Met het pontje het IJ over is een traktatie: varen is leuk en Amsterdam oogt vanaf het water als nieuw. Deze wandeling heeft meer verrassingen. Zo slenter je over een idyllisch dijkje. En balanceer je op een drijvende vlonder te midden van rietkragen. Ondanks mindere stukken – drukke weg, tochtig kanaal – is deze rondwandeling de moeite waard.
Dit is een van de twee Groene Wissel-wandelingen die ik wandelend vanuit m’n huis in de Amsterdamse binnenstad kan beginnen. Bijzonder is dat beide wissels me onbekende kanten van m’n ‘eigen’ stad wisten te tonen.
Bekijk Groene Wissel Waterland 2 >>
Na de overtocht met het pontje loop je een prachtig stuk langs het IJ, met ruim zicht op Amsterdam Centraal, het KNSM- en Java-eiland, en op de grote boten die langs varen.
Daarna is het even bikkelen door de Vogelbuurt (Vogelaarwijk?): deprimerende huizen plus een ruim aanbod van wat mijn oma altijd noemde: ‘schilderachtige types’. Eén zo’n schilderachtig type kieperde net een half patatje oorlog uit het raam van z’n pooierbak. Laf deed ik net of m’n neus bloedde.
Echt schilderachtig is het stuk langs het Nieuwendammerdijkje. Daarna trek je Waterland in: een prachtig vogelrijk gebied met Ransdorp en Zunderdorp als toppertjes. Door Noord wandel je via een verrassend leuke route weer terug naar het pontje.
Die Nieuwendammerdijk, dat is echt met afstand het leukste straatje van Amsterdam Noord. Let goed op de vele verschillende huisjes langs de dijk: authentieke, vaak houten huisjes, sommige vervallen, andere mooi gerenoveerd.
Af en toe wordt de rij dijkhuisjes onderbroken door een haventje, een sluisje, een kerkje. Je kijkt je ogen uit. Leuk is ook café Het Sluisje, met lekkere koffie, aardige bediening en een ronduit grappige café-tekkel.
Vlakbij dat sluisje is ook de ‘Kapiteinshemel’: een rijtje huizen die in de 17e eeuw werden gebouwd door kapitaalkrachtige kapiteins (bijvoorbeeld nummer 280). De kapiteins hadden aan twee kanten een mooi uitzicht. Aan de ene kant over het IJ, aan de andere kant over de haven van Nieuwendam. Een geliefde plek voor schepen in die tijd, want aanleggen was er goedkoper dan in de Amsterdamse haven. Grote zeilschepen gingen hier voor anker of overwinterden zelfs. De winkeliers deden er goede zaken.
Je komt door twee prachtige dorpjes. Zunderdorp is aardig, maar Ransdorp springt er echt uit. Telt z’n rustige hoofdstraatje al veel mooie huisjes, op de kop staat de parel van de straat: de kerk met de stompe toren van 32 meter hoog die je al van verre boven het landschap ziet uitsteken.
Die toren, daar is iets bijzonders mee. Hij werd gebouwd rond 1500 in gotische stijl. In 1542 was het geld op, zodat een torenspits er niet meer in zat. De aanpalende kerk is van latere datum; de oorspronkelijke ging in 1615 verloren door brand na blikseminslag.
Ransdorp is niet geboren onder een gelukkig gesternte. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd het dorp verwoest door zowel de Spanjaarden als de Geuzen. Van het oude Ransdorp is slechts die spitsloze toren overgebleven.
Niet alleen Spanjaarden en Geuzen teisterden Ransdorp: tot begin 20ste eeuw had het dorp te kampen met grote overstromingen. De Afsluitdijk maakte hier een einde aan.
Dit weidse polderlandschap onder de rook van de stad ken ik goed van fietsen en skaten. Wandelen had ik er eigenlijk nog nooit gedaan. Het mooie van wandelen is: je gaat ook de kleine, onverharde paadjes op. En wandelend zie je veel meer: twee eenden die ‘het’ doen, een zwanenpaar dat druk doende is een nest te bouwen, bomen die aan het uitbotten zijn. Kortom: lente in de lucht!
Waterland is een schoolvoorbeeld van Hollands landschap: langs de sloten ritselend riet dat wuift in de wind; weilanden met koeien, schapen en heel veel vogels; sfeervolle stolpboerderijen en karakteristieke dorpen met houten huisjes. En van die mooie wolkenluchten waar Nederland patent op lijkt te hebben. Je zou bijna gaan terugverlangen naar de Hollandse gulden.
Deze wandeling heb ik gedaan in november 2012. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
De volgende wandelroutes uit deze gids staan ook op Frankwandelt, volgens het bekende recept: een verhaaltje gelardeerd met foto’s.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.