LAW Amsterdam: etappe 8

Dit is etappe 8 uit de wandelgids ‘Buiten de binnenstad van Amsterdam’. In deze gids beschrijft routemaker Alex Buis een langeafstandswandeling van 227 kilometer in 14 etappes. Bijna een half Pieterpad lang dus, maar dan binnen de stadsgrenzen van de hoofdstad.

Deze wandelgids op Bol.com >>

Van rafelrandjes naar architectuur

Tijdens vorige etappes zochten we de grenzen van Amsterdam op. Door mooie groene parken liepen we en we verkenden de gekke rafelrandjes van de hoofdstad. Deze etappe heeft een totaal ander karakter, met stedenbouw en bijzondere architectuur in de hoofdrol.

Olympisch Stadion in een weiland

Dat begint al direct bij startpunt Olympisch Stadion, waar de Olympische Spelen van 1928 zijn gehouden. Een iconisch gebouw ontworpen door architect Jan Wils in de stijl van de Amsterdamse School, te herkennen aan de rode bakstenen, de typerende vormen en de stalen raam- en deurkozijnen. Het gebouw verrees in 1928 aan de rand van Amsterdam, midden in een weiland. De stad was destijds natuurlijk veel kleiner.

Asbakje van KLM-piloten

Kijk er maar goed naar, want het gebouw had er bijna niet meer gestaan. Eind jaren negentig van de vorige eeuw zou het gesloopt worden, maar als reddingsboei kreeg het de status van rijksmonument toegeworpen. Renovatie volgde en in het jaar 2000 werd het feestelijk heropend. Miljoenen bezoekers maken er jaarlijks gebruik van. Fun fact: de schaal voor de Olympische Vlam op de Marathontoren staat bekend als ‘het asbakje van KLM-piloten’.

Berlages plan: kronkelende straten

Je wandelt door de Stadionbuurt die onderdeel is van Plan Zuid, een stedenbouwkundig plan voor Amsterdam-Zuid van de beroemde architect Berlage. Als zijn oorspronkelijke ideeën het hadden gehaald, dan had Amsterdam-Zuid er volledig anders uitgezien dan nu. Berlage presenteerde in 1904 namelijk een ambitieus plan met kronkelende straten. Dat bleek onhaalbaar duur, en Berlage moest terug naar de tekentafel.

Boulevards van Parijs

Tien jaar later kwam Berlage met een nieuw plan, waarin kaarsrechte nauwe straten en langwerpige bouwblokken werden doorsneden door brede hoofdassen. Het nieuwe stadsdeel moest monumentaal worden, en Berlage nam als voorbeeld de brede boulevards in Parijs. Zijn nieuwe plan was vriendelijker voor de gemeentekas, en tussen 1917 en 1925 werd de wijk Nieuw Zuid gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School.

Laddervensters en gevelversieringen

Veel kenmerken van die bouwstijl zie je terug op deze wandeling, vrijwel in elke straat en in elk gebouw. Van het decoratieve gebruik van baksteen tot de gevelversieringen, vaak van gebeeldhouwd natuursteen. Let ook op de ‘laddervensters’: ramen die zijn onderverdeeld in roeden die doen denken aan de sporten van een ladder. De gevels krijgen een rijke schaduwwerking door de open voegen in het metselwerk en de verspringingen in de gevelwanden. Veel huizen worden bekroond met steile daken, soms versierd met torentjes. Een prachtige, soms wat sprookjesachtige bouwstijl.

Willemspark: riante villa’s

De wandeling voert langs het fraai opgeknapte Haarlemmermeerstation naar het chique Willemspark, een ontwerp van architect L.P. Zocher, die samen met zijn vader ook tekende voor het Vondelpark. Het Willemspark is ontworpen als villapark rondom vijvers die doorlopen in het Vondelpark. Hier kun je dus genieten van (of jaloers worden op) riante herenhuizen en villa’s. Ze zijn gebouwd voor rijke Amsterdammers die de overbevolking en stinkende grachten van de binnenstad wilden ontvluchten. Een echt park is het al lang niet meer.

Amsterdams Lyceum

Verderop kom je bij een letterlijk en figuurlijk ‘schoolvoorbeeld’ van de Amsterdamse School: het Amsterdams Lyceum. Een gebouw om even goed naar te kijken. Ook hier zie je weer veel laddervensters en versieringen op de gevels. De onderdoorgang werd beschouwd als poort naar Plan Zuid. Let ook op het motto van de school, dat op een gevel prijkt: Potius deficere quam desperare, Latijn voor: liever tekortschieten dan wanhopen. Schrijvers Remco Campert en Rudy Kousbroek en acteur Gijs Scholten van Aschat zijn oud-leerlingen.

Hilton Hotel: zeven dagen in bed

Je wandelt langs het chique Hilton Hotel, dat bekendheid verwierf door de ‘Bed In’ van Beatle John Lennon en zijn vrouw Yoko Ono in 1969. Door zeven dagen in bed door te brengen protesteerden ze tegen de Vietnamoorlog en voor vrede op aarde. Die kamer (Suite 702) is trouwens te boeken: een luttele 15.000 euro voor zeven nachten. Dat heb je toch wel over voor de wereldvrede?

Dorpse straatjes en lommerrijke boulevards

En zo rijgt deze etappe vele architectonische en andere hoogtepunten aan elkaar. Je bewondert het fraaie Apollo House, een rijksmonument. Struint over gezellige pleintjes met uitnodigende terrassen. Komt door dorpse straatjes, zoals de Harmoniehof met z’n bloemrijke binnentuinen. En je flaneert over een aantal van die lommerrijke ‘Parijse’ boulevards van Berlage: de Minervalaan en de Churchilllaan.

Artsenijhof & Hildo Krop

Erg leuk is nog het Artsenijhof, vlak bij het hippe Strandzuid. Je zigzagt langs de vele plantensoorten in deze uitstekend onderhouden kruidentuin die nog een overblijfsel is van de Floriade van 1972. Let onderweg op de iconische beelden van Hildo Krop die je op de vele Amsterdamse bruggen aantreft.

Een hele dag zoet

Al met al een fantastische wandeling. Hij telt maar dertien kilometer, maar je kunt er een hele dat zoet mee zijn. Wij wandelden vanaf eindpunt Station Zuid in ruim een kwartier weer terug naar het Olympisch Stadion, waardoor het een handige rondwandeling wordt. Als je mijn GPS-track gebruikt, kun je in onze voetsporen treden.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling hebben we gedaan in september 2021. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je downloaden op Wandelzoekpagina.nl.

Bekijk op Wandelzoekpagina.nl >>