Industriële monumenten

Veel hoogtepunten van deze tocht vinden we direct op de eerste kilometers door Nijverdal. We komen langs tal van industriële monumenten uit de textielindustrie. Door de bijzondere bouwstijl en de rijke historie die erachter schuilgaat, is dat een waar genoegen.

Koninklijke Stoomweverij

Neem de Koninklijke Stoomweverij, uit de tweede helft van de 19de eeuw. Het enorme complex straalt de betekenis uit die de textielindustrie destijds voor Nijverdal had. De gebouwen zijn opgetrokken in Art Nouveau-stijl. Met buitengevels in rode baksteen en authentieke zaagtanddaken is het fabriekscomplex een opvallende verschijning.

Textielbaronnen

Ook het fabriekscomplex van Koninklijke Nijverdal – Ten Cate ligt op de route. Ten Cate stamt al uit 1704, maar is ook nu nog een belangrijke textielfabriek. Hierin hebben de textielbaronnen Egbert I tot en met Egbert IV Ten Cate een belangrijke rol gespeeld. In 1954 is dit voormalige familiebedrijf opgegaan in de Nijverdalse Koninklijke Stoomweverij.

Rooie Dorp

Zo passeren tal van roemruchte fabrieksgebouwen de revue. En wandelen we langs de luxe woningen waar de directieleden resideerden. Even verder lopen we door het ‘Rooie Dorp’, de wijk waar vroeger de textielarbeiders woonden. De woningen zijn ruim opgezet met diepe tuinen waar de arbeiders hun eigen groenten konden verbouwen. Ook nu is het dorp met de opvallende rode daken een gewilde woonwijk.

Hellendoornsche Berg

Dan verlaten we de bebouwing en duiken we de dichte bossen van de Hellendoornsche Berg in, deels over het traject van het Pieterpad, dat druk belopen wordt. Mooi stuk, maar na 6 boskilometers zijn we toch blij dat we weer licht zien en lucht happen.

Volkssanatorium voor Borstlijders

En dat doen we gelijk op een prima plek: Krönnenzommer, het voormalige ‘Volkssanatorium voor Borstlijders’. Koningin Emma, Beschermvrouwe van de tbc-bestrijding, opende het sanatorium in 1902. Nadat tbc begin jaren 60 vrijwel geheel verdween uit Nederland, is er een nieuwe bestemming gevonden voor het tehuis. Nu verzorgen ze hier demente ouderen.

Schilderijen van monumenten

Loop zeker even het hoofdgebouw binnen, want op de ‘belevingsgang’ kun je de prachtige schilderijen zien van kunstenaar Gerard van Loon. Hij legde 75 gemeentelijke en rijksmonumenten op doek vast. Het mooie is: alle bijzondere monumenten waar we eerder langskwamen zijn hier in schilderijvorm te vinden. Ze staan overigens ook in het mooie wandelgidsje van Gegarandeerd Onregelmatig waar deze wandeling uit afkomstig is.

Verkeerde afslag

We zijn zo verdiept in de romantische schilderijen dat we per ongeluk een verkeerde afslag van de belevingsgang nemen. We gaan een deur door, en opeens lopen we op de gesloten afdeling van het tehuis. Helaas voor ons: naar binnen kan wel, naar buiten kan alleen met een code. Met het oog op vluchtgevaarlijke ouderen. Gelukkig laat een aardige verpleegsters ons weer uit.

Chocoladefabriek Twente Decadente

Opgelucht strijken we neer op het terras van chocoladefabriek Twente Decadente. Daar gaan we natuurlijk aan de handgemaakte bonbons uit eigen atelier. De warme chocomelk schijnt ook een topper te zijn, maar midden in de hete zomer van 2018 kiezen we een verkoelend drankje.

Zwitserse bouwstijl

Let ook even op de bijzondere bouwstijl op het complex. Architect Roelof Kuipers heeft goed naar Zwitserse chalets gekeken en ontwierp verschillende sanatoriumgebouwen en bospaviljoens in die bouwstijl. Erg toepasselijk voor een sanatorium natuurlijk. Het sanatorium was destijds grotendeels zelfvoorzienend. Met een moestuin, een varkensstal, een slagerij, en drinkwater- en elektriciteitsvoorzieningen.

Snerpend gegil

Wij verruilen licht en lucht weer voor de donkere bossen. Waar het heerlijk rustig is. Totdat we opeens een snerpend gegil horen. En dat gegil houdt maar niet op. Zo’n typisch geluid waarbij je direct weet: deze gillers zijn niet in levensgevaar maar ze knijpen hem wel.

Avonturenpark Hellendoorn

Dan wordt het duidelijk: we komen langs Avonturenpark Hellendoorn. Waar wagentjes gevuld met kinderen en een paar volwassenen met een noodvaart over de hooggelegen achtbaan snellen. Vroeger vonden we dat ook leuk. Nu blijven we liever met de wandelvoetjes op de vloer.

En dus lopen we snel door voor ons laatste industriële erfgoed in Nijverdal. Zeker een aanrader deze wandeling!