De Schoorlse Duinen waren nog maar een eeuw geleden een enorme zandbak. Nu vind je er een gevarieerde cocktail van strand, duin, bos en heide. Deze lekker lange Groene Wissel trekt dwars door dit prachtige, ruige natuurgebied. Tussendoor kun je flink uitwaaien op het brede strand.
De Schoorlse duinen zijn de hoogste en breedste duinen van Nederland (op sommige plekken wel vijf kilometer breed). En de mooiste, vind ik. Misschien omdat ze verder van de Randstad liggen, is het er rustiger dan bijvoorbeeld in de Kennemerduinen, met soms wel erg aanwezig vliegverkeer en racelawaai van het circuit op Zandvoort.
Laatst bewandelde ik Trage Tocht Bergen. Die is even prachtig. Dat is geen wonder, want beide wandelingen lijken flink op elkaar, met soms net even andere paadjes. Dus ik zou ze gewoon allebei op m’n wandelagenda zetten als ik jou was...
Bij Bergen en Schoorl zijn de hoogste duinen van Nederland te vinden. Af en toe kun je – pufpuf – naar een mooi uitzichtpunt klimmen waar je het uitgestrekte duingebied kunt overzien: van IJmuiden in het zuiden tot de Hondsbossche Zeewering in het Noorden.
Bos en open duingebied wisselen elkaar mooi af in dit gebied. Toch: de vele bossen met naaldhout kunnen wat eentonig en gaapverwekkend worden op den duur. Maar als de bossen zich openen, loop je door prachtige heidegebieden, die zelfs fraai ogen als de heide niet bloeit.
Halverwege ga je het strand op. En dit is strand zoals strand bedoeld is: superbreed, lekker rustig en met twee strandtenten bij Bergen aan Zee (even van de route af). Ik kwam een briesend paardje tegen dat een wagentje met een briesend mannetje op sleeptouw had, een verliefd stel en verder alleen meeuwen en steltlopers die het met elkaar aan de stok hadden. Heerlijk!
Deel twee van de wandeling trekt door bossen vol eiken. Geen statige eiken zoals op de Veluwe. Ze zijn nogal, wat ze in ‘t Noord’n noem’n, kwarrig: je kunt zien dat ze moeite hebben gehad om het hoofd boven het maaiveld te krijgen en te houden, en in allerlei kronkels en bochten zijn gegroeid.
Een prachtig natuurgebiedje vlakbij de zee is De Kerf: een inham in de duinen bij Schoorl aan Zee, waar zeewater bij hoogtij de duinen in kan stromen. In 1997 is De Kerf gegraven en ze geldt als eerste grote voorbeeld van ‘dynamisch kustbeheer’, dat nu overal elders langs de kust opgeld doet.
De natuur profiteert volop van het brakke water in deze ‘Parnassiavallei’. Hou je vast: de gelobde melde, de strandbiet, de gewortelde champignonzwam en het zilt torkruid gedijen goed in dit gebied. Allemaal soorten die op de rode lijst van bedreigde planten staan.
Ook de bontbekplevier en de rugstreeppad lopen hier lekker brak rond. En zie je al die levende have niet, zoals mij natuurlijk weer overkwam, dan kun je genieten van het fascinerende landschap dat hier is ontstaan door het samenspel van stuivend zand en zeewater.
De heidevelden behoren tot de pronkjuwelen van de Schoorlse Duinen. Die zijn natuurlijk op hun mooist vanaf half augustus als ze in bloei staan. Maar ook nu zorgen ze voor veel kleurrijke tekening in de duinen. Bijzonder aan deze heide is dat ze hier van nature voorkomt.
Die heide, daar moet je wel wat voor doen. De open gebieden zouden snel dichtgroeien als de natuur z’n gang zou gaan. Om dat te voorkomen zet Staatsbosbeheer runderen in, van het ras Black Aberdeen Angus. Dat zijn toffe lobbessen, die weinig nodig hebben om gelukkig te zijn. Ze zijn al content met opkomende bomen als voedsel, waardoor het gebied mooi open blijft. Duinparelmoervlinders, zandhagedissen en duinroosjes zijn enthousiaste fans van zwarte Angus.
Een veel minder fijn diersoort is de pyromaan. In 2009 en 2010 heeft hij flink toegeslagen in dit gebied. Vooral de heide heeft erg te lijden gehad onder de branden die pyro heeft aangestoken. Ook hier zorgt zwarte Angus ervoor dat de heide weer kans krijgt om zich te herstellen. Kon Angus die pyromaan maar opvreten...
De wandeling start en eindigt in Bergen. Dat is geen straf want het is een aangenaam dorp. Dit vonden ook veel schilders, schrijvers en architecten die zich er rond 1900 vestigden, waardoor het de naam ‘kunstenaarsdorp’ kreeg. Het Museum Kranenburgh in Bergen exposeert kunstwerken van deze Bergense School.
Even zeuren. Gemiste kans van deze Groene Wissel is namelijk dat ze niet een omtrekkende beweging maakt door Park Meerwijk, met stip het meest bijzondere buurtje van Bergen. Deze wijk werd tussen 1915 en 1918 geheel in de stijl van de Amsterdamse School gebouwd. Loop er als je puf hebt zelf nog even doorheen, de schitterende villa’s laten je ogen uit hun kassen rollen.
Bij de grote kerkruïne, waar de Wissel wél langs voert, passeer je het beeld van Adriaan Roland Holst. De ‘Prins der Nederlandse Dichters’ is wellicht de beroemdste bewoner van het dorp. Hij woonde er van 1918 tot zijn dood in 1976. Sinds 2002 wordt het A. Roland Holsthuis aan de Nesdijk bij toerbeurt bewoond door verschillende schrijvers en dichters, die er vaak de laatste hand leggen aan nieuw te publiceren werk. Frankwandelt houdt zich aanbevolen...
Deze wandeling hebben we gedaan op 24 november 2012. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
De volgende wandelroutes uit deze gids staan ook op Frankwandelt, volgens het bekende recept: een verhaaltje gelardeerd met foto’s.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.