Hortus Botanicus

De wandeling telt slechts 11 kilometer, maar trek er toch flink tijd voor uit. Je komt langs nogal wat musea en bijvoorbeeld de Hortus Botanicus die een bezoekje meer dan waard zijn. Wil je het Anne Frank Huis bezoeken, bereid je dan voor op lange rijen. Of kijk op de prachtige website voor een indruk.

Westerbork

In 2008 volgde Jan Dokter het spoor van zijn familieleden, die in 1943 per trein van Amsterdam naar kamp Westerbork in Drenthe werden afgevoerd en niet terugkeerden. Hij liep in vier aaneengesloten dagen van de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam naar voormalig kamp Westerbork.

Dicht langs het spoor

Zijn initiatief legde de basis voor het Westerborkpad, een 336 kilometer lange route van Amsterdam naar Herinneringscentrum Kamp Westerbork zo dicht mogelijk langs het spoor.

Herinneringscentrum

Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog vluchtten steeds meer Duitse Joden voor de naziterreur de grens met Nederland over. De Nederlandse regering wilde in die tijd op goede voet blijven met Duitsland, en sloot op 15 december 1938 de grens (enkele weken na de Kristallnacht van 11 november 1938). De regering bestempelde de vluchtelingen tot ongewenste vreemdelingen. In februari 1939 besloot ze tot de bouw van een groot kamp voor deze vluchtelingen.

Deportatie naar Auschwitz

In 1942 wijzigde de functie van het kamp en vertrok de eerste deportatietrein naar vernietigingskampen als Auschwitz en later ook Sobibor. In totaal zijn 107.000 Joden uit Nederland gedeporteerd. Circa 102.000 kwamen niet terug. Ook bijvoorbeeld Roma en Sinti kwamen als gevolg van de rassenleer in Westerbork terecht.

9 straatjes

De Amsterdamse grachten en de Jordaan zijn natuurlijk wereldberoemd. Daarom is het gebied genaamd ‘De 9 straatjes’ des te leuker. Er heerst een rustige, op sommige dagen zelfs een wat dromerige, dorpse sfeer.

Gouden Eeuw

Toen het oude Amsterdamse stadsgebied binnen de Singel in de Gouden Eeuw uit zijn voegen barstte, werd de grachtengordel (Heren-, Keizers- en Prinsengracht) ontworpen om de stad te kunnen uitbreiden. In de negen dwarsstraatjes tussen Singel en Prinsengracht voerden ambacht, handel en cultuur destijds de boventoon.

Authentieke winkels

Bijna vierhonderd jaar later bruist het er nog altijd van ambachtelijke bedrijven, bijzondere horecagelegenheden, galeries en kleinschalige, vaak authentieke winkels.

Hermitage

Het gebouw waar nu de heerlijke Hermitage is gevestigd, hebben we te danken aan een rijke koopman: Barent Helleman. Hij overleed in 1680 en liet veel geld na aan de Diaconie. Die besloot er een huis voor ‘oude besjes’ van te bouwen.

Oude Vrouwen Huys

De officiële naam ‘Diaconie Oude Vrouwen Huys anno 1681’ staat nog boven de toegangspoort. Sinds 2009 is hier het Hermitage Museum gevestigd, waar regelmatig deelcollecties van de Russische Hermitage getoond worden.

Van Gogh in de Hermitage

Het gebouw schittert niet alleen van buiten, de binnenkant is zo mogelijk nog mooier. Loop in ieder geval even het binnenplein op. Beter nog: trek wat tijd uit om de collectie te bewonderen. Tot 13 januari 2013 is er een boeiende tentoonstelling over het impressionisme. En van eind september 2012 tot eind april 2013 neemt het Van Gogh Museum z’n intrek in de Hermitage.
Ze schijnen er overigens ook een restaurant te hebben, heb ik van horen zeggen....

Joods Historisch Museum

Het Joods Historisch Museum om de hoek is ook een bezoek waard. Het museum geeft een overzicht van het Joodse leven in Nederland vanaf 1600 tot heden. Tijdens Joodse feestdagen is het museum gesloten.

Monumenten: De Dokwerker

Je loopt snel aan hem voorbij, maar het loont de moeite om even stil te staan bij de Dokwerker. Dit krachtige beeld op het Jonas Daniël Meijerplein is in 1952 onthuld ter nagedachtenis aan de Februaristaking in Amsterdam.

Razzia

Op 22 en 23 februari 1941 werden op dit plein ruim 400 Joodse mannen verzameld die via kamp Schoorl naar Buchenwald en Mauthausen gedeporteerd zouden worden. Als reactie op deze razzia werd op 25 februari op verschillende plaatsen in Amsterdam het werk neergelegd.

Februaristaking

De staking breidde zich uit tot ver buiten de hoofdstad en vormde zo het enige grootschalige Nederlandse protest tegen de Jodenvervolging. De bezetter brak de staking met geweld.

Portugese synagoge

Het beeld, gemaakt door Mari Andriessen, staat vlak voor de 17e eeuwse Portugese synagoge, één van de twee Amsterdamse synagogen die de Tweede Wereldoorlog ongeschonden hebben doorstaan.

Monumenten: Het Spiegelmonument

Nog zo’n krachtig monument kom je tegen in het Wertheimpark. Het is van de hand van schrijver en beeldend kunstenaar Jan Wolkers, werd in 1977 op de Oosterbegraafplaats geplaatst en in 1993 verplaatst naar het Wertheimpark.

Gebroken spiegels

De gebroken spiegels die de lucht weerkaatsen, symboliseren dat ‘de hemel na Auschwitz nooit meer ongeschonden is’. Onder het monument bevindt zich een urn met as uit Auschwitz.

Auschwitz Herdenking

Bij het monument, dat sinds de onthulling meerdere malen beschadigd is, vindt altijd op de laatste zondag van januari (bevrijding Auschwitz-Birkenau 27 januari 1945) de Auschwitz Herdenking plaats.

Schouwburg

Vlakbij Artis kom je langs De Hollandsche Schouwburg uit 1892. Voor de oorlog was het een populair theater. ’Op hoop van zegen’ van Heijermans ging er in première. De Duitse bezetter veranderde de naam in ‘Joodsche Schouwburg’. Joodse musici en artiesten traden er voor uitsluitend Joods publiek op.

600 kinderen gered

In 1942/1943 werd de schouwburg gebruikt als verzamelplek voor opgepakte Joden. Na een verblijf hier werden zij gedeporteerd naar de kampen Westerbork of Vught. Kinderen verbleven tot de deportatie in de crèche er tegenover. Er werden 600 kinderen gered: ze ‘verdwenen’ tijdens een wandeling en baby’s werden in een boodschappentas overgedragen.