Heerlijke wandelroute door het unieke Maasheggen-landschap. Speciaal aanbevolen als de meidoorn bloeit – eind april, begin mei. Dan begeleiden witbloeiende heggen je als feestelijke linten door dit afwisselende, intieme gebied in de uiterwaarden van de Maas.
De start in Boxmeer is niet overdreven charmant. Langs een drukke weg wandel je een kilometertje door deze plaats, die niet vooraan heeft gestaan toen het dorpsschoon werd uitgedeeld. De Sint-Petrusbasiliek in het centrum doet moedig z’n best, maar kan niet verhullen dat het een replica is van een in 1944 platgebombardeerde kerk.
Maar al snel komen we bij Kasteel Boxmeer, gesticht door Jan Boc I, die z’n naam ook leende aan Boxmeer. Het is zeker niet het mooiste kasteel dat we ooit gezien hebben, maar het ligt er wel schitterend bij in de uiterwaarden van de Maas. Het is het belangrijkste historisch monument van Boxmeer. Tegenwoordig is er een klooster in gevestigd.
De oorsprong van het kasteel ligt in de dertiende eeuw. Waarna een uiterst vermoeiende geschiedenis van verwoesting en wederopbouw begint. Kasteeltje vernietigen is eeuwenlang een nationale sport geweest. Vooral in de 80-jarige oorlog hadden ze er een handje van. 80 jaar oorlog voeren, ook al zo vermoeiend.
Maar goed, fraai zicht hebben we wel, en al snel arriveren we bij iets bijzonder aangenaams: de Maas, waar een heerlijk graspad pal langsvoert. De eindeloze rivier, de begroeide oevers met hun rijkdom aan bloemen en vlinders, de eerste bloeiende meidoorns, de grote schepen die het water doorklieven – we worden er zowaar vrolijk van.
Een indrukwekkende rivier is het. Niet alleen door z’n forse breedte, maar vooral als je bedenkt hoe lang hij is: 890 kilometer maar liefst. Hij ontspringt op het plateau van Langres in Noord-Frankrijk, baant zich een weg door Wallonië en stroomt in Eijsden Nederland binnen.
Om van nut te kunnen zijn voor de scheepvaart moesten ze de rivier flink temmen. Kanalisatie ging wisselende waterstanden tegen. Dat kun je al wandelend goed zien aan de afgesneden bochten en de aangelegde stuwen en sluizen.
Getemd of niet, het pad is zalig en we volgen het kilometers lang. De markeringen van het Maas- en Peelliniepad, een Streekpad door het Land van Cuijk, leiden ons de weg. En we koersen af op het sluizencomplex van Sambeek in de verte. Rond 1928 zijn ze gebouwd om de waterstand van de Maas beheersbaar te maken.
Even later arriveren we bij die sluizen. Vanaf het uitzichtplateau hebben we mooi zicht op het ‘schutten’ van de schepen. Talloze mensen zitten op bankjes of op hun eigen terrasstoeltjes bij de waterkant om het schouwspel gade te slaan, ondertussen hun boterhammetjes oppeuzelend.
Wij schuiven voor onze welverdiende versnapering aan op het vriendelijke terras van restaurant De Meerstoel. Lekker is hier het eigengemaakte kwarktaartje. Dat het leven in het Brabantse land goed is, wisten we al uit een bekend liedje. Maar nu ervaren we het ook aan den lijve.
Met spijt zwaaien we de Maas vaarwel. Gelukkig naderen nu het hoogtepunt van deze toch al mooie route: het Maasheggen-landschap. Over mooie onverharde weggetjes wandelen we tussen dichte meidoornhagen die de grasgroene uiterwaarden verdelen in kleinere weilanden. Oude rivierduinen en wat bos zorgen voor afwisseling.
De heggen werden honderden jaren geleden geplant als erfscheiding en veekering. Het hout werd gebruikt om gereedschap te maken (hamerstelen bijvoorbeeld), als brandstof voor de open haard en bouwmateriaal. Door de uitvinding van het prikkeldraad en mechanisering van de landbouw zijn veel heggen verdwenen.
Dat dat jammer is kwamen ze gelukkig bijtijds achter. Het is een landschap dat nergens anders meer voorkomt in Nederland. Bovendien zijn de heggen een waar paradijs voor vogels, zoals de kneu, zanglijster, staartmees en winterkoning. De heggen bieden beschutting én de meidoorns leveren voedsel.
In dit gebied vertoeven ook nogal wat dassen. Speciaal voor hen zijn wissels (gangen) in de heggen gemaakt, zodat ze niet belemmerd worden op hun zoektocht naar regenwormen en andere smulpaperijen.
Ook voor ons wandelaars zou het jammer zijn als de Maasheggen zouden verdwijnen. De hoge heggen maken de wandeling intiem. En als de heggen zich hier en daar openen, bieden ze prachtig zicht op bloemrijke weiden met gelukkige koeien.
Op deze zaterdag (12 mei 2018) zijn we eigenlijk nét te laat: de meidoorn is grotendeels uitgebloeid. Het luistert heel nauw als je de Maasheggen op hun mooist wilt zien. Kom je te vroeg, dan is er nog geen bloempje te bekennen; drie weken later kun je alweer te laat zijn.
Wandel je hier op het juiste tijdstip, dan wacht je een betoverend schouwspel: uitbundig bloeiende meidoorn- en sleedoornheggen die als feestelijke lange linten het landschap versieren. Wij zien daar nog de resten van en zijn zeker van plan deze wandeling volgend jaar nogmaals te maken.
Ex-collega Martijn en ik geven de meidoorns een tweede kans in 2022. Omdat de natuur dit jaar erg vroeg is, reizen we al op 22 april af naar Boxmeer en gaan we op pad. Daarbij komen twee zaken aan het licht. Ten eerste bloeien de meidoorns nog niet… Ten tweede maakt de wandeling de hoge waardering die ik in 2018 gaf (84/100) niet waar. Vooral de startkilometers zijn bij nader inzien wel erg taai. Toch: een aanrader als de meidoorn bloeit. Ik vermoed dit jaar – net als in andere jaren – rond 1 mei.
Bekijk een leuk filmpje over de Maasheggen uit het programma Binnenstebuiten van Diewertje Blok.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!