Royale villa’s

Vanaf het station van Overveen – het gebouw dateert uit 1881 – wandel je gelijk op met de populaire NS-wandeling Kennemerduinen door een groene wijk vol royale villa’s met even royale tuinen. Een slingerend pad leidt langs een Joodse begraafplaats. Een aardige kilometer verder slaat het witrood van de NS rechtsaf en ga jij rechtdoor.

Bekijk NS-wandeling Kennemerduinen >>

De Zanderij

Op een klimmetje volgt als beloning een fantastisch uitzicht over Middenduin. In de verte verrijzen de beboste hellingen van de Kemperberg boven een onder water gelopen dal met rietkragen en veel vogels. De Zanderij heet deze open vlakte, die veel lager ligt dan de omringende duinen. Reden: tussen 1850 en 1948 is hier zand afgegraven voor de stadsuitbreidingen van Haarlem en Amsterdam.

Zeldzame soorten

Sinds 1992 laat beheerder Staatsbosbeheer dit gebied verschralen om de oorspronkelijke vegetatie weer een kans te geven. En zo wordt De Zanderij meer en meer de natte duinvallei die het ooit was, met zeldzame soorten als waterviolier, rondbladig wintergroen, parnassia en de moeraswespenorchis.

Lommerrijke vaart

Het zand voerden ze vroeger af via de Zanderijvaart. Jij pakt nu een grassig paadje langs de vaart met steile beboste hellingen aan beide zijden. Een hooggelegen boswachterswoning kijkt uit over dit lommerrijke traject.

Asfalt en rijksmonumenten

Minder leuk: hierna wandel je een goed halfuur langs een weg. Weliswaar over een fietspad en de weg is rustig, maar toch kost dit punten. Het uitzicht aan beide zijden blijft mooi. Een rustiek landhuis in neorenaissancestijl vangt je blik: het huis van de buitenplaats Duinlust uit 1881, een rijksmonument. Aan het eind van dit asfalttraject kom je langs het bekende horeca-etablissement Kraantje Lek, ook al een rijksmonument.

De Appelberg

Je verruilt het asfalt voor onverharde paden over het rustige landgoed Koningshof. Je pakt hier dennenboslanen en even later kronkelpaadjes die je door het duinlandgoed leiden. Helemaal in het zuiden kun je uitzichtpunt De Appelberg beklimmen. Een aanrader: hier vind je onder een oude Corsicaanse den een bankje om van het uitzicht te genieten.

Imposant landhuis

Teruglopend over brede, onverharde bospaden zie je door de bomen het imposante landhuis uit 1900, in een decor van groene weides, oude eiken en beuken. Let op het torentje, de serres, erkers en de markante schoorstenen en nokbekroningen. De oude bomen bieden onderkomen aan talloze vogelsoorten, zoals de boomkruiper.

Elswout: een sprookje

De naam ‘Koningshof’ dankt de buitenplaats overigens aan de eigenaar van een verdwenen boerderij, Jan Hendrik de Koning, die leefde rond 1750. Je verlaat het landgoed en volgt de weg weer voor een ruime kilometer. Daarna bereik je het hoogtepunt van deze wandeling: het sprookjesachtige Elswout dat bekendstaat als een van de mooiste buitenplaatsen van het land.

Oranjerie tussen de lindes

Hier wandel je door glooiend landschap, langs beekjes en bomen van ruim 250 jaar. De oranjerie ligt er dromerig bij tussen twee schitterende lindelanen. In het voorjaar vind je tussen de bomen zeeën van stinsenplanten zoals sneeuwklokjes, lenteklokjes en narcissen. Heerlijke plek voor een relaxte wandeling, ook al hebben nogal wat bomen het loodje gelegd bij de laatste storm.

Ka-Buur

Je komt langs romantische prieeltjes, theekoepels en een 19de eeuwse fazanterie, een soort kippenren maar dan voor fazanten. Sta even stil bij het bouwwerkje Ka-Buur, volgens een bordje de beroemdste folly van Nederland. Dit soort architectonisch grapjes dienden als tuinversieringen zonder nuttige functie.

Grote Huis

Bijna aan het eind van de wandeling kom je langs het Grote Huis van Elswout, een staaltje negentiende-eeuwse eclectische architectuur. Architect Constantijn Muysken heeft hier uit allerlei stijlen geput, maar zijn belangrijkste inspiratiebron was de zestiende-eeuwse villa’s buiten Rome. Gorilla’s lopen hier ook rond.

Watertoren van Overveen

De laatste kilometers gaan weer over asfalt. Eerst een kilometer langs een weg, daarna over een rustig slingerend fietspad door het Brouwerskolkpark. Niet heel bijzonder, maar nog één keer klim je naar een uitzichtpunt vanwaar je je blik kunt laten dwalen over de duinen en de 19de eeuwse watertoren van Overveen die met z’n kantelen een kasteelachtige allure heeft. Het station is nu niet ver meer.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling heb ik gedaan op donderdag 7 maart 2024. Mijn gps-track kun je downloaden via het kadertje bovenaan. De originele gps-track vind je op Routeyou.nl.

Bekijk op Routeyou.nl >>