Op deze mooie etappe van het Kustpad trek je door drie verschillende duingebieden met elk een eigen karakter. Na een aardige aanloop vanuit Haarlem ga je de Kennemerduinen binnen die eerst bosrijk en vervolgens weids zijn, met als hoogtepunt het vogelrijke Vogelmeer. Bij strandtent Parnassia is het aangenaam verpozen voordat je het brede strand opgaat. Dan volgen nog twee stille maar bijzonder mooie duinlandgoederen.
Afkijken kan het Kustpad wel. Want deze etappe volgt vrijwel helemaal NS-wandeling Kennemerduinen. Of heeft de NS gespiekt? Hoe dan ook, de start is wel verrassend nieuw. Want anders dan de NS-wandeling trapt het Kustpad af op het station van Haarlem. Daar kijk je je ogen uit, want dit is misschien wel het mooiste station van ons land. Hier reed in 1839 ook Neerlands eerste stoomtrein, tussen Haarlem en Amsterdam.
Het station is zelfs rijksmonument. Let vooral op de fraaie ‘seinhuisburcht’ (op de foto hierboven) met rijke versieringen in Jugendstil. Je verlaat het station en een stille groene singel leidt je de stad uit. Een aangenaam begin, hoewel je even verder langs een drukkere weg moet.
Bij station Overveen pak je de NS-wandeling op. Een rustig paadje gaat door groen, langs villa’s en een Joodse begraafplaats. Je passeert een watertoren die met z’n kantelen doet alsof hij een kasteeltje is. Dit rijksmonument is ontworpen door architect Jan Schotel die 16 watertorens op z’n naam heeft staan.
Vanaf duiningang Koevlak wandel je over een slingerend zandpad door de binnenduinen. De route gaat door gemengd bos met knoestige eiken, berken en beuken. Omgevallen bomen laat de beheerder, drinkwaterbedrijf PWN, hier gewoon liggen. Mooie schuilplekken voor allerlei insecten en vogels.
De duingebiedjes hebben hier grappige veldnamen als Heilige Land en Halve Bos. Even later klim je naar uitzichtpunt Lichtbakkeet, vanwaar je ver kunt kijken. Je ziet de zee, waar vandaag een groot schip passeert, glooiende duinen met plukjes bos, het Vogelmeer, waar je later langskomt. De flats van Zandvoort vormen de enige horizonvervuiling, maar ze zijn gelukkig ver weg.
Een lekker paadje neemt je mee door een langgerekt beschut dal. Van de stevige wind die vandaag staat, voel ik hier helemaal niets. Dat verandert als het pad gaat klimmen. Hoog langs de oevers van het Vogelmeer rukt de wind aan m’n klepperende regenjas die ik voor de zekerheid heb aangetrokken, want de luchten dreigen opeens met een hoosbui.
Maar wat zijn de uitzichten hier adembenemend! Je kijkt uit over het forse duinmeer, met kleine eilandjes waar veel soorten eenden, ganzen en een flinke kolonie aalscholvers foerageren. Er schijnen hier ook oeverzwaluwen en ijsvogels te zitten, en zelfs de zeldzame roerdomp is gesignaleerd.
Langs het Vogelmeer komt een bijzondere mensensoort me tegemoet: een vogelaar. Met één hand houdt hij z’n jagerspet op z’n hoofd gedrukt tegen de rukwinden, z’n andere hand omklemt een camera met een enorme lens. “Heb je de kleine topper al gezien?” vraagt hij. M’n verbaasde blik zegt hem genoeg en hij wil haastig doorlopen. “Wat is dat voor beest,” vraag ik geïnteresseerd. “Een kleine duikeend,” zegt hij, “zeer zeldzaam.” Als in trance dwaalt z’n blik alweer over het water. “Misschien is hij ondergedoken”, zeg ik in een poging grappig te zijn. Hij maakt zich uit de voeten, op jacht naar z’n topper.
Je daalt af en klimt vrijwel direct naar een volgend uitzichtpunt, Hazenberg. Vanaf het hoge duin zie je de uitspanning Parnassia aan Zee liggen, waar je straks langskomt. Ook zie je dat de duinen onder je volledig onder water staan. Waar vroeger een vrij drassig dal lag, ligt nu een compleet meer. Je daalt af en wandelt een stuk over een éénpersoonspaadje pal langs het water.
Vanaf het hoge duin bij Parnassia (waar de koffie en appeltaart trouwens prima zijn) heb je mooi zicht op de zee, met vandaag hoge golven vanwege de harde wind. Een kolfje naar de hand van een koppel kitesurfers. Hier is het strand nog vrij druk, maar verder naar het noorden wordt het steeds stiller. Op een enkele verdwaalde wandelaar na is het strand van jou alleen.
Na twee strandkilometers klim je het hoge duin weer op en vanaf het topje zie je een probleem voor je liggen: het water staat hier in de duinen (augustus 2024) dusdanig hoog, dat de paden compleet zijn ondergelopen. Een gek gezicht: de plek waar je je fiets kunt stallen, een zitbankje en het fietspad staan onder water. Daar helpen geen hoge waterdichte schoenen tegen.
Sinds kort is hier een oplossing voor: een paadje cirkelt via de grassige duinrand om het ondergelopen gebied heen. Een mooie toevoeging aan alle toch al leuke onverharde paadjes. Aan gene zijde van het overstromingsgebied zie ik twee dames die dit paadje kennelijk niet gezien hebben met blote benen door het water waden, dat tot boven de knieën klotst. Levert ze wel mooie plaatjes op voor hun Insta.
Wat trouwens opvalt nu er overal zoveel water staat: het wemelt hier van de libellen. Ze schieten vliegensvlug langs je, hoewel er eentje niet te beroerd is om uitgebreid te poseren voor de fotograaf.
Even verder pak je een route op die wordt aangegeven met blauwe pijltjes. Die markering is heel welkom: het pad is overwoekerd met hoog gras en struikgewas. Waarschijnlijk is dit pad het afgelopen jaar weinig betreden vanwege de hoge waterstanden. Dat maakt de route gelijk een stuk avontuurlijker, ook door de nog modderige gedeeltes waar je een weg omheen moet zoeken.
De gevaren zijn nog niet geweken als ik verderop het Olmenpad pak, want Schotse Hooglanders versperren het pad. Ze zien er vrij sloom uit, maar kunnen onvoorspelbaar gedrag vertonen waarbij ze hun massa en puntige hoorns in de strijd gooien. Eromheen dus maar, door de prikkelende struiken.
Dat Olmenpad is een van de mooiste paadjes door de duinen van Landgoed Duin & Kruidberg. Je stijgt en daalt en kronkelt langs een ruig duingebied waar het zand vrij mag stuiven. Halverwege vind je in de bosrand een vervallen bankje. Zelf plof ik daar altijd even neer om van het uitzicht te genieten.
Je wandelt het aangenaam beschutte bos van landgoed Midden-Herenduinen binnen, waar je nog een ‘antitankgracht’ uit de Tweede Wereldoorlog passeert. De route eindigt overigens niet bij het station van Santpoort-Noord. Het station is dan nog een minuut of 10 lopen, ook al een aangenaam traject langs weilanden met paarden en een manege.
Deze wandeling heb ik gedaan op donderdag 22 augustus 2024. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je gratis downloaden op Wandelnet.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.