‘Buiten de binnenstad van Amsterdam’ is een rekbaar begrip. Op deze etappe stap je namelijk de stadsgrenzen over. Je maakt een grote ronde door het Amsterdamse Bos, de groene long van de hoofdstad. Hier en daar lijkt het zelfs of je op het platteland wandelt. En je komt door twee bijzondere heemparken: het Broersepark en het Jac. P. Thijssepark. Pittige etappe!
Dit is etappe 9 uit de wandelgids ‘Buiten de binnenstad van Amsterdam’. In deze gids beschrijft routemaker Alex Buis een langeafstandswandeling van 227 kilometer in 14 etappes. Bijna een half Pieterpad lang dus, maar dan binnen (en in dit geval net buiten) de stadsgrenzen van de hoofdstad.
De wandeling start op de Zuidas, het zakendistrict van Amsterdam met overweldigend hoge kantoren. Of ze mooi zijn, is voor discussie vatbaar, maar indrukwekkend vormgegeven zijn ze zeker. Hier zetelen advocatenkolossen als Houthoff en Baker & McKenzie, maar ook banken als ABN Amro, die aan een duurzaam imago timmert in het circulaire gebouw Circl.
Groot contrast met de gezapige architectuur van Buitenveldert waar je vervolgens doorheen loopt. Routemaker Alex Buis haalt in z’n gids het liedje ‘Zondagmiddag Buitenveldert’ aan van Frans Halsema: “‘t Is zondagmiddag, eindeloos in blokkendoos na blokkendoos, zeggen ze: ‘Er komt regen’.” En al schijnt de zon op deze maandagmorgen uitbundig, ik snap precies wat hij bedoelt.
Gelukkig wandel je al snel het Amsterdamse Bos binnen, gelegen in buurgemeente Amstelveen. In lockdown-tijden was het hier heerlijk vliegtuigloos, maar nu daalt de ene na de andere Boeing of Airbus brullend over het groen. Minpunt van deze etappe.
Nu ik toch aan het klagen ben: het Amsterdamse Bos is zelfs op deze maandagmorgen vergeven van de loslopende honden. Komt dat doordat veel meer mensen een hond hebben genomen in corona-tijden?
Fantaseer je vliegtuiggeluiden en honden weg, dan heb je een leuke wandeling. De tocht door het Amsterdamse Bos, aangelegd in Engelse landschapsstijl, is lekker gevarieerd. Kleine slingerpaadjes door het groen wisselen af met mooie beukenlanen. Die beuken zijn flink uit de kluiten gewassen. Ongelofelijk, want het Amsterdamse Bos is nog jong.
Het idee voor deze ‘groene long’ van Amsterdam stamt uit 1908 en is van de bekende veldbioloog Jac. P. Thijsse. Volgens hem had Amsterdam een groot gebrek aan natuur, waardoor ‘een vreugdeloos en moedeloos slag van mensen’ was ontstaan. Zijn oplossing: een groot park waar je ‘veel en goed kan wandelen’.
Thijsse’s idee werd pas in 1934 uitgewerkt in een ‘Boschplan’. In die crisisjaren dertig van de vorige eeuw heerste er een enorme werkloosheid, alleen al Amsterdam telde ruim 50.000 werklozen. Het Boschplan werd daarom uitermate geschikt bevonden als werkverschaffingsproject. Duizenden werklozen gingen aan de slag, vaak met alleen een schop als werkgerei. Als eerste groeven ze de roeibaan uit. Pas rond 1970 was het Bosplan volledig afgerond.
Langs die kaarsrechte Bosbaan voert de tocht. Maar al snel ga je een bruggetje over en wandel je langs een lommerrijke sluis en haventje. Let trouwens op de vele bruggen die je overgaat. Het Amsterdamse Bos telt er liefst 116. Architect Piet Kramer tekende voor 67 bruggen in Amsterdamse School-stijl. Overigens heb je ook een bruggenroute door het Amsterdamse Bos. Ga ik zeker een keer doen.
Verderop wandel je het bos uit en Polder Meerzicht in. Het is een echte polder, en hier krijg je het gevoel op het platteland te wandelen, waarbij de grazende paarden en koeien een handje helpen. Je scheert langs het weidse Nieuwe Meer en kunt pannenkoeken eten in Boerderij Meerzicht, van oorsprong een echte boerderij.
Even van de route af vind je het beroemde Bostheater, een in het groen verscholen openluchttheater. Diep in de herfst ligt het er verlaten bij, maar in de zomermaanden kun je van goed bezochte theatervoorstellingen genieten. Doe je dat, vergeet dan vooral niet je in te smeren met deet, want het stikt er van de muggen.
Je pakt nog meer Piet Kramer-bruggetjes en dan ga je klimmen. Stap voor stap bestijg je de Heuvel. Die biedt prachtig zicht op de velden en het bos in de diepte. De Heuvel is 16 meter hoog en in de vorige eeuw aangelegd met puin uit de stad en grond die vrijkwam bij het uitgraven van de Bosbaan.
Inmiddels heeft het weer de felle zon ingeruild voor striemende buien, net nu ik wil lunchen. Gelukkig gaat de route snelweg A9 onderdoor. Gekke plek voor een boterham met pindakaas, maar onder het viaduct is het droog en eindelijk kan ik het puntje ‘lunchen onder de snelweg’ op mijn bucketlist afvinken.
De route maakt een flinke slinger door het zuidelijk deel van het Amsterdamse Bos. Een fraai traject door ruig veengebied. Je wandelt over een modderig pad langs het weidse water van de Amstelveense Poel, ontstaan in de 19de eeuw. Verderop zie je de kerk van Bovenkerk boven het riet uitsteken.
Het Bloesempark is het volgende hoogtepunt van de wandeling. Hoewel hoogtepunt: als de 400 Japanse kersenbomen niet in bloei staan, is het maar een trieste bedoening. Kom hier eind maart, begin april en de roze en witte bloesems geven deze ‘Parel van het Bos’ een magische uitstraling.
In de regen gaat het verder, door de bebouwde kom van Amstelveen, in de 13de eeuw ontstaan als veenwerkersgehucht. Een dorpse winkelstraat met mooie panden, waaronder dat van de monumentale herberg Het Dorstige Hert. Even verder kom je langs het oude stationsgebouw uit 1915, waar nu een B&B zit.
Dan volgen nog aardige kilometers door twee heemparken. In het Broersepark vind je fruitbomen, een spiegelende vijver en een idyllisch bruggetje. Het Jac. P. Thijssepark heeft rododendrons en verregende reigers in de aanbieding. En in de herfst tref je hier de mooist verkleurende varens die je ooit hebt gezien.
In de winter van 2021-2022 zijn er trouwens werkzaamheden in het Bos, waardoor nogal nogal wat bruggen en paden zijn afgesloten. De route klopt daardoor tijdelijk niet meer. Iets om rekening mee te houden als je deze etappe wilt gaan doen. Mijn GPS-track verschilt om die reden nogal van die van routemaker Alex. Misschien een goed idee om ze beide mee te nemen. Of deze etappe uit te stellen tot het voorjaar.
Deze wandeling heb ik gedaan in november 2021. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.