Nattepotenpad

Hierbij nomineer ik het Noord-Hollandpad voor de Natte Poten Paden Trofee 2014. Ook op deze etappe adviseer ik waterdichte schoenen. ‘Rolstoelonvriendelijk’, zegt het gidsje met gevoel voor understatement. Met je rollator kom je ook lastig over die drie miljoen hekjes, voeg ik eraan toe. Tot Driehuizen is het een mooie etappe, het laatste stuk naar Akersloot is eentonig doorbuffelen.

Laag-Holland

Vlak na Obdam loop je Laag-Holland binnen, een landschap onder de zeespiegel. Je loopt grotendeels over hoge dijken die het water buiten moeten houden. Schitterend landschap is het. De wandeling gaat langs slingerende sloten, strakke vaarten, over oude kerkenpaden dwars door veenweiden of over ringdijken van de polders. Mooie authentieke stolpboerderijen vind je op je pad.

Lieflijk landschap

Je wandelt door tal van polders. Grillige waterlopen en kavels in de Mijzen- en eilandspolder contrasteren sterk met de strakke kavels van 17e eeuwse droogmakerijen als de Wogmeer, Heerhugowaard en het UNESCO Werelderfgoed De Beemster. Rijen molens schemeren aan de einder, en dat geeft het landschap iets lieflijks.

Mijzenpolder & De Beemster

Sta even stil bij die Mijzenpolder. Die is uniek omdat zijn middeleeuwse kavelstructuur niet door naoorlogse ruilverkavelingen is aangetast. Kolonisten begonnen al rond het jaar 950 met de ontginning van het veen. De bodem daalde enorm, waardoor het noodzakelijk werd het gebied van dijken te voorzien. Het veenweidegebied is bijzonder vogel- en visrijk. De onregelmatige verkaveling, door grillige waterlopen doorsneden ziet er heel anders uit dan het schaakbordlandschap van de droogmakerij waar je ook langskomt: de Beemster (1612), dat in 1999 tot Werelderfgoed werd gepromoveerd.

De Schermer

Bij het mooie dorpje Schermerhorn loop je vlak langs de plek waar rond 1630 het Schermeer werd drooggemalen. Tientallen molens maalden de polder droog. Dat moet een schitterend gezicht zijn geweest, al die draaiende molenwieken. De Schermer is de laatste grote droogmakerij uit de Gouden Eeuw. Alle kennis die was opgedaan in andere droogmakerijen, werd hier toegepast. De ultieme overwinning van de mens op het water.

Molengangen

Moderne tijden drongen pas laat door tot De Schermer. Hierdoor zijn relatief veel molens bewaard gebleven. Maar liefst elf van deze robuuste silhouetten vormen de vaste bakens in het weidse landschap. Bijzonder zijn vooral de molengangen bij Schermerhorn en Driehuizen. Die pompten het water in etappes vanuit het diepste punt van de polder (de binnenboezem) naar de ringvaart. Je komt pal langs één zo’n knoertharde werker: Poldermolen K.

Pittoreske dorpjes

De etappe voert ook door een paar leuke dorpjes. Ursum is plezierig (let op het kinderboerderijtje met lekkere lama’s en stramme struisvogels). Schermerhorn en Driehuizen zijn pittoreske plaatsjes. Driehuizen heeft z’n naam overigens te danken aan de eerste drie huizen die hier in 1603 gebouwd zijn.

Schermerhorn

Schermerhorn stapt rond 1300 de geschiedenis binnen, ruim voor de droogmakingen van Leeghwater. Destijds lag Schermerhorn op een klein stukje droog stuk land, ingeklemd tussen vier meren (Horn betekent 'droog stuk land'). Het water dat het dorp omringde was brak en veel vissers en walvisvaarders hadden Schermerhorn als thuishaven. Dit maakte het dorp welvarend.

Weet je?

Let in Schermerhorn even op het schattige ‘Kleinste Huisje’. In dit voormalig tuindershuisje woonde vroeger een gezin met twaalf kinderen! Het huisje is ingericht met voorwerpen uit grootmoederstijd, zoals een volledig ingerichte bedstede. Een vitrine toont bodemvondsten uit de 16e en 17e eeuw. Op het erfje staat een picknicktafel.

Grote brand van 1699

In 1699 trof een grote brand het dorp: 50 huizen en het totale archief van de grote kerk gingen in vlammen op. Dit maakte meteen een einde aan een periode van rijkdom. De droogmakerijen brachten de visserij in de knel. Rijke vissers trokken weg, tuinders namen het stokje over.

Museummolen

Even buiten het dorp ligt een Museummolen. Leuk voor een bezoekje. Hier kun je ervaren hoe het inpolderen van de Schermer in zijn werk ging. De molen is tot in de kap te beklimmen.