Leica M11: straatfotografie met 60 megapixel sensor

Highlights van de Leica M11

Moderne meetzoekercamera in een iconisch jasje
High Res beelden: 60 megapixel sensor
Drie opties voor onbewerkte resolutie: 60, 36 en 18 megapixel
Licht & donker: hoog dynamisch bereik van 15 stops
Altijd fotograferen: 64 gigabyte intern geheugen

Leica: best of both worlds

De Leica M11 is de jongste telg uit de M-serie meetzoekercamera’s van dit gerenommeerde merk. Uiterlijk lijkt alles bij het oude te blijven, met de iconische vormgeving die we van Leica gewend zijn. Onder de motorkap zijn er echter tal van nieuwe functies en upgrades van bestaande features. Daarmee is de Leica M11 een meetzoekercamera die het beste van de klassieke wereld van fotografie combineert met moderne technologie.

Nieuw hart: 60MP BSI-sensor

Leica-fans kunnen zich verheugen op een nieuw ‘hart’ van hun camera, in de vorm van een BSI CMOS-sensor met liefst 60 megapixel op de teller. Die heeft volgens Leica Triple Resolution-technologie aan boord. Daardoor kan de M11 raws en jpegs schieten met een resolutie van 60, 36 of 18 megapixels, waarbij het volledige sensorgebied wordt benut. Aan jou de keuze.

Nóg hogere beeldkwaliteit

De fullframe sensor is niet zomaar een ‘high res’ exemplaar. Hij is bedekt met een nieuw extreem dun IR+UV-filter dat zorgt voor een nog hogere beeldkwaliteit, ook bij moeilijk licht. Nieuwe filters leveren verbeterde, natuurlijkere kleuren. Het ISO-bereik is daarbij groot. Het begint al bij ISO 64, en dat is vrij uniek. De ISO-waarde loopt tot 50.000. De M11 heeft ook een enorm dynamisch bereik van 15 stops.

Nieuw touchscreen: veel helderder

Het iconische Leica M-design springt meteen in het oog. De krasbestendige behuizing geeft de camera een stijlvolle en tijdloze look. Ook aan de klassieke body zijn upgrades te ontdekken, al lijkt de M11 sterk op z’n voorganger. Zo is er een gloednieuw touchscreen met een veel hogere resolutie van 2.3 miljoen pixels (voorganger: 1.03 miljoen pixels). Daardoor krijg je veel meer scherpte en helderheid bij de compositie of het terugkijken van beelden. Ook zijn sommige bedieningselementen opnieuw gerangschikt voor eenvoudigere bediening en meer maatwerk.

Intern geheugen: 64 gigabyte

De body heeft nóg een opvallende wijziging ondergaan. De traditionele basisplaat uit één stuk is vervangen door een batterijcompartiment. Voordeel: je hebt directe toegang tot de accu en de SD-kaartsleuf, zoals bijvoorbeeld ook de Leica Q2 dat geeft. Mooi is verder dat de M11 64 gigabyte interne opslag heeft. Zo kun je ook platen schieten als je je geheugenkaart vergeten bent.

Krachtige accu: 700 foto’s

Ook zonder energie zul je niet snel komen te zitten met de Leica M11. De nieuwe 1800mAh accu heeft 64 procent meer uithoudingsvermogen dan voorgangers. Die accu is goed voor 700 foto’s (volgens de CIPA Standard). Ook heeft de M11 een USB-C-poort die je kunt gebruiken om de batterij op te laden.

Twee kleuren, twee modellen

Leica stelt kopers op de proef, want zij moeten kiezen uit twee kleuren. Die kleurkeuze omvat meer dan je denkt. Kies je voor de zilveren versie, dan kies je tevens voor een koperen bovenplaat en een gewicht van 640 gram. Wie de zwarte versie kiest, krijgt een aluminium bovenplaat en hoeft slechts 530 gram te torsen. Overigens weegt voorganger M10 660 gram, dus beide M11-versies zijn wat slanker.

Optionele elektronische zoeker

Tegelijk met de M11 heeft Leica twee mooie accessoires aangekondigd. De eerste is een nieuwe Visoflex 2 elektronische zoeker met een display van 3.7 miljoen pixels. Deze EVF kan 90 graden kantelen. Het tweede accessoire is een nieuwe handgreep die je kunt gebruiken als statiefbevestiging. Je kunt hem bevestigen aan Arca-Swiss-koppen zonder extra hardware.

Firmware-update

Leica komt overigens in de tweede helft van 2022 met een firmware-update die verbeterde connectiviteit bieden. Daardoor kun je de M11 koppelen aan de Leica Fotos-app om locatiegegevens in foto's op te slaan en toegang te krijgen tot afbeeldingen via Bluetooth.

Tot slot nog een fun fact: de M in M11 staat voor Messsucher, het Duitse woord voor meetzoeker.

Alle winnende camera’s en lenzen >>

TIPA-award 2022 voor de Leica M11

De Leica M11 heeft een begerenswaardige TIPA-award 2022 gewonnen. Het is volgens de jury van deze prestigieuze prijs de ‘Beste meetzoekercamera’. Benieuwd naar de andere winnaars?

(Professionele) reviewers over de Leica M11

De Leica M11: hoe scoort hij bij de reviewers? Alle belangrijke reviews vat ik hieronder voor je samen. Kom dus zeker nog eens langs binnenkort!

Amateurphotographer.co.uk (Andy Westlake, full review):De Leica M11 is volgens Andy zonder twijfel het beste model uit de M-serie tot nu toe is, en daarbij ook de meest verleidelijke camera van het gerenommeerde Leica. Vergeleken met de M10-R biedt hij een hogere resolutie, een sterk verbeterde batterijduur en slimme opties om ook te schieten met 36 en 18 megapixel in raw. “Voor sommige fotografen is dat al reden genoeg om het te kopen. Voor anderen zullen de hoge prijs en de aanzienlijke beperkingen van het ontwerp van de afstandsmeter ervoor zorgen dat ze zich afvragen waar het allemaal om draait.”
Want wil je het maximale uit die high res sensor halen, dan stelt dat veel eisen aan je techniek. Zo heeft hij geen beeldstabilisatie waardoor je zeer korte sluitertijden moet gebruiken als je uit de hand fotografeert. Anders worden de fijne details wazig. Ook is scherpstellen met groot diafragma een uitdaging. “Maar om een va de beroemdste Leica-fotografen ooit te parafraseren: afbeeldingen hoeven niet per se scherp te zijn om effectief te zijn.”
Uiteindelijk is de M11 volgens Andy net als zijn voorgangers een prachtig anachronisme. “Rationeel gezien is het ontwerp van de afstandsmeter al tientallen jaren achterhaald, en toch heeft Leica er nog steeds geen probleem mee om ze te verkopen. Het is een cameratype dat de logica tart en het hart van fotografen aanspreekt in plaats van hun hoofd. De M11 is daarbij de beste tot nu toe. Eindoordeel: Recommended met 4.5 van de 5 sterren.
Photographyblog.com (Mark Goldstein, full review): Hij lijkt uiterlijk identiek aan andere digitale M-camera’s, maar dankzij alle verbeteringen onder de motorkap is de M11 de beste Leica M ooit, aldus Mark. Toch is dit natuurlijk een “ongelooflijk nicheproduct dat niet te veel nieuwe bekeerlingen zal winnen”. Terwijl andere fabrikanten elkaar vliegen afvangen met hybride alles-in-één-camera’s biedt deze M11 alleen handmatige scherpstelling, geen video, slechts 4.5 beelden per seconde en geen beeldstabilisatie.
Gelukkig heeft de Leica M11 volgens Mark “meer dan genoeg eigenschappen en charme om niet alleen te overleven, maar ook positief te gedijen in een snel veranderende markt.” Hij heeft een gloednieuwe 60 megapixelsensor, die de 40 MP van de M10-R overtreft zonder ruis te veroorzaken, zelfs bij opnamen met volledige resolutie. En hij biedt daarbij een nog groter dynamisch bereik. En dan krijg je ook twee extra modi voor de sensor: 36 en 18 megapixel.
De Leica M11 heeft ook wat andere verbeteringen, zoals de mogelijkheid om de veel makkelijker en sneller accu en geheugenkaart te vervangen. De nieuwe accu heeft ook een langere batterijduur – tot 1700 opnamen als je geen live view gebruikt, met de toevoeging van USB-C-opladen. Ook heel handig is het ingebouwde geheugen van 64GB.
Al met al is de Leica M11 volgens Mark “een ongelooflijk verfijnde, ingetogen tool voor fotografen die een bedachtzame benadering van hun vak prefereren”. Eindoordeel: Highly Recommended met 4.5 van de 5 sterren.
Camerajabber.com (Angela Nicholson, full review): Veel mensen associëren Leica met lenzen van hoge kwaliteit, schrijft Angela. Daarom lijkt het passend dat Leica een camera met een hoge resolutie introduceert om zoveel mogelijk details uit die lenzen te persen. “De Leica M11 lijkt een waardige upgrade van de M10-R, met een 50% hogere resolutie, twee fullframe opname-opties met een lagere resolutie, samen met de bekende hoogwaardige constructie en uitstekende interface.”
De extra connectiviteit van de M11 en de verdere integratie met de Leica Fotos-app is volgens Angela ook een opwindende ontwikkeling die fotografen zal helpen hun afbeeldingen gemakkelijker te bewerken. Eindoordeel: 4.5 van de 5 sterren.
Digitalcameraworld.com (Rod Lawton, full review): Meetzoekercamera’s als de Leica M11 vergen enige kennis, stelt Rod. “Beginners zullen worstelen met de zoeker, de scherpstelling en de uitgeklede functies. Maar hoe langer je deze camera gebruikt, hoe meer je ermee opgroeit. En je blijft ermee opgroeien.”
De M11 is volgens Rod niet helemaal perfect. Toch is het een echte klasse-camera waarmee je zeer scherpe beelden kuint vastleggen, die die onderscheidende ‘Leica-look’ hebben. De duivels dure M-serie lenzen dragen daaraan flink bij. Eindoordeel: 4.5 van de 5 sterren.
Techradar.com (James Abbott, full review): De Leica M11 levert volgens James de unieke opname-ervaring die typerend is voor dit soort meetzoekercamera’s met handmatige focus. Maar hij omarmt wel nieuwe technologie, zoals een nieuwe 60 megapixel fullframe BSI-sensor en 64GB interne opslag.
“Met een geweldige beeldkwaliteit, een prachtig minimalistisch ontwerp en een uitzonderlijke bouwkwaliteit, straalt de M11 kwaliteit uit. Maar de resolutie van 60 megapixel is erg meedogenloos als het gaat om focusfouten. En de combinatie hiervan met het premium prijskaartje van de M11 maken het tot een supernichecamera die alleen voor liefhebbers is weggelegd.” Eindoordeel: 3.5 van de 5 sterren.
Pcmag.com (Jim Fisher, full review): Uiterlijk lijkt de Leica M11 erg op z’n voorganger. Het zou Leica ook niet passen om met een dramatisch nieuw ontwerp te komen, aldus Jim. “De enige M die echt van het paradigma afweek, de M5 uit de jaren 70, was een flop. Sindsdien zijn alle inspanningen gericht op het maken van nieuwe M-camera's die er net zo uitzien en aanvoelen als een M3.:
Toch bedriegt schijn een beetje. Leica heeft wel degelijk iets (relatiefs) radicaals gedaan door de verwijderbare grondplaat te laten vallen. Missen zal Jim hem niet. Het was een beetje een onding, en het nieuwe mechanisme is gemakkelijker om mee te werken. Ook is een usb-c-poort voor opladen en connectiviteit een welkome toevoeging, vooral voor op reis.
Grote verschillen zitten vooral onder de motorkap. De nieuwe sensor biedt aanzienlijk meer resolutie: zo’n tweeënhalf keer meer pixels dan 24MP-modellen. Ook kun je beelden vastleggen met een lagere resolutie en volledige raw-kwaliteit als je de 60MP niet nodig hebt. De volle resolutie biedt volgens Jim geen noemenswaardige nadelen: ook hiermee kun je werken bij weinig licht.
Is de M11 de forse investering waard? Volgens Jim is dat een persoonlijke beslissing. Deze camera wijkt flink af van z’n moderne systeemcamera-concurrenten. Hij stelt niet automatisch scherp, kan geen video opnemen en je zult niet veel zoomlenzen vinden die geschikt zijn voor meetzoekercamera’s. Fullframe alternatieven zijn capabeler en betaalbaarder.
Jim: “Maar voor sommigen van ons is de fotografie-ervaring die meetzoekercamera's mogelijk maken, waar we het meest van genieten. En als je binnen die categorie valt, is de M11 net zo'n bevredigend hulpmiddel als de M-camera’s die eraan zijn voorafgegaan.” Eindoordeel: Excellent met 4 van de 5 sterren.
Reddotforum.com (David Farkas, full review): De Leica M11 bouwt volgens David op alle mogelijke manieren voort op de successen van de M10-modellen. Gelukkig behoudt hij z’n prachtige M-body, waarbij kleine verfijningen waarde toevoegen. Zo is de plaatsing van de knoppen verbeterd en is de bodemplaat weggelaten. “De M11 roept nog steeds de iconische M-esthetiek op en heeft een aantal logische verbeteringen.
Grootste nieuws is de nieuwe 60 megapixel BSI CMOS-sensor. Die is volgens David een wonder van techniek en biedt ongeëvenaarde beeldkwaliteit in elke lichtsituatie met een dynamisch bereik dat vergelijkbaar is met middenformaatcamera’s.
De verbeterde Maestro III-processor zorgt verder “voor een heerlijk responsieve en pittige ervaring op alle gebieden”. Fijn is verder de nieuwe batterij met hoge capaciteit die de hele dag meegaat, waarbij je onderweg kunt opladen of beelden kunt downloaden naar je laptop via de USB-C-poort.
Slimme zet van Leica: er zit 64 GB intern geheugen in de M11. Dat helpt je uit de brand als je je kaart vergeten bent of deze vol is geraakt. Ook kun je er back-ups mee maken bij kritieke opdrachten.
Nog een grote verbetering, aldus David, is de nieuwe OLED Visoflex 2 display met elektronische stabilisatie. Die verbetert de ervaring van live view-opnamen. En de lijst met verbeteringen is nog lang niet af: de elektronische sluiter, de uitstekende hoge ISO, de variabele resolutie, de sterke burst-prestaties en ga zo maar door.
Ondanks alle aanpassingen en verbeteringen blijft de M11 volgens David “een door en door M. Pak de camera op en je begrijpt het meteen. De elegante eenvoud en de tijdloze natuur zijn er allemaal.” Kortom: de M11 is zonder twijfel zijn iconische en legendarische naam waard. “De Leica M11 is de ultieme digitale M.”
Slack.co.uk (Jonathan Slack, full review): Leica is er volgens Jonathan in geslaagd om een camera te produceren die op heel veel manieren is verbeterd terwijl hij de fundamentele essentie van de M-camera heeft behouden.
De M11 is geschikt voor elke fotografische opdracht waarbij autofocus niet vereist is. Maar deze Leica is volgens Jonathan zoveel meer dan dat. De beeldkwaliteit is van het niveau van de middenformaatcamera’s. De optionele EVF zorgt daarbij voor kritische scherpstelling waar het absoluut noodzakelijk is. De elektronische sluiter geeft daarbij extra mogelijkheden voor het fotograferen met supersnelle lenzen bij fel licht. En het interne geheugen geeft extra zekerheid.
De M11 is ook een van de kleinste fullframe systeemcamera’s met verwisselbare lenzen. En hij is de allerkleinste als je rekening houdt met het compacte formaat van de lenzen.
Op het eerste gezicht lijkt de M11 een kleine stap voorwaarts ten opzichte van de M10. Maar kijk je beter, dan zie je dat hij in vrijwel elk opzicht verbeterd is. “De veranderingen zijn eerder evolutionair dan revolutionair. Maar dat is natuurlijk precies wat elke M-fotograaf in z’n haart wil. Aan de andere kant zullen de sterk verbeterde EVF en de toegevoegde connectiviteit M-fotografen bevallen en nieuwe fotografen aantrekken.”
Shutterbug.com (Jon Sienkiewicz, full review): De Leica M11 is volgens Jon “het spul waar de dromen van fotografen van gemaakt zijn”. Hij combineert de beste ontwerpelementen en traditionele bediening van de originele Leica M-camera's met het beste dat moderne digitale fotografie te bieden heeft. “De Leica M11 is de ultieme M.”
Leica-verzamelaars zullen in de rij staan om dit baanbrekende model te kopen, aldus Jon. “Maar in werkelijkheid is de Leica M11 gemaakt voor de werkende professionele fotojournalist en commerciële fotograaf. De Leica M11 biedt de functies, duurzaamheid, specificaties en veelzijdigheid die professionele professionals nodig hebben.”
Ephotozine.com (John Riley, full review): De Leica M11 is volgens John een prachtig gemaakte camera. Voor fotografen die kunnen omgaan met een meetzoekercamera is hij zeer geschikt. De superscherpe beelden met prachtige kleurweergave zijn volgens John een genot.
Wie niet gewend is aan handmatig scherpstellen zal er wellicht mee worstelen. “Maar doorzettingsvermogen kan zijn vruchten afwerpen en als het goed is, zullen de resultaten de moeite rechtvaardigen.” En hij is prijzig, maar wel gemaakt volgens de laatste tech-inzichten. Eindoordeel: Highly Recommended met 4.5 van de 5 sterren.
Thephoblographer.com (full review): De Leica M11 is een innovatieve camera, stelt de reviewer. Kijk bijvoorbeeld naar de manier waarop de M11 omgaat met het geheugen. Hij biedt niet twee SD-sleuven, maar een intern geheugen van 64 GB plus een enkele SD-kaartpoort.
Tweede voorbeeld: je kunt de resolutie van de sensor aanpassen. Daardoor krijg je meer dynamisch bereik naarmate het aantal megapixels daalt. Ook krijg je nu de kleurweergave van de Leica M9, waar zoveel Leica-fotografen om gevraagd hebben. En je kunt nu ook kiezen uit een koperen bovenplaat in plaats van eentje van aluminium.
Voor ervaren Leica-fotografen valt er veel te genieten. Zij zullen de M11 met plezier door en door gebruiken. Voor alle anderen ligt het iets ingewikkelder. Zo heeft hij geen ingebouwde elektronische zoeker, maar die moet je erbij kopen als je daar behoefte aan hebt. “Maar kan Leica niet een hybride EVF plaatsen zoals in de Fujifilm X-Pro3 of Fujifilm X100V? Ook ontbreekt nog steeds echte weersafdichting.
Toch is dit ook een interessante camera voor anderen dan Leica-fotografen. De M11 heeft een grotere veelzijdigheid dan ooit. En het hoge prijskaartje? “Geef je veel geld uit? Zeker wel. Maar je haalt er ook veel uit.” Eindoordeel: 4 van de 5 sterren.
Camerastuffreview.com (Jan Paul Mioulet, full review): De Leica M11 is volgens Jan Paul geen camera die voor alle fotografen geschikt is. “Alleen al het prijskaartje, of eigenlijk moeten we zeggen: de Prijskaart, zorgt ervoor dat de M11 niet binnen ieders bereik ligt.”
Maar met alle alle vernieuwingen is de Leica M11 een camera die helemaal bij de tijd is, zolang je tenminste niet op zoek bent naar een hybride camera waarmee je ook kunt filmen. “De M11 is een camera voor pure fotografie en daar is hij dan ook heel goed voor.” De klassieke bediening met een diafragmaring op het objectief en een sluitertijdenknop op de camera is volgens Jan Paul intuïtief en simpel, net als de menu’s. De camera wordt met een kabel voor Apple geleverd, en dat is niet vreemd. “Je kan Leica zien als het Apple van de fotowereld: niet goedkoop, maar het werkt wel heel fijn.”
Klantreview op CameraNU.nl: “De nieuwe Leica M11 is wat betreft vormgeving een uiterst consistente camera. Zet hem naast een analoge M en als eerste valt de cosmetische gelijkenis op, maar daar blijft het niet bij, onder de motorkap is hij wel degelijk geüpgraded. Nu keuze uit 3 RAW en JPG formaten: 60.3MB, 36.5MB & 18.4MB.
Iedere keer ben ik prettig verrast dat Leica de camera zoveel meerwaarde geeft met behoud van de vertrouwde Leica vormgeving. Een camera voor puristen, liefhebbers die automatische scherpstelling niet als prioriteit zien. De essentie is dat fotograferen een beleving moet zijn waar alle aandacht ligt op pure fotografie met een minimum aan bedieningstoetsen en een maximum aan technologie.
Met deze M11 heeft Leica anno 2022 een zeer goed doordachte systeem-camera neer gezet waarbij kwaliteit en degelijkheid op de eerste plaats staan.” Bekijk alle reviews van kopers >>
DPReview TV (video-review): Chris en Jordan did it again: op de dag van de presentatie van de Leica M10 hebben ze al een uitgebreide review beschikbaar op YouTube. Is dit de meest gebruiksvriendelijke en plezierige camera uit de M-serie? vragen ze zich af. Om ons natuurlijk uit de doeken te doen waarom dat zo is. Hoe goed is deze Leica? Chris en Jordan fileren de M11 voor ons.
Benieuwd? Bekijk dit video-review onderaan deze pagina.

Belangrijkste kenmerken van de Leica M11

Moderne meetzoekercamera in een klassiek jasje
Krachtig en snel: Maestro III-processor
Iconisch en tijdloos ontwerp met een duurzame krasvrije behuizing
Fantastische High Res beelden: 60 megapixel BSI CMOS-sensor
Lichtgevoelige camera: ISO 64 - 50.000
Licht en donker: hoog dynamisch bereik van 15 stops
Drie opties voor onbewerkte resolutie: 60, 36 en 18 megapixel
Altijd fotograferen: 64 gigabyte intern geheugen
Multi-veld (matrix) lichtmeting
Handig: SD-kaart toegankelijk vanuit batterijcompartiment
Belichtingen tot 1 uur, e-shutter tot 1/16.000 sec
Live view-stabilisatie: digitale trillingscorrectie van voorbeeldafbeelding
Compatibel met Visoflex II 3.68M-dot kantelaccessoire EVF

Mooie YouTube-review van de Leica M11

Bekijk een mooie YouTube-review van de Leica M11 door Chris en Jordan van DPReview TV (15:58 minuten). Is dit de meest plezierige camera uit de M-serie tot nu toe? vragen ze zich af. Om natuurlijk het antwoord te geven. Kijken! Waarschuwing: daarna wil je hem hebben...