Veel routes ontoegankelijk

De Kennemerduinen tussen Overveen en Santpoort-Noord is een van mijn favoriete wandelgebieden. Vele mooie routes heb ik er gelopen. Helaas zijn veel daarvan niet meer mogelijk: vanwege de hoge waterstanden van de afgelopen jaren staan nogal wat paden onder water.

Wandeling Alex Buis

Daardoor is ook de schitterende tocht van Alex Buis al een tijd uit de running op Wandelzoekpagina. Vlak voor Kerst ging ik op pad, op zoek naar een alternatief. Alex’ wandeling, NS-wandeling Santpoort-Noord en wat eigen creativiteit husselde ik tot deze prachtige lange rondwandeling. Soms moet je een klinkerfietspad voor lief nemen, maar voor het overgrote deel loop je onverhard over de allermooiste paadjes in dit duingebied.

Wandelroute van Alex Buis >>

NS-wandeling Santpoort-Noord >>

‘Dé buitenplaats van Amsterdam’

Startend op het station van Santpoort-Noord loop je al snel de duinen in bij het huis van landgoed Duin & Kruidberg, door de eigenaar ‘Dé buitenplaats van Amsterdam’ genoemd. Niet gek bedacht, want ongetwijfeld trekken de romantische Engelse landgoedtuin met het imposante landhuis en de achterliggende duinen veel hoofdstedelingen. Hun restaurant – De Vrienden van Jacob – kreeg een Michelinster maar sloot in coronatijd definitief z’n deuren.

Ruige Gat en Bokkenvlak

Je wandelt langs de vijver omgeven door oude eiken en beuken en gaat even verder de duinen in over de ‘blauwe route’ van Natuurmonumenten. Die volg je een tijdje over zanderige paadjes door de binnenduinbossen en later door open duinen met veldnamen als Ruige Gat, Bokkenvlak en Groote Doornen. Af en toe pak je een stukje van het naastgelegen fietspad om ondergelopen gebiedjes te ontwijken.

Reeën en damherten

De duinen worden steeds hoger, de uitzichten steeds fraaier. Op de zandpaadjes die je de duinhellingen op helpen, zie je veel pootafdrukken van de reeën en damherten die in dit gebied leven. Live zijn ze vandaag niet te zien, ondanks de stilte op deze vrijdag vlak voor Kerst. Je kijkt uit over duinvalleien die in lente en voorjaar vol duinviooltjes en duindoorn staan. Vandaag zorgt het zachte winterse licht voor mooie kleurschakeringen.

Wandelende stuifduinen

Langs je pad zie je vandaag veel stuifduinen, het gevolg van beleid van beheerders Natuurmonumenten en PWN. Zij hebben rond 2012 diepe windsleuven in de duinen gegraven en paraboolduinen ‘kaalgeplukt’. De wind kreeg vat op het zand, de duinen gingen stuivend aan de wandel, het binnenland in. Een succes, want het duinlandschap is hier letterlijk in beweging: voortdurend ontstaan nieuwe duinen en de biodiversiteit is toegenomen.

Hubertuspad afgesloten

Even verder, op het ‘Aardbeienvlak’ (ook weer zo’n grappige veldnaam) ga je over de klinkers van de Zeeweg verder. De route van Alex Buis nam hier de Koningsweg naar het noorden, maar het complete gebied tussen twee forse duinmeren is afgesloten vanwege de hoge waterstanden. Heel jammer, want daardoor is ook het traject over het Hubertuspad niet meer mogelijk, het mooiste paadje in deze duinen.

Langs de duinflank

Niet getreurd, want je neemt nu het Olmenpad, ook een droompaadje dat langs de flank van ruige duinen kronkelt. Een ontmoeting met hert of ree is hier niet ondenkbaar. De uitzichten zijn ook hier weids en prachtig, ik geniet er even van op een bouwvallig benenbungelbankje langs het pad.

Ondergelopen duinvalleien

Verderop wandel je door waterrijk gebied. Na het grote Cremermeer – rond 1960 gegraven in opdracht van Theodoor Cremer, destijds eigenaar van landgoed Duin & Kruidberg – neem je leuke paadjes pal langs ondergelopen duinvalleien. Waar wandelaars hebben moeten inleveren, zijn de zilverreigers, zwanen en aalscholvers de winnaars van de hoge waterstand.

Verdronken land

Een zigzaggend fietspad brengt je richting strandslag Zeeweg, maar plots verdwijnt het asfalt in het water en je kijkt uit over verdronken land. Aan de overzijde, vlak voor de strandopgang, staan de houten palen van de fietsenstalling en een zitbankje midden in het water. Gelukkig is er een omleiding aangelegd: een mul zandpaadje brengt je – stijgend en dalend door duinlandschap – naar de strandopgang.

Strand en Parnassia

Bijna twee kilometer over het brede strand laten je flink uitwaaien voor je bij strandtent Parnassia weer over de duinen klimt. Een lekkere plek voor koffie. De appeltaart is niet te versmaden, ook al moet je hem beschermen tegen duikvluchten van de mussen die binnen rondvliegen.

Vergezichten vanaf Hazenberg

Je vervolgt de wandeling een kleine kilometer over een klinkerweg. Tot je afslaat naar een zandpaadje pal langs de oever van een ondergelopen duinvallei. Even verder klim je naar uitzichtpunt Hazenberg, dat rondom fantastische vergezichten biedt. Je kijkt uit over de zee aan de ene kant en het Vogelmeer aan de andere kant. In de diepte zie je ook de ‘Bruid van Haarlem’, een duingebied dat vernoemd is naar het wilgenroosje: de zaadpluizen doen denken aan een bruidssluier. Maar het is niet al goud wat blinkt: aan de horizon verrijzen de rokende schoorstenen van Tata Steel.

Mooiste duinmeer

Een steile afdaling naar het Vogelmeer volgt en na een klim kijk je langs de hoge oever uit over het mooiste duinmeer van de Kennemerduinen. Verscholen in het struikgewas ligt een vogelhut, maar die is alleen bereikbaar als je lieslaarzen bij je hebt. Op de eilandjes in het meer domineren de kolonies aalscholvers, maar als je goed kijkt, zie je vele vogelsoorten foerageren.

Stil dennenbos

De route gaat door een laagvlakte met kreupele eiken en verdwijnt na een klim in een stil dennenbos. Nu volgen de mooiste duinpaadjes, soms door bossen, andere keren langs de flank van hoge duinen. Een prachtig traject waar ik vandaag zeer weinig wandelaars tref. Ook hier wijkt de route een paar keer af van die van Alex Buis, vanwege de zichtbaar hoge waterstand.

Paardenweilanden

De Oosterplas tik je even aan en nu is landhuis Duin & Kruidberg niet ver meer. Hier kun je ervoor kiezen via dezelfde route terug te lopen naar het station. Of je investeert nog een kilometer extra in mijn alternatief, met fraai beukenbos en weilanden vol paarden als bonus.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling heb ik gedaan op vrijdag 20 december 2024. Ga je deze wandeling doen, neem dan onderstaande gps-track mee op je smartphone. Je kunt daarvoor een app gebruiken, zoals Topo GPS.

Mijn GPS-track >>