NS-wandeling Holterberg | Sallandse Heuvelrug

Wat is er zo leuk aan deze wandeling?

De wandeling voert door nationaal park Sallandse Heuvelrug. Zo’n 150.000 jaar geleden kwam hier een enorme landijsgletsjer met piepende remmen tot stilstand. IJs dat kwam afzakken uit Scandinavië. De bevroren ondergrond werd door de enorme kracht van het ijs omhoog gedrukt, waardoor stuwwallen ontstonden.

Rietslenk

Het smeltwater van ijs en sneeuw vormde het landschap verder. Zo ontstond door het vele water dat van de heuvelrug afstroomde de Rietslenk die je halverwege oversteekt. Op de flanken van de Sallandse Heuvelrug is een aantal van deze smeltwaterdalen te vinden.

Jeneverbes

Let bij die Rietslenk even extra op: de helling van dit dal staat bomvol Jeneverbesstruiken, die niet veel meer te zien zijn in Nederland. Met hun typische vorm geven ze het landschap een betoverend aanschijn. Een ansichtkaart is er niets bij.

Grote Koningsbelt

Je kijkt op twee uitzichtpunten uit over de glooiende heuvels. Ach, het is geen Himalaya-gebergte natuurlijk. Hoogste punt ligt 75 meter boven NAP: de Grote Koningsbelt, die je zonder sherpa’s of stijgijzers kunt bedwingen (maar je moet wel even van de route af). Je kijkt uit over uitgestrekte bossen en heidevelden waar hier en daar een eenzame boom terugwuift.

Heide

De Sallandse Heuvelrug herbergt een van de grootste aaneengesloten droge heidegebieden in Europa. Ik was nog te vroeg om de hei in vol ornaat te zien bloeien. Af en toe kleurde het landschap al wat paarsig, wat mij weer deed blozen van genoegen.

Zandverstuivingen & uitgestrekte bossen

Al sinds de Middeleeuwen is het gebied begroeid met heide, met wat verspreide zandverstuivingen en daarnaast uitgestrekte bossen. Die zijn aangelegd in de negentiende eeuw om verstuiving tegen te gaan. Door al die variatie ontstaat veel diepte en kleur in het landschap, zelfs als de heide niet bloeit.

Wezel & hermelijn

Het gebied heeft ook een rijke flora en fauna. Zo komt de zeldzame nachtzwaluw er voor, met z’n nachtelijke lied bestaande uit een ratelende, spinnende triller. Verder zijn de heidevelden habitat van de levendbarende hagedis en de zandhagedis. Van de zoogdieren huppelen ree, vos en das rond, evenals steenmarter, bunzing, wezel en hermelijn.

Korhoenders

Speciale vermelding verdient de laatste populatie korhoenders in Nederland die zich op en rond de heidevelden bevindt. Speciaal voor hen is het gebied met open heide uitgebreid. Het korhoen kwam tot begin vorige eeuw veel voor op de heide. In 1989 waren er in het hele land nog maar 29 hanen. Dit jaar zijn er voor de baltsperiode korhoenders uit Zweden bijgeplaatst om het korhoen in Nederland te kunnen behouden.

Schijngevechten

De korhoenders zijn bekend om hun baltsgedrag. De blauwzwarte hanen springen, draaien, steken de witte staartveren omhoog en maken typische klokgeluiden tijdens de balts. Dit schijngevecht tussen de hanen moet de hennen imponeren. Frankwandelt zou ook zwaar onder de indruk raken. Jammer alleen dat de hanen en hennen met vakantie waren.

Canadese erebegraafplaats

Even van de route af vind je de Canadese erebegraafplaats, een prachtig, respectvol eerbetoon aan de gevallenen. Je schiet vol als je de vele graven ziet van jongens van 19, 20 jaar. Dankzij hen leven we nu in vrijheid en overvloed.

Canadees grondgebied

Op de Canadese begraafplaats, officieel Canadees grondgebied, worden slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Hier liggen de Canadese militairen begraven die tijdens de Tweede Wereldoorlog omkwamen in Oost- en Noord-Nederland en Noord-Duitsland.

1394 soldaten

Het is een van de grootste militaire begraafplaatsen in Nederland. De begraafplaats telt graven van 1394 soldaten. Naast 1355 Canadezen hebben er ook 36 Britten, 2 Australiërs en 1 Belg hun laatste rustplaats.

1394 stenen voor 1394 dode jongens en mannen. Achter elke steen schuilt een verhaal, besef je als je over de begraafplaats loopt. Er liggen ook Canadezen die omkwamen bij de bevrijdingvan Holten.

Ernest James England

Neem de 35-jarige Canadese sergeant Ernest James England. Zijn regiment moest de omgeving onderzoeken op vijandelijke posities, voordat men overging tot de aanval. Op 8 april 1945 werd hun carrier op de Broekweg in Holten getroffen door een granaat. England was op slag dood. De granaat bleek afgeschoten te zijn door een tank van de Fort Garry Horse. England kwam dus om door eigen vuur.

Wereldtijdpad

In de laatste kilometers zak je via een fraaie beukenlaan af naar station Holten. Die beukenlaan is al een feestje. Dat wordt verder opgeluisterd doordat je over het Wereldtijdpad loopt.

Tijdlijn vanaf het jaar nul

Wereldtijdpad? Wat is dat nou weer voor nieuwigheid? Nee hoor, dit pad helpt je juist een duik in de geschiedenis te nemen. Het Wereldtijdpad loopt van Rijssen naar Holten en vormt een tijdlijn van het jaar nul tot nu. Langs het pad staan jaarpaaltjes met daarop grappige kubusjes waarop de belangrijkste gebeurtenissen van elk jaar staan.

Wanneer won Marco Borsato de Soundmixshow?

Zo steek je al wandelend nog eens wat op. Omdat de NS-wandeling vlakbij het eindpunt van het Wereldtijdpad aanhaakt, beginnen de jaarpaaltjes hier in 1945. Ik ben dol op (onzinnige) weetjes, dus de laatste kilometertjes gingen in slakkentempo. Maar daardoor weet ik nu bijvoorbeeld:

• 1952: Wehkamp ontstaat en de streepjescode wordt uitgevonden
• 1953: de Himalaya is bedwongen door Hillary en Tenzing, en Elvis Presley brengt zijn eerste plaatje uit: My Happiness
• 1965: Winston Churchill en Stan Laurel sterven, terwijl de Rus Alexander Leonov als eerste mens een ruimtewandelingetje maakt
• 1973: Appelsientje komt op de markt, Kruistocht in spijkerbroek verschijnt, het eerste naaktstrand is een feit (Callantsoog), het eerste mobiele telefoongesprek wordt gevoerd op een straathoek in New York, Picasso sterft
• 1983: het Pieterpad wordt in gebruik genomen terwijl Doe Maar afscheid neemt
• 1987: de fietsbandreflector wordt verplicht en de noordelijke provincies raken bedekt onder een laag ijzel van een dikke centimeter
• 1988: het Nederlands elftal verliest het EK in Duitsland.
• 1988: oh nee, het Nederlands elftal wint, sorry, wínt het EK....
• 1989: Tim Berners-Lee vindt het World Wide Web uit. De dank van Frankwandelt is immens
• 1990: Marco Borsato wint de Soundmixshow, eerste aflevering van GTST op tv
• 1992: Paus herroept na 359 jaar de veroordeling van Galileo Galilei, die beweerde dat de aarde om de zon draait in plaats van andersom. Mijn voorspelling: in 2372 staat het Vaticaan het gebruik van houten condooms toe

Meer weten? Ga dan zelf de wandeling maar lopen!

OK, nog eentje dan:

• 1997: het eerste gekloonde schaap wordt geschoren eh geboren: Dolly