NS-wandeling Muiderslot | Wandeltocht van Naarden-Bussum naar Weesp

Naarden

Na een paar kilometer kom je al door het mooie Naarden, echt een heerlijk vestingstadje om doorheen te banjeren. Naarden heeft een unieke, nog bijna gave, stervormige omwalling.

Moordende Spanjaarden

Naarden was in de late Middeleeuwen een belangrijke plaats in het Gooi door de haven en de productie van textiel. In de 16e eeuw verzandde de haven en was de concurrentie van andere steden groot. In 1572 werd Naarden door de Spanjaarden verwoest en werd de bevolking uitgemoord. Later liet Willem III de vesting vergroten. Hierbij ontstonden de dubbele grachtenring en de verdedigingswerken.

Hollandse Waterlinie

Naarden ging deel uitmaken van de Hollandse Waterlinie, een verdedigingsgordel rond Holland. Het gebied rond de stad werd afgegraven en kon bij gevaar onder water worden gezet. In het Vesting Museum (slogan: 'Het leukste museum op de Wallen') krijg je hierover meer informatie. Zie www.vestingmuseum.nl voor openingstijden.

Het Arsenaal

Let in Naarden even op het prachtige Arsenaal, in 1688 gebouwd als voorraadhuis voor wapens. In 1954 woedde er een grote brand, waarna restauratie volgde. Tot 1987 had Het Arsenaal een militaire bestemming. Zes jaar later werd het complex ingericht als Design Centre, met als stralend wit middelpunt: Jan des Bouvrie. Is die vette Maserati voor de deur van onze Jan? En als Jan dit leest: mag ik daar een keertje een proefrit in maken?

Muiderberg

Als je niet oppast, wandel je zo Muiderberg voorbij. Maakt niet uit want bar veel is er niet te beleven. Werp wel even een blik op die schitterende villa op de dijk die majesteitelijk uitkijkt over het Gooimeer. Villa Flevorama uit 1885 is een rijksmonument in eclectische bouwstijl. Gerard Reve logeerde er regelmatig, ongetwijfeld samen met Matroos Vos.

Gooise Stoomtram

Muiderberg ligt op de resten van een stuwwal uit de IJstijd, een uitloper van het Gooi. Dit verklaart de zanderige bodem en de plotselinge aanwezigheid van bos. Na 1880 raakte Muiderberg in trek als badplaats. De exploitant van de kersverse Gooise Stoomtram kreeg dollartekens in z'n ogen en maakte direct een aftakking van de lijn Amsterdam-Hilversum naar het dorp.

Toerisme

Zo werd in Muiderberg, nog voor Zandvoort, de kiem gelegd voor het toerisme in eigen land. Vele Amsterdammers kwamen hier voor vakantie of een dagje uit. Hotels, pensions en strandpaviljoens schoten als paddenstoelen uit de grond. Na de afsluiting van de Zuiderzee kwam in de loop van de jaren dertig van de vorige eeuw de klad in de bedrijvigheid.

Muiderslot & Pampus

Dan komt het hoogtepunt van de wandeling in zicht: Muiderslot. Je ziet het indrukwekkende kasteel al van verre liggen tussen de weilanden. Het werd rond 1280 in opdracht van graaf Floris V gebouwd. Je kunt het Muiderslot bezoeken, het is een rijksmuseum.

Edele messteken

Wrang is dat Floris V er na een valkenjacht door de deelnemende edellieden Gijsbrecht IV van Amstel en Herman van Woerden gevangen werd gezet. Het volk trok naar het kasteel om Floris te bevrijden. Bij een ontsnappingspoging uit het kasteel werd hij, door onder anderen Gerard van Velsen, gedood met 22 messteken. Geen half werk dus.

Muiderkring

De meubels, gebruiksvoorwerpen en schilderijen die in het kasteel zijn te bezichtigen, stammen uit de 17e eeuw. In die periode leefde de schrijver Pieter Corneliszoon Hooft in het kasteel. Hij verzamelde andere kunstenaars om zich heen, de Muiderkring genaamd.

Klaveren Aas & Pruimentijd

Nog even twee onzinnige weetjes:

• Buiten het kasteel is een pruimenboomgaard, die ook al bestond in de tijd van Hooft. Een beroemde uitdrukking van Pieter Corneliszoon tegen de andere leden van de Muiderkring: "Tot ziens in de pruimentijd".
• Het Muiderslot staat afgebeeld op de Klaveren Aas van het standaard kaartspel dat in Nederland gebruikt wordt.

Pampus

Recht voor Muiden ligt het eiland Pampus, bekend van de uitdrukking ‘voor Pampus liggen’. Het was vroeger een ondiepte in de Zuiderzee. Als de VOC-schepen naar Amsterdam voeren, werd hier bij eb de toegang tot het IJ geblokkeerd en moesten ze wachten tot het vloed werd.

Weesp

Weesp is ontstaan als dijkdorp aan de Vecht. De stad was gelegen aan een belangrijke handelsroute met Vlaanderen. De goede kwaliteit van het Vechtwater leidde tot de ontwikkeling van verschillende industrieën, zoals bierbrouwerijen.

Drinkwater voor Amsterdam

De molens in de omgeving zorgden voor de grondstoffen van de brouwerijen en de brandewijnstokerijen. Nog in de 19e eeuw vertrokken vanuit Weesp dagelijks schepen met drinkwater voor Amsterdam.

Indrukwekkend fort

Elke keer als ik door Weesp wandel, verbaas ik me er weer over hoe leuk dit kleine stadje eigenlijk is. Mooie grachtjes, historische pandjes, een indrukwekkend fort en pittoreske kerkjes. Je voelt je echt buiten, terwijl je in een kwartiertje treinen in Amsterdam CS bent.

Stadsrechten voor Weesp

Het grondgebied rond Weesp werd al vóór onze jaartelling bewoond. Vanwege de strategische ligging aan de Vecht op de grens van Utrecht en Holland verwierf Weesp in 1355 stadsrechten en het stadje groeide uit tot handels- en bestuurscentrum van de streek.

Vestingstadje

Om Amsterdam te beschermen, werden van Weesp en Naarden in 1672 vestingsteden gemaakt met grachten, schansen en een fort. De productie van porselein, jenever en cacao was belangrijk voor Weesp. Het centrum is een beschermd stadsgezicht.

Bekaf na 20 kilometer? Plof dan neer in een van de bruine kroegjes of (bij mooi weer) op een terrasje aan de haven. Gegarandeerd snoeihard genieten.

Reactie

Hieronder heb ik zonder toestemming integraal de reactie van Leon Mosselman op Wandelzoekpagina.nl overgenomen (mocht Leon of iemand anders bezwaar hebben, dan hoor ik het wel).

Gekloot rond de golfbaan

“Al eerder gelopen, toen begon het te regenen ter hoogte van Muiderberg en stapte ik daar in de bus. Ik wilde toen vooral Naarden Vesting zien, maar eenmaal daar voorbij, bleef de tocht mij boeien, zelfs met wat gekloot rondom die golfbaan, al is dat helemaal niet nodig; vooral niet met kaart. Waarom de tocht mij precies boeide vroeg ik me af, want er zitten toch ook enkele stukken in die op zich niet bijster spectaculair zijn.

Levende geschiedenis

“Om deze vraag te beantwoorden ben ik hem op een mooie Hemelvaartsdag nogmaals gaan lopen. Dezelfde fascinatie. Waarom? Naarden een mooi rustig dorpje. Net eruit, opeens een dochterdorp, die vesting. Een stukje levende geschiedenis, waar je deels van bovenaf van geniet, vanaf die wallen. Zonneklaar dat dit een belevenis is. Na de vesting een stuk fietspad, maar in plaats daarvan pakte ik de dijk, en had veel plezier om die schapen en lammeren. Als je eraan komt kruipen de lammeren achter de moeders. Die hopen op eten maar herkennen niet helemaal de boer. Ze doen een sprongetje naar voren, toch weer terug, even blaten, beeeh. Netjes groette ik 'bleeeh' terug.

Intellectuele uitdaging

“Dit open landschap, waarin buiten de schapen om niets je aandacht vraagt, geeft de gelegenheid om na te genieten van de vesting en die ervaring te laten bezinken. Na de tunnel onder de snelweg enige intellectuele uitdaging om uit te puzzelen hoe je moet lopen. Voor mij een hele verrassing toen ik voor en na een stuk bush het Gooimeer opeens zag liggen. Zo onder dat viaduct staand had die plek iets wilds. Na wat gekronkel onder hoogspanningsmasten loop je opeens over stukken strand. Sla je even linksaf Muiderberg in, dan kun je ook nog wat bos meepakken. De Badlaan o.i.d. voert naar o.a. een supermarkt. Dan een lange grasdijk met uitzicht op dat meer, waarin schrijver dezes een uurtje zijn poten heeft gebaad. En dan komt het Muiderslot langzaam naderbij.

Elsbeth Etty

“Uit gierigheid omdat bussen duur zijn en ik bij NS korting heb ben ik doorgelopen tot Weesp, en waarachtig dat ik er geen spijt van heb. Een landweggetje waaraan iemand nog wat boeken verkocht, ik greep een Rainbow pocket en wierp 50 cent in een bakje en liep vervolgens al lezend, o.a. las ik over de eerste liefde (boer Kees uit Leidschendam) van Elsbeth Etty. Laatstgenoemde heeft mij colleges literaire kritiek gegeven en ik hoorde haar als het ware vertellen. Een vrouw uitte haar bewondering dat ik kon lezen en wandelen tegelijk. In beide ben ik dan ook zeer ervaren. Al blijft 20 km voor mij de max. Ik ben dan ook geen stevige stapper maar heb een dromerige slenterpas.

Eén van mijn favorieten

“Weesp is ook altijd leuk om even te doorkruisen. Op station Weesp mis ik wel altijd net de trein. ik weet nog steeds niet helemaal waarom dit 1 van mijn favorieten is. Wel heb ik even lekker kunnen ouwehoeren. Ik ben blij met de mogelijkheid van reacties want ik wandel heel graag in mijn eentje, maar wil het dan toch ´delen´ al is het maar met een computer en onbekenden die het wie weet gaan zitten lezen. Alleen lopen is 10x beter. laatst in de duinen was ik er getuige van hoe een kletsend koppel al kletsend een hele roedel damherten liet passeren, vlak achter hun rug, zonder dat ze het doorhadden. het was surrealistisch.”

NS-wandelingen

Dit is een van de ongeveer negentig oude NS-wandelingen die op Wandelzoekpagina.nl te vinden zijn (geweldige actie!). Veel wandelingen zijn nog goed te lopen. Alle wandelingen starten bij een NS-station. Kijk voordat je gaat lopen vooral naar de reacties van wandelaars op de oude routebeschrijving.

• Download deze wandeling op Wandelzoekpagina.nl
• Alle actuele en oude NS-wandelingen die ik beschreven heb, staan hieronder in het rolmenu