Dorpsweide

We starten bij het busstation van Wijk aan Zee op het Julianaplein en bewonderen direct de dorpskerk die rond 1420 is gebouwd als laat-gotische kruiskerk. Hier vind je genoeg horeca mocht de koffiebehoefte onhoudbaar zijn. Wij wandelen door het dorp langs de Dorpsweide die tegen het centrum aanligt. De trots van het dorp is dit grote grasveld, omdat ze hem tot de dag van vandaag open hebben te houden, ondanks de druk van woningbouwers.

Kofferbakmarkt

Hoewel, open: als wij er langslopen is hij compleet bedekt met een enorme Kofferbakmarkt. Een braderie die ze hier zeven zondagen per jaar houden en waar de inhoud van complete zolderkamers is uitgestald op kleedjes. Trekt veel bekijks van dorpelingen op jacht naar gieter, schilderijtje, koffiezetapparaat, vaas of langspeelplaat die na wat afstoffen weer als nieuw zijn.

Drinkwaterduinen

Hoe gezellig ook, wij zijn op zoek naar rust en wandelen verder, het dorp uit en al snel de duinen in. Eerst over steen, maar na een paar honderd meter schieten we (tegen betaling van 2 euro) een zandpaadje in tussen hoge dennen die scheef gewaaid zijn door de zeewind. Een stel lelijke gebouwen blijkt een pompstation, want we wandelen hier door duinen waar ze van rivierwater drinkwater maken.

Bos en duinvalleien

Een bollend klinkerweggetje koerst af op een loofbos dat we even later betreden. Eiken en beuken brengen schaduw op deze hete dag. Daarna wisselen bos en duinvalleien elkaar af. Zanderige paadjes maken de stappen zwaar, maar het klimwerk valt mee: je wandelt hier vooral door lage duinen.

Rijk van de vlinders

Zo tegen de herfst barst het in de duinvalleien nog van de bloemen en ook de duindoorns en rijpe bramen zorgen voor kleur. Hommels smullen van de overdadige watermunt langs het pad en vlinders vliegen in wolkjes voor ons op. Dat het helemaal niet goed gaat met deze insecten is hier niet te merken.

Uitkijktoren Kruisberg

Een paar honderd meter fietspad maakt duidelijk dat het eigenlijk behoorlijk druk is in de duinen – een gestage stroom e-bikers, wielrenners en bakfietsouders zoeft langs –, iets waar we tot nog toe niets van merkten. Een breed slingerend zandpad gaat de dichte bossen weer in die fraai zijn. En ook hier is het plots drukker. Niet verwonderlijk: we zijn vlak bij de populaire uitkijktoren Kruisberg.

Fantastisch uitzicht

Die ligt even van de route af: ga op de Zwarteweg naar rechts in plaats van naar links en je komt hem al na 100 meter tegen. Of pak mijn GPS-track die erlangs leidt (zie het kadertje bovenaan). “Echt de moeite waard om te beklimmen en van het fantastische uitzicht te genieten,” tipte Barend, een van mijn bezoekers. Die klim gaat over een lange steile trap, en dan moet je de toren zelf nog bedwingen.

De zee, Tata Steel & Amsterdam

Dat gaat over een wenteltrap die eindeloos naar boven lijkt te draaien. Boven gekomen heb je vanaf het platform inderdaad waanzinnig mooie uitzichten over de duinen. Over de boomkruinen kijk je naar zee en – iets minder mooi – de rokende schoorstenen van Tata Steel. Bij helder weer kun je zelfs Amsterdam zien liggen. De Kruisberg zelf is al 26 meter hoog, de toren voegt daar nog 12.8 meter aan toe. Hij stamt uit 2023, het ontwerp is gebaseerd op een vuurtoren.

Gasterij Kruisberg

Daal je hem te snel weer af – zoals ik deed – dan sta je aan de voet nog op je benen te tollen vanwege de vele draaiingen. Gelukkig kun je daarna je rust pakken op de nabijgelegen Gasterij Kruisberg. Daar serveren ze prima pannenkoeken en je kunt er van de biologische kippetjes genieten die – tussen de tafels door scharrelend – de kruimels oppikken. Waarschijnlijk leggen ze eieren met een lichte pannenkoekensmaak.

Paadje van Dorus

We wandelen de bossen uit en open duingebied ligt voor ons. Een heel mooi graspad met ruige begroeiing leidt langs een groot veld, een zweefvliegterrein. Leuk is ook de naam van het pad: Paadje van Dorus. Anders dan in de gids (uit 2013) staat, gaat de route niet langs de infiltratievelden waar ze ons drinkwater filteren.

Van het zuiverste water

Al sinds 1934 putten ze hier drinkwater uit de duinen. Vroeger pompten ze duinwater op uit de zoetwaterbel onder de duinen. Sinds 1957 infiltreert waterleidingbedrijf PWN voorgezuiverd water uit IJsselmeer en Lek in de bodem. Het duinzand werkt als een biologisch filter: bacteriën en virussen leggen na een paar weken het loodje, waarna ze het water weer oppompen. Nazuivering maakt er schoon en zacht drinkwater van.

Boetje van onze Kees

We slaan af, komen langs het Hoefijzermeer en nemen even een kijkje in de vogelkijkhut ‘Boetje van onze Kees’. Wij zien alleen dat de meerkoet zeker geen zeldzame vogel is, maar volgens kenners op Vogelkijkhut.nl is er een grote aalscholverkolonie en in de winter kun je er de roerdomp, waterral, grote zaagbek en ijsvogel spotten.

De Brabantse Landbouw

Langs een weids veld met hoge kleurrijke grassen gaan de stappen. In de 19e eeuw werd hier 1000 hectare duin ingericht voor landbouw, veeteelt en bosbouw. Maar de duinen bleken daarvoor ongeschikt. De laatste duinboerderij, De Brabantse Landbouw, werd in 1917 opgeheven. Nu is dit een fraai natuurgebied met een dichtgegroeid vennetje.

Kijk-uit

En hier scheiden onze wegen: deze etappe van het Kustpad gaat door naar Egmond aan Zee, maar wij besluiten de etappe in tweeën te splitsen en af te slaan naar het station van Castricum. Die afsteker gaat over gras- en zandpaden door mooie binnenduinbossen met kronkelende eiken. Je passeert Kijk-uit, een voormalig jachtopzienershuis uit de 19e eeuw, en langs bloembollenvelden wandel je naar het station.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling hebben we gedaan op zondag 8 september 2024. Het is het eerste deel van etappe 8 van het Kustpad, die wij in twee delen hebben gesplitst. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je gratis downloaden op Wandelnet.nl.

Bekijk op Wandelnet.nl >>