Groene Wissel Bergen | Van de Franschman naar de Philisteinen

Wat is er zo leuk aan deze wandeling?

Wat is het toch heerlijk om in Bergen te zijn! Er heerst altijd zo'n aangename, lichte vakantiesfeer in dit mooie dorp. Zelfs op deze sombere winterdag (met verdacht hoge temperaturen) merk ik dat. Bergen bezoeken is een feest.

Park Meerwijk: Amsterdamse School

Jammer genoeg komt deze Wissel niet door een van de mooiste buurten van Bergen: Park Meerwijk. Deze wijk is rond 1915 geheel in de stijl van de Amsterdamse School gebouwd. De markante villa's laten je telkens naar je camera grijpen.

Kunstenaarsdorp

Bergen staat bekend als kunstenaarsdorp. Veel schilders, schrijvers en architecten vestigden zich hier rond 1900. Museum Kranenburgh in Bergen – je komt er aan het eind van je wandeling langs – exposeert kunstwerken van deze Bergense School.

Beroemdste bewoner van Bergen

Bij de grote kerkruïne, pal naast het busstation, passeer je het beeld van Adriaan Roland Holst. De ‘Prins der Nederlandse Dichters’ is wellicht de beroemdste bewoner van het dorp. Hij woonde er van 1918 tot zijn dood in 1976.

Bergense Bos: boom- en hondenrijk

Afijn, genoeg over de bewoonde wereld: we trekken de natuur in! Allereerst maak je een ontspannen ommetje door het Bergense Bos dat rijk is aan bomen, maar ook aan loslopende honden. Verderop opent het bos zich en trek je door duinen die steeds hoger en hoger worden. Zorgt voor prachtige uitzichten, helemaal tot aan zee.

De Franschman

Je loopt hier door een duingebied dat De Franschman heet. Grappige naam? Zeker wel, maar de historie erachter is minder grappig. De naam is afgeleid van duinboerderij De Franschman, genoemd naar een Franse soldaat die hier sneuvelde in 1799 tijdens de Slag bij Bergen. De Fransen gaven hier (samen met de Bataven) de Britten en Russen overigens wel klop.

Blonde duinen

De duinen zijn hier bijzonder. 'Blonde duinen' worden ze genoemd. Heeft te maken met samenstelling en kleur van het duinzand: die zijn anders dan elders. Het zand is kalkrijk en daardoor blond van kleur, terwijl duinen meestal kalkarm en witgrijs zijn. Wat weet ik toch veel.

Heide & grillige eiken

Dat heeft grote gevolgen voor de begroeiing in het duin. Minder kalk betekent vooral dat de bodem zuurder is. Heidevelden grijpen hun kans, en het duin is hier minder uitbundig begroeid en minder groen. De grillige vorm van de eiken en hun geringe hoogte verraden de strijd met de altijd aanwezige zeewind.

Philisteinse polder & molen

Dan loop je de duinen uit en een heel ander gebied in: de polder. De Philisteinse polder wel te verstaan. Ook al weer zo'n grappige naam. Die komt van de Philisteinse Molen waar je langskomt: een molen die de polder vanaf de 16e eeuw bemaalt. Waar de naam vandaan komt? Ik kon het nergens vinden. Jij wel? Dan wil ik dat heel graag horen: reageer onderaan dit artikel (je kunt er verder niets mee winnen, hoor).

Hollands landschap (met natte voeten)

In de verte zie je nog meer molens. Toch zorgen ze niet helemaal voor droge voeten. Je moet door een flinke zompige zooi. Lekker. En ook leuk: je vindt aardig wat hekjes op je pad die je over moet. Een typisch Hollands landschap is het, met brede rietkragen, knotwilgen, bloemrijke weilanden. Wanneer je hier in de lente komt, zie je grutto, kievit en scholekster broeden.

Ruïnekerk

Dan loop je – over die saaie (on)verharde wegen die ik eerder noemde – weer terug naar het heerlijke dorp Bergen. Neem ook nog even een kijkje bij de bijzondere Ruïnekerk uit de 15e-eeuw. De kerk werd tijdens de Tachtigjarige Oorlog afgebrand door de Geuzen, maar de ruïne werd hierna weer deels herbouwd. Mooi gezicht, die ruïne. Bedankt, Geuzen!