Aankomen in Den Bosch is aangenaam. De oude vestingstad heeft zuidelijke temperament dat vrolijk stemt. Loop zeker het sfeervolle ommetje door de binnenstad (dus niet afsnijden hè?). Je komt uiteraard langs de beroemde Sint Janskathedraal. De historische stadswallen en de verdedigingswerken van de Vughtse Lunetten heb je dan nog voor de boeg. Aardige wandeling al met al.
Een topper is het niet. Het lange stuk langs de stadswallen voert langs een drukke weg, en ook verderop zijn er wat schoonheidsfoutjes in de wandeling geweven. Toch kan ik deze route zeker aanbevelen.
Dat Jheronimus Bosch iets met Den Bosch te maken heeft, ik heb daar nooit bij stilgestaan. Maar heel toevallig: als ik de stad binnenval wordt net de expositie 'Jheronimus Bosch 500' geopend door Koning Willem-Alexander.
Aanleiding voor de expo is het 500-ste sterfjaar van Jeroen. Hijgerig gedoe is het wel tegenwoordig, dit soort exposities. Ze worden omgeven met superlatieven als 'a once in a lifetime experience'. Net als 'De late Rembrandt' in het Amsterdamse Rijksmuseum. Alsof je toch wel een enorme sufferd bent als je zo'n expo-met-time-slot niet bezoekt. Maar laat ik niet zuur doen: ik wil er zeker heen. Nog een keer naar Den Bosch, jottem!
De wandeling voert over de Markt, en het is aan te raden daar niet te snel overheen te walsen. Kost niks en er zit ook geen once-in-a-life-time-slot op. Het is een prachtig groot plein waar zo ongeveer elke keer als ik er ben een grote biologische markt plaatsvindt. Gezellig sfeertje. Samen met een paar mini-kindjes staar ik in de oeroude Stadsput midden op het plein.
Maar hier foppen de Oeteldonkers me toch: de put lijkt alleen maar oud. Hij is in het najaar van 2015 herbouwd, in het kader van, jawel, het naderende Jeroen Bosch-jaar. Datzelfde geldt voor het schattige Onze-Lieve-Vrouwehuisje dat ernaast staat. Iconen van weleer zijn het, want oorspronkelijk stonden stadsput en huisje hier in de late Middeleeuwen.
Na wat kruip-door-sluip-door steegjes door de oude binnenstad kom je bij de werkelijk schitterende Sint Janskathedraal. Deze enorme gothische kerk is van on-Nederlandse allure. Let vooral op de enorme rijkdom aan beeldhouwwerk. Uniek in Nederland zijn de dubbele luchtbogen en uniek in de wereld zijn de 96 luchtboogfiguren. Het is de grootste kerk van Nederland.
De bouw startte in 1370, maar pas in 1520 was de Sint Jans gereed. De Vieringstoren had vroeger een hoge spits. Volgens een legende uit 1584 sloeg de bliksem in de toren toen er een loflied werd gezongen uit blijdschap over de moord op Willem van Oranje. De kerk behoort tot de top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en geldt officieel als kanjermonument. En echt waar: dat verzin ik niet.
Sla niet direct af richting Dommel, want dan mis je de achterkant van de Sint Jans, die zo mogelijk nog mooier en rijker aan details is als de voorkant. Maar dan komt toch echt de Dommel in zicht. Daar wandel je over de historische stadswallen met uitzicht over het riviertje en het Bossche Broek, een immens moerasgebied van 202 hectare. Vanwege z'n ligging bij dit moeras werd de stad onneembaar geacht, en kreeg hij tijdens de Tachtigjarige Oorlog als bijnaam Moerasdraak.
In de jaren 40 van de 20ste eeuw wilden ze het moeras vol huizen plempen. Gelukkig is dat niet gebeurd. In de toekomst wordt het Bossche Broek teruggegeven aan de natuur, zodat het weer een onvervalst moeras kan worden, zoals het was ten tijde van het Beleg van Den Bosch in 1629.
Je passeert voormalig Fort Isabella, in 1618 aangelegd, toen Den Bosch nog in Spaanse handen was. Nu staat alleen de toegangspoort nog fier overeind. Na Isabella wandel je over een graspad een mooi en lekker lang stuk langs het Drongelens Kanaal.
Dan begint je tocht door de voormalige Lunetten, in opdracht van koning Willem III rond 1845 aangelegd. Samen met Fort Isabella vormden ze de zuidelijke, vooruitgeschoven en boogvormige verdedigingslinie rond de stellingen van Den Bosch. De Lunetten zijn gebouwd in de vorm van een halve maan, omringd door een gracht.
Leuk en bijzonder gebied. Via kleine aarden paadjes langs de brede grachten loop je erdoorheen. Het zou me niet verbazen als hier hele hordes ijsvogels bivakkeren. De oevers van de grachten lopen schuin af en zijn gelardeerd met overhangende takken. Ideaal voor de kleurrijke vogels om te vissen. Maar vandaag geven ze niet thuis.
De Lunetten zijn aangewezen als Rijksmonument. Voor de verdediging werden ze steeds minder belangrijk. Toch zijn de Vughtse Lunetten formeel pas in 1920 als verdedigingswerken opgeheven.
Vlakbij kun je een kijkje nemen bij het Nationaal Monument Kamp Vught. In de Tweede Wereldoorlog gebruikten de Duitsers de Lunetten als concentratiekamp. In totaal hebben 31.000 mensen in Vught gevangen gezeten, van wie er ruim 15.000 zijn gedeporteerd. Een donkere periode in de geschiedenis van Vught.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!