Haastig riviertje

Deze wandeling start in het rustieke dorpje Swalmen, gelegen op 22 meter hoogte tussen Maas en Duitse grens. Verderop in Duitsland ontspringt riviertje De Swalm nóg 50 meter hoger. Vandaar dat De Swalm flink haast heeft om na zo’n 45 kilometer de Maas in te plonsen.

Modder en een natte broek

Wandelend langs de oevers zie je het woest slingerende riviertje levenslustig tegen de oevers klotsen. Over aarden paadjes gaat de tocht, die soms bijna dichtgegroeid zijn. Heeft het geregend, dan bezorgt het struikgewas je gegarandeerd een natte broek. Op de paadjes is het trouwens ook uitstekend modderstampen.

Pieterpad & Maas-Niederrheinpad

Je loopt hier bepaald niet alleen. Dit gebied is zo wonderschoon dat diverse wandelroutes het doorkruisen, waaronder de langeafstandspaden Pieterpad en Maas-Niederrheinpad. De Swalm is een van de weinige rivieren in Nederland die hun natuurlijke loop nog hebben behouden. In de buitenbochten stroomt het water zo snel dat oevers zijn uitgesleten van soms meters hoog.

Bevers & ijsvogels

Daar maak je kans ijsvogels te spotten, want de bontgekleurde visjagers bouwen hun nesten het liefst op dat soort plekken. Het dal van De Swalm grossiert sowieso in zoogdieren, vogels, amfibieën en vlinders. Zo vind je hier bevers, die ik vandaag helaas niet zie. En de zeldzame Phaegea-vlinders, die als te zwaar beladen propellervliegtuigjes traag door open plekken in het bos zweven.

Oerbosgevoel

Inmiddels wandel ik langs weelderig begroeide oevers met natte elzenbroekbossen die me een ‘oerbosgevoel’ bezorgen. Soms gaat de tocht over een vlonder, omdat de ondergrond te drassig is om te bewandelen.

Herberg De Bos

Bij Herberg De Bos pak ik het terras voor een cappuccino, die prima te drinken is. Minder goed te verteren is de discomuziek die om 10 uur ‘s ochtends over het terras schalt. Dus zoek ik al snel weer de rust van de natuur op.

Diergardt’scher Wald

Dat lukt uitstekend, want nu gaat de tocht door Duitse bossen die luisteren naar de mooie naam Diergardt’scher Wald. Die zijn volgens de routebeschrijving van Rob Wolfs verlaten en stil. Dat klopt als een bus, want ik kom een uur lang bijna niemand tegen. Verderop scheert de route langs de bosrand met hier en daar een verscholen jachthutje en zicht op bloemrijke velden.

Vredig op de Prinsendijk?

Je wandelt hier heel vredig op de Prinsendijk. Maar schijn bedriegt: op een van die velden stond vroeger het ‘Grietjensgericht’ bovenop een oude grafheuvel. In 1651 werd hier dienstmeid Grietje onthoofd. Hoofd en romp werden vastgezet op een paal als afschrikkend voorbeeld. Grietje was door een dienstknecht verkracht en de baby was door verstikking om het leven gekomen. Grietje bekende pas op de pijnbank dat ze de baby gewurgd had.

Flink klimmen

De route gaat de beboste hellingen van het Diergardt’scher Wald weer op. En dat is flink aanpoten, merk ik aan m’n adem die nu en dan het hijgniveau aantikt. Wat naar boven gaat, moet ook weer naar beneden. Dat gaat soms zo steil, dat ik me schrap moet zetten om niet sneller dan me lief is het Diergardt’scher Wald uit te rollen.

Natuurgebied Meerlebroek

Je wandelt vervolgens over de moerassige heide van natuurgebied Meerlebroek. De mineraalrijke vennen trekken zeldzame planten als moerashertshooi, schildereprijs, kleine zonnedauw en rapunzelklokje.

Weidebeekjuffers

Verderop steek je De Swalm over en bieden lange bomenlanen zicht op weides met koeien en akkers met graan. Een aangenaam traject dat je langzaam weer bij het riviertje brengt. Hier kronkelt De Swalm zo mogelijk nog heftiger dan in het begin. Een regenbui drapeert een mistige waas over het water, en als het weer droog wordt, verschijnt een wolkje metaalblauwe weidebeekjuffers. Zeldzaam zijn ze niet, wél zeldzaam mooi.

Prachtige tocht

En zo kronkelt de wandeling, soms door dichte (en natte!) struiken, weer naar Swalmen. Prachtige tocht, de kletsnatte broek had ik er graag voor over.