbrug vind je vele uitnodigende terrassen. Die zijn natuurlijk allemaal gesloten tijdens de lockdown. Maar mocht je toe zijn aan een cafeïne-shot, dan zit je goed, want de ‘Koffie to go’ klotst hier als het ware over de kinderkopjes. Op elke straathoek vind je wel een tentje, dat meestal ook ‘Appeltaart to go’ erbij serveert. Ik drink/eet de mijne op een bankje op de Markt, een prachtig plekje waar je je ogen goed de kost kunt geven.
Funfact: de Oudewaters staan bekend als ‘geelbuiken’. Velen werkten vroeger in een van de touwfabrieken. De gele hennepvezels die ze daar gebruikten, wikkelden de touwslagers om hun buik. In Oudewater tref je het oudste familiebedrijf van Nederland. Je raadt het al: een touwfabriek (uit 1545).
Ik ga weer in de touwen, want ik heb nog een pittige tocht over de Tiendweg voor de boeg. Het hele traject zit het liedje Slip slidin’ away van Simon & Garfunkel in m’n hoofd, want het is weer ultiem glibberen. Maar hier is het nog veel mooier dan op het eerste deel van de tocht. Geen drukke weg meer in de nabijheid, maar eindeloze weidsheid naar beide zijden.
Je moet niet bang zijn om af en toe een hekje over te klimmen, of erlangs te glippen waarbij het water van de Tiendwegwetering je probeert te verzwelgen. Knotwilgen en elzen vormen af en toe een tunnel waar je dan weer uit te voorschijn komt om opnieuw van het weidse landschap te genieten. Kijk je om, dan piepen de twee kerktorentjes van Oudewater pittoresk uit het grasland omhoog.
Je wandelt over een van de 55 historische tiendwegen die het rivierengebied van Nederland rijk is. Veel van deze wegen zijn aangelegd tijdens de veenontginningen tussen 1100 en 1500, waarbij ze een rol hadden in de waterbeheersing. Echt oude graskades dus.
Intussen vliegen talloze groepjes ganzen gakkend over, in de weiden waggelen spierwitte knobbelzwanen en ik zie een angstige haas waanzinnig snel wegrennen over het kletsnatte gras. Misschien wel 72 km/u, want zo snel kan een haas rennen, weet ik van Willem Wever. “Ik doe niks!” roep ik hem nog na.
Op een winterse dag is de Tiendweg al prachtig, maar kom je in de zomer, dan zijn de natte delen bedekt met gele lis en melkeppe. Op de lommerrijke plaatsen staat dan fluitenkruid en bitterzoet, een houtige plant met paarse bloemen en rode giftige bessen waarvan je het hout als zoethout kunt eten. Ik kom hier zeker nog eens terug.
Veel te snel komt Hekendorp alweer in zicht. En ik besluit er nog een stuk aan vast te knopen richting Haastrecht. Dan wordt de route 17 kilometer in totaal, maar die vijf extra kilometers zijn meer dan de moeite waard.
Wandel je met me mee, dan volgen nog een paar kilometer over die schitterende tiendweg. Daarna kom je aan in alweer een prachtig historisch plaatsje: Haastrecht, dat net over de provinciegrens in Zuid-Holland ligt. Ook Haastrecht, dat in het jaar 1100 ontstond, heeft stadsrechten. Je vindt hier bezienswaardige historische gebouwen, zoals het stadhuis uit 1618 en de hervormde kerk uit de 13de eeuw.
Je maakt een leuk rondje door het historische centrum, dat wemelt van de oude dijkhuisjes. Sta zeker even stil bij het schattige Hofje van Zijll van den Ham, dat in de 19de eeuw is gebouwd voor de huisvesting van ‘behoeftigen’.
Na Haastrecht wandel je over een aangenaam en rustig fietspad terug naar Hekendorp: eindelijk geen geglibber meer. Je hebt nu alle tijd om de vele hoogtepunten van deze schitterende route te herkauwen.
Zoals gezegd heb ik de ANWB-wandeling in omgekeerde volgorde gelopen. Benieuwd naar de GPS-track van mijn route van 12 kilometer?
Download mijn ANWB-variant 12km >>
Wil je liever mijn rondwandeling van 17 kilometer doen waarbij je ook Haastrecht aandoet? Ik heb er een GPS-track van gemaakt.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de zes allermooiste!