Dicht moerasbos

Na een stuk door Naarden-Bussum arriveer je bij het Naardermeer. Al snel loop je via een dicht moerasbos naar een observatiehut, die prachtige uitzichten biedt over het weidse water.

Laarzenpad door moerasbos

De wandeling gaat soms over goed begaanbare graskades, dan weer dwars door weilanden aan de zuidkant van het meer. Daar heb je ook de meeste kans om zeldzame vogels als de lepelaar aan te treffen. In het laatste stuk kom je over een ‘laarzenpad’. Daar wandel je – over vlonderpaden – door moerasbossen vol met elzen.

Nieuwe Hollandse waterlinie

Onderweg kom je langs enkele forten van de Nieuwe Hollandse waterlinie, die het rijke Holland moesten beschermen tegen vijanden uit het oosten.

Naardermeer

Vanuit de trein heb ik het Naardermeer tientallen keren gezien. Leuk gezicht. Maar pas als je er uren dicht langs loopt, zoals op deze wandeling, toont het z’n vele gezichten.

Grauwe gans & lepelaar

Want het gebied bestaat niet alleen uit water, maar ook uit ondiepe moerassen, bossen, weilanden met mooie sloten, rietlanden en kreekjes. Je kunt er vogels spotten als de aalscholver, grauwe gans, lepelaar. Ook de zeldzame en schuwe purperreiger, herkenbaar aan zijn purperbruine hals, kun je er treffen.

Jac. P. Thijsse

Het Naardermeer, onderdeel van een lange reeks meren en moerassen in de Vechtstreek, is het oudste natuurmonument van Nederland. In 1904 wilde Amsterdam dit natuurlijke meer volplempen met huisvuil. De natuurliefhebbers Jac. P. Thijsse en E. Heimans waren hier fel tegen gekant. Dankzij hun protesten werd het Naardermeer gespaard. In 1905 richtten zij de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten op om het Naardermeer een jaar later aan te kunnen kopen voor 150.000 gulden.

Natuurmonumenten

In de jaren daarna werd het meer opnieuw bedreigd, nu met verdroging. Veel water sijpelde weg vanwege het lage grondwaterpeil in de polder en door winning van drinkwater. Tegenwoordig vult Natuurmonumenten de watertekorten aan met gezuiverd water uit het IJmeer.

Aardkundig monument

Omdat het Naardermeer een van de weinige natuurlijke meren is, dat wil zeggen niet gevormd door het afgraven van veen, is het in juni 2005 benoemd tot ‘aardkundig monument’.

Meerkade

Je loopt een flink stuk over de mooie Meerkade: vanaf Boerderij Stadzigt tot aan De Visserij. Deze kade om het Naardermeer stamt al uit de 17e eeuw. Ze werd aangelegd bij de eerste poging om het meer droog te malen. Die poging faalde jammerlijk.

De Machine

Maar Hollanders zouden geen Hollanders zijn als ze het daarbij zouden laten. Bij het gebouw De Machine kun je kennismaken met die VOC-mentaliteit. Want in dit gebouw pompten in 1883 twee stoommachines dag en nacht om het Naardermeer droog te malen. De rechte vaarten in het gebied dateren ook uit die tijd.

Kwelstroom

Drie jaar lang probeerde men op de drooggevallen meerbodem akkerbouw tot een succes te maken. Helaas (of eigenlijk: gelukkig) maakten de voedselarme zandbodem en de sterke kwelstroom van het water uit de heuvelrug de onderneming onrendabel.

Vooraanstaand Tweede Kamerlid

De eigenaar van het gebied, een vooraanstaand Tweede Kamerlid, besloot het gebied terug te geven aan het water. “Het heeft mij veel geld gekost, maar ik heb de bodem van het meer gezien”, merkte hij droogjes op.

De Grote Drecht

Kom je voortdurend langs mooie waterpartijen en kreekjes, let even extra op als je de grote kreek oversteekt in de Nieuwe Keverdijkse Polder. Want De Grote Drecht is een natuurlijke kreek die hier al vele eeuwen ligt te kronkelen.

Fort Uitermeer

Deze watergang is ontstaan door de rivier de Vecht, die vanaf Fort Uitermeer nogal eens buiten haar oevers trad en doorbraken forceerde tot aan Naarden. Het hele gebied hier is zo gevormd doordat er nogal wat dynamiek was tussen de Vecht als laaglandrivier en de veenrivier die het Naardermeer draineerde.

Natuurontwikkeling

De Grote Drecht is in de loop van de tijd flink dichtgeslibt. Bij natuurontwikkelingswerken is De Grote Drecht weer helemaal uitgegraven.

Reacties op deze wandeling

Ik maak het mezelf een beetje makkelijk: hieronder een paar reacties van medewandelaars op de (niet meer bestaande) site Eropuit.nl.

• Ondanks het feit dat ik deze wandeling meerdere keren heb gemaakt blijft ze toch boeien. Ieder seizoen ziet de omgeving er weer anders uit. Het blijft een juweeltje!
• Nu voor de vierde keer gelopen alweer, ditmaal met mijn (bijna) negenjarige zoon (een goede wandelaar) die zijn ogen uitkeek. Veel vogels gezien en gehoord en als hoogtepunt een prachtige ringslang.
• Prachtige wandeling, heel afwisselend, en nog nooit zoveel rode paddestoelen met witte stippen gezien. Aanrader in de herfst!
• Het laatste stuk voert je over vlonders, unieke ervaring. Wij trainen voor de Vierdaagse van Nijmegen, maar dit is wel een van de leukste wandelingen die wij kennen. Wij hebben deze dan ook al een paar keer gelopen.
• Helaas was het parcours nog wel erg drassig. We gaan het nog eens over doen als het wat droger is geweest. Veel verschillende vogels gezien w.o. twee lepelaars! En oog in oog gestaan met Gallowayrunderen...