Bijzonder gebiedje

Als echte Amsterdammer ken ik het gebied tussen Amsterdam-Sloterdijk en Halfweg natuurlijk. Meestal kijk ik ernaar vanuit een comfortabele trein, op weg naar de prachtige duinen. Nu duik ik er middenin. En word keer op keer verrast. Wat een bijzonder gebied is dit!

Suikerfabriek Halfweg

Let bij de start vanaf het ienieminie stationnetje Halfweg-Zwanenburg even op de voormalige Suikerfabriek. Sinds een jaar of 10 heet die heel hip ‘Sugar City’. De forse fabriekshal gebruiken ze voor evenementen. De ex-suikersilo’s zijn tot kantoren verbouwd. Industrieel erfgoed in een modern jasje.

Modderige grasdijk met schaapjes

Al gauw loop je een klaphekje door en een modderige grasdijk op met grazende schapen. Ze staan erg decoratief in een landschap dat ligt te dubben tussen natuur en industrie. Rietgekraagde plassen en weilanden bieden zicht op rokende schoorsteenpijpen en scheepswerven die de horizon (ont)sieren. Bijzonder gezicht.

Kronkelende Spaarndammerdijk

Hier kronkelde vroeger de Spaarndammerdijk van Amstel naar Spaarne. Die dijk was in de 13de eeuw aangelegd om het gebied rond het oude dorp Sloten te beschermen tegen het IJ. Jarenlang was de Spaarndammerdijk de enige verbinding over land tussen Amsterdam en Haarlem. Ongelofelijk als je ziet hoeveel verkeerswegen en sporen er nu lopen.

Vissen onder je wandelschoenen

Aan het einde van de dijk kom je langs een groot gemaal met een vispassage. Trekvissen als glasaal, driedoornige stekelbaars en spiering zijn hier helemaal happy mee. Dankzij de vispassage kunnen ze vanaf de Noordzee naar de ringvaart van de Haarlemmermeer zwemmen. Leuk om te beseffen dat vele duizenden vissen onder je wandelschoenen het gemaal passeren.

Langs de Haarlemmertrekvaart

Nu loop je een heel stuk langs het spoor en de Haarlemmertrekvaart. Die werd gegraven in 1631 voor het vervoer te water tussen Amsterdam en Haarlem. In 1672 werd de naastliggende Haarlemmerweg verhard: een grote stap voorwaarts want het vervoer per trekschuit ging daardoor lekker snel. Het oude jaagpad ligt er nog steeds en is gepromoveerd tot rijksweg N200.

De Lange Bretten

Dan kom je eindelijk bij de naamgever van deze route: De Lange Bretten. Ingeklemd tussen het Westelijk Havengebied en de Haarlemmertrekvaart ligt deze lange, smalle natuurstrook. Hij wordt ook wel 'de laatste stadswildernis van Amsterdam' genoemd. In de mooie natuurdocumentaire Amsterdam Wildlife zie je vechtende vossen in de ochtendlijke uren in De Bretten. Geweldig gezicht.

Buizerds in de lucht

Nu zijn die vossen er niet. Natuurlijk niet, want ik kom nooit iets tegen. Hoewel, twee buizerds cirkelen hoog in de lucht. Miauwend, want dat doen ze. En verderop zie ik een schattig staartmeesje, een van m'n lievelingsvogeltjes. Dus ik heb niks te klagen.

Veenweide & moerassen

Verder gaat het door De Lange Bretten. Die bestaat uit oude met riet bedekte veenweidegebieden, moerassen, heuvels, sloten en kreken. Ze herbergen een wildernis vol vogels, planten en dieren.

Waterspitsmuis & rugstreeppad

Pal onder de rook van Amsterdamse industrie en woonwijken leven hier dieren als waterspitsmuis en rugstreeppad. Bunzing, vos en hermelijn hokken samen met Schotse hooglanders en Hollandse landgeiten. Roerdomp, buizerd, koekoek en bruine kiekendief komen er graag.

Verdwaalde duindoorn

Hier groeien wilgen, berken en meidoorns. En verdomd, is dat geen duindoorn? Wat doet die hier, zo ver van z'n natuurlijke habitat: de duinen? 't Is een vreemdeling zeker, die verdwaald is zeker?

Park Brettenburg

Grappig om te weten: hier was in de jaren 80 van de vorige eeuw een park gepland met heuvels en vijvers. De naam was al bedacht: Park Brettenburg. De puinstortheuvels, afkomstig van sloopprojecten, waren opgenomen in het parkontwerp.

Puin van het Waterlooplein

Het plan werd nooit uitgevoerd. Wel beklim je een grote heuvel die bestaat uit puin, beton en asfalt afkomstig van gebouwen uit de buurt van het Waterlooplein. Daar werd destijds de metro aangelegd. Je ziet het puin hier en daar nog tussen de natuur uitsteken, zwaar bemost en overwoekerd door struiken.

Oudste spoorbaan van NL

Dan loop je een heel stuk over het voormalige spoor tussen Amsterdam en Haarlem. De allereerste spoorlijn van Nederland, aangelegd in 1839.

Huis te Bretten

En dan kom je nog bij een de plek waar heel vroeger een herberg en tapperij stond: Huis te Bretten, in 1635 gebouwd. Een ideale plek voor de vele koetsen en trekschuiten die hier voorbij kwamen. De Bretten dankt zijn naam aan deze herberg. In 1837 werd de herberg gesloopt om plaats te maken voor, jawel, de allereerste spoorlijn van Nederland.

Café-restaurant BRET

Mocht je toe zijn aan een bakkie of iets sterkers: bij de herberg kun je niet meer terecht. Wel bij het superhippe café BRET, een opvallend felrood gebouwtje aan het eind van deze etappe bij Station Sloterdijk. Proost!