Prachtige etappe! Je wandelt door de vogelrijke uiterwaarden van de Nederrijn bij Oosterbeek, genietend van vergezichten over de rivier. Tweede hoogtepunt is landgoed Mariëndaal, waar je door de romantische Groene Bedstee wandelt. Via stille Arnhemse wijkjes en een hoge brug over de Rijn bereik je het ruige natuurgebied Meinerswijk, waar de Bataven een Romeins castellum in puin legden.
Met de vorige en deze etappe komt het Romeinse Limespad eindelijk op stoom. Ze maken de wat mindere etappes daarvoor een beetje goed. Want tot nog toe valt dit prijswinnende langeafstandspad – ‘Wandelroute van het jaar 2019’ – wat tegen. Hoe leuk het ook is om de grens van het Romeinse Rijk te verkennen, je wilt toch ook mooi wandelen.
Op deze etappe komt je als wandelaar helemaal aan je trekken. Vanaf bushalte Van Borsselenweg wandel ik eerst nog even naar uitspanning Westerbouwing. Een aanrader, want al is het geweldige terras om raadselachtige redenen vrijwel nooit open voor koffie, ze trakteren wel op bijzonder fraaie uitzichten. Je kijkt mijlenver over Rijn, achterland en Arnhem.
De afdaling gaat over een steil klinkerpaadje naar het Drielse veer, waar ze in 1895 een Romeinse schat uit de Rijn opdoken, met ruim 200 bronzen voorwerpen. Die zijn te bewonderen in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
Langs de uiterwaarden gaat het, over een smal paadje langs een stille asfaltweg. Je kijkt uit over de uiterwaarden, de rivier in de verte en daartussen vele knotwilgjes en opvliegende ganzen. Dan verruil je het weggetje voor een slingerend kerkenpad richting Oosterbeek.
Langs sappige weilanden en velden met nazomerbloemen wandel je richting het hervormde kerkje van Oosterbeek. In de verte zie je het al liggen tussen de weilanden. Begin september 2022 verschieten de bomen al een beetje van kleur, wat al vroeg in het jaar voor een herfstig decor zorgt.
Dan arriveer je bij het oudste nog in gebruik zijnde kerkje van Nederland. Het pré-romaanse kerkje stamt al uit de 10de eeuw. In de Slag om Arnhem fungeerde het als post voor de geallieerde Airborne-troepen. Het kerkje raakte zwaar beschadigd maar is na de oorlog in oude luister hersteld. Bezienswaardig is ook de 300-jarige knotlinde voor de kerkdeur, die alle bombardementen heeft doorstaan.
Je wandelt de uiterwaarden weer in, en over je schouder krijg je een steeds idyllischer ansicht in het vizier: het kerkje van Oosterbeek te midden van een schilderachtige rij knotwilgen in alle tinten groen die je maar kunt bedenken.
Een grassig spoor leidt langs een camping (met horeca). Vervolgens pak je een beschut paadje door lijsterbessen die pronken met hun felrode besjes. Je nadert de rivier, en hier kan het flink modderig zijn, weet ik van andere wandeltochten. In deze droogste zomer ooit snakken ook de uiterwaarden naar een plensbui.
De Rosandepolder heet dit gebied. Je gaat de spoorbrug onderdoor en hier kun je vogelspotters met verrekijkers treffen, want deze polder is foerageergebied voor ganzen en weidevogels.
Verderop verandert de wandeling van karakter. Aarden paadjes leiden je langs de beekjes en over de beukenlanen van Landgoed Mariëndaal. Je passeert het indrukwekkende landhuis uit 1735 en na wat klimwerk zoek je de Groene Bedstee op, een 300 meter lange tunnel van naar elkaar toe gegroeide beuken. Dit ‘berceau’ is in 1865 aangelegd voor adellijke vrouwen die graag een stapje zetten, zonder hun huid aan de zon bloot te stellen.
Het landgoed verruil je voor het aardige Arnhemse wijkje Lombok, dat je een dorps gevoel bezorgt. In de arbeiderswoningen uit 1893 woonden destijds spoorwegarbeiders en personeel van de koepelgevangenis. De kleine woningen en de voormalige ‘bewaarschool’ ‘t Huukske staan op de monumentenlijst.
De hoge Nelson Mandelabrug brengt je over de Nederrijn. Links zie je de karakteristieke boogbrug die een grote rol speelde tijdens Operatie Market Garden aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. En dan kom je in weer een heel ander gebied met een merkwaardige naam: uiterwaardengebied Stadsblokken-Meinerswijk.
Meinerswijk oogt alsof het hier al een eeuwigheid onveranderd ligt. Niets is minder waar, tot 1990 werd hier nog volop geboerd. De laatste decennia maakten weilanden plaats voor ruige natuur, waar water vrij kan in- en uitstromen. Galloway runderen en konikpaarden zorgen ervoor dat de nieuwe natuur niet dichtgroeit. Aan de horizon zie je dat de stad dichtbij is, met de huizen en kerken van Arnhem die uit het groen oprijzen.
De Romeinen waren tot nu toe vrij onzichtbaar op deze etappe. Maar nu kom je pal langs het Romeinse castellum Levefanum. Althans, een replica van de funderingen. Die geeft goed aan hoe groot dit verdedigingsfort uit het jaar 15 destijds was. Het fort speelde een rol in de veldtochten van de Romeinse generaal Germanicus. Na een halve eeuw legden de Bataven het in puin.
Rond het jaar 800 kwamen de Vikingen hier langs om te plunderen. En Meinerswijk speelde ook nog een rol in de Koude Oorlog. Destijds liep hier de verdedigingslinie 'IJssellinie', en je wandelt nu over een van de belangrijkste restanten daarvan: een monumentale ‘doorlaatbrug’. Door een brede strook grond langs de rivier onder water te zetten, konden de Russen op veilige afstand worden gehouden, zo was het idee.
De kaarsrechte brug telt 40 ijzeren schotten van elk 2500 kilo. Door de schotten te laten zakken, zou het water niet wegstromen en het land onder water komen te staan. Maar de IJssellinie is nooit in staat van paraatheid gebracht, want ken je die mop van die Russen die zouden komen?
Op deze 275 kilometer lange route kom je langs gereconstrueerde wachttorens en castella. En je kunt de opgegraven artefacten bewonderen in musea zoals het Rijkmuseum voor Oudheden in Leiden en Het Valkhof in Nijmegen. Bekijk mijn overzicht van de etappes die ik gelopen heb.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.