De bossen van de Utrechtse Heuvelrug staan op het program. Maar deze etappe heeft veel meer in huis dan bos. Je start met de uiterwaarden van de Rijn. Na Rhenen met z’n iconische Cunerakerk steven je af op de schrale graslanden van een voormalige tabaksplantage. Vergezichten krijg je op de Elsterberg. En dan grossiert deze etappe nog in spannende paadjes en statige bomenlanen.
Snel na het station wandel je de uiterwaarden van de Rijn binnen. Een smal paadje leidt door bloemrijke velden, al zijn de meeste bloemen begin juni al uitgebloeid. Links stomen binnenschippers op rijnaken voorbij, rechts steekt de imposante Cunerakerk tussen de bomen omhoog. De kerk staat bekend als een van de mooiste laat-gotische hallenkerken van Nederland. Een fraai landschapsschilderijtje, zelfs met het zwaarbewolkte weer van vandaag.
Je stapt het schilderijtje uit en het centrum van Rhenen binnen. Hier heeft de Tweede Wereldoorlog flink huisgehouden. Tijdens de Slag om de Grebbeberg in mei 1940 werd de stad grotendeels verwoest, huizen werden beschadigd of vernietigd, de inwoners moesten vluchten. Ook de Cunerakerk kreeg het zwaar te verduren. Door een best aardig Rhenens straatje klimmen we al wat meters, een voorbode van wat ons vandaag te wachten staat.
Nu duurt het een tijdje voor de route echt mooi wordt. Rommelig bos, bebouwing die nooit ver weg is. Landgoed De Tangh en bosgebied Lijstereng reiken de helpende hand, met bomenlanen, glooiende akkers en weilanden. Dit gebied staat ook bekend om z’n urnenveld en grafheuvels uit de bronstijd, maar die zien we niet. We pakken een aardig paadje in de bosrand, met zicht op een veld met klaprozen en verderop net ingezaaide akkers.
Tot zover is de route net als het weer van vandaag: een beetje wisselvallig. Maar nu breekt de zon door, althans: wat de wandeling betreft. Een lange laan met oude eiken en beuken kan ons bekoren. Links vangen we af en toe een glimp op van dalende velden. En in een berkenbos lijkt het alsof iemand de slingers heeft opgehangen: honderden kleurige vingerhoedskruidjes schieten op tussen de berkenstammetjes. Dit hebben we nog nooit eerder gezien.
We passeren de schaapskudde, tegen de wolf beschermd met schrikdraad. Ze zijn net met de Franse slag geschoren en zonder hun wolletjes ogen ze scharminkelig. De boslaan komt even later uit op een fotogeniek landschapstafereel: Plantage Willem III. De glooiende velden hebben beslist iets buitenlands, bijna zoals je je een Afrikaanse savanne voorstelt. Kaalgeslagen heuvels, af en toe een zilverberk of vliegden.
Hier lopen dan wel geen olifanten of leeuwen rond, maar Willem III heeft z’n eigen wildlife. Galloway-runderen en een schaapskudde begrazen het gebied, damherten en konikpaarden knagen lekker mee op deze oude tabaksplantage, ontstaan in 1853. De smeltwaterdalen op de warme zuidhellingen van de Heuvelrug – gevormd in de voorlaatste ijstijd – waren zeer geschikt om tabak te telen. Nadat de tabaksteelt verdween, verschraalde de grond door intensieve landbouw. Nu is het een van de grootste schraalgraslanden van Europa.
We volgen een dalend pad dat over het schrale grasland slingert en ploffen neer op een van de vele omgevallen bomen voor de lunch. Dan klimt de route over een veld met wat heidestruiken, richting een groene muur: de bossen van de Utrechtse Heuvelrug. Ondertussen krijg je links schitterende uitzichten over de uiterwaarden van de Rijn.
We betreden de bossen van landgoed Prattenburg en die zijn beslist aanlokkelijk. We nemen een fraaie bomenlaan die eindeloos lijkt door te lopen. Niet zo’n gek idee, want Prattenburg telt liefst 28 kilometer aan bomenlanen, met vaak aan weerszijden twee of drie rijen beuken of eiken.
Na een oud boswachtershuis komen we langs een diepe kuil in het bos: de Solkuil. Het is het restant van een gegraven bron die diende voor de watervoorziening op de tabaksplantages in de omgeving. Bomenlanen en kleine paadjes leiden je naar het volgende hoogtepunt: de Elsterkop, het uitzichtpunt van de Elsterberg.
Hier krijgen we het mooiste uitzicht van de dag. Over glooiende heidevelden en bossen kunnen we serieus ver kijken. De torenspits van Scherpenzeel (9km ver) en de Lange Jan van Amersfoort (20km) zie je hier oprijzen. Bij glashelder weer zie je zelfs de witte windmolens van de Eemdijk in de Flevopolder liggen (63km). Een verrekijker komt dan wel van pas.
Het bijzondere uitzicht lokt op deze zondag veel volk en alle bankjes zijn dan ook bezet. We duiken de dichte bossen weer in en bijna ongemerkt wandelen we over het hoogste punt van de dag op de Elsterberg: 63 meter boven NAP. Hier verhinderen hoge bomen het uitzicht. Nu pakken we het ene spannende paadje na het andere. Sommige zijn zo smal dat je geen last van claustrofobie moet hebben.
Vlak bij het dorpje Elst verandert het landschap opnieuw. Je kijkt mooi uit over kleurige velden richting de Rijn, de Elster Eng. Net als op Plantage Willem III werd hier op de zuidhellingen tot een eeuw geleden nog tabak verbouwd. Is het verbeelding of lijkt het een paar graden warmer dan in het bos?
Op het bankje van Lionsclub De Grebbeleeuw genieten we van het uitzicht en van de zon die − eindelijk! − doorbreekt. Verderop komen we nog langs een groepje grafheuvels uit de tijd van de Klokbekercultuur (rond 2000 voor Christus). En dan neemt een prettige bomenlaan ons mee naar de bushalte, in het kielzog van een fietsende boswachter.
Deze wandeling hebben we gedaan op zondag 1 juni 2025. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.