Dit had de Koningsetappe van het Kustpad kunnen zijn, maar de hoge waterstanden gooien roet in het eten met omleidingen over fietspaden. Toch valt er veel te genieten. De duinen onder Bergen aan Zee zijn schitterend en superstil. Na Bergen wandel je langs menig heideveld en klim je naar het hoogste duin van Nederland. Een fraai zandpaadje langs een ‘bergkam’ biedt vergezichten. Het witte kerkje van Groet verzorgt een sfeervol slotakkoord.
Bij het station van Heiloo ontmoeten we een stel dat ook het Kustpad loopt. Ze vinden het spannend: passen we wel met z’n allen in het buurtbusje naar Egmond aan Zee? Er zijn acht plekken te vergeven en we staan hier al met z’n zessen. Maar gelukkig: we passen. In het busje met strak afgestelde vering hobbelen we over kleine weggetjes naar de vuurtoren van Egmond, waar deze etappe start.
Dan wordt het opnieuw spannend. Want het wandelstel uit de bus waarschuwt dat er op deze etappe omleidingen zijn omdat het water nog steeds hoog staat in de duinen. Op de site van Wandelnet vinden we hier niets over. We wagen het er maar op: de meest recente gps-track van Wandelnet zal ons toch wel langs het hoge water leiden? We wandelen langs de boulevard, waar veel volk van het fantastische nazomerweer geniet.
De route duikt even verder de duinen in over een zandpad, langs het voormalige kinderkoloniehuis Zwartendijk uit 1910. De opvallende villa, een rijksmonument, torent boven de duinen uit. Ons pad voert door een ‘zeedorpenlandschap’: een netwerk van akkertjes die uitgegraven zijn in de duinpannen. De ‘landjes in de Wimmenummerduinen’ heet dit gebied ook wel.
De ontginning van de duinlandjes is verbonden met de komst van de aardappel. Na de Gouden Eeuw was het gedaan met de welvaart en kwamen regelmatig hongersnoden voor. De zetmeelknol uit Zuid-Amerika bleek een hemels geschenk dat de hongersnood kon helpen oplossen. Als mest werd vroeger visafval vermengd met de inhoud van de poeptonnetjes van de Egmonders. Geloof het of niet maar de ‘duinpiepers’ werden destijds geroemd om hun exquise smaak en kruimigheid. Onze portie mag naar de spreekwoordelijke Fikkie.
Kwamen we in het zeedorpenlandschap nog wel wat mensen tegen, nu betreden we duinen die veel stiller zijn, en ook veel mooier. We stijgen en dalen door weidse duinvalleien over paadjes die steeds smaller en muller worden. Pittige maar prachtige kilometers leiden ons door waterrijke duinen. We passeren menig drassig gebied en verschillende duinmeertjes. Even werpen we tussen zanderige duinenrijen een blik op zee, waar net een vissersboot voorbij dobbert.
Dan koerst de route aan op een smal pad tussen twee ondergelopen duinvalleien waar Schotse Hooglanders de wacht houden. En zoals wel vaker liggen ze pontificaal op het pad. We wijken wat van de route af om ze niet op stang te jagen en klunen over een modderig spoor pal langs het water. We kunnen ons voorstellen dat het hier na een regenperiode zeer lastig wandelen is.
Voor de watervogels is het natuurlijk wel fantastisch. We zien reigers jagen op kikkers terwijl zwanen sierlijk voorbijglijden over spiegelglad water. We wandelen door een bos met verdronken bomen en bereiken ever verder de Zeeweg in Bergen aan Zee. Hier kun je naar het strand lopen waar horeca is, maar wij vervolgen het pad dat even verder de duinen weer in gaat.
Een kilometer verder zien we het bekende Zeehuis oprijzen aan de horizon, een rijksmonument uit 1908 en startpunt van het Trekvogelpad. Het werd gebouwd als herstellingsoord voor Amsterdamse weesjes die hier van duin, bossen en zee konden genieten. Nu is het eigendom van het Nivon. Ernaast staan nog meer koloniehuizen met roodoranje dakpannen.
In een van die huizen is schrijver Adriaan van Dis opgegroeid. Uit zijn boek Indische duinen (1994): ‘Het dak was een boei in de duinen, rood en breed. Het klokhuis op de nok had zijn bel verloren, omgesmolten tot Duitse kogels. Als je erin klom zag je de zee en de watertank voor de stoomtram.’
Nu volgt een traject dat (eind september 2024) afwijkt van het oorspronkelijke Kustpad. Zoals het wandelstel bij de start had gezegd, leiden ze het Kustpad hier om vanwege de hoge waterstanden. Het staat allemaal prima aangegeven, en ook de meest recente gps-track van Wandelnet klopt als een bus. Tot zover het goede nieuws… Want wat best jammer is: 4 kilometer lang volg je het fietspad dat op mooie weekenddagen zeer druk is met (snelle) fietsers.
Gek dat het water na alle droge zomermaanden nog niet voldoende gezakt is. Het is de vraag of dit nog gaat goed komen. Ik heb het nagevraagd bij beheerder PWN, maar de medewerker kon me alleen vertellen dat de komende winter waarschijnlijk geen verbetering gaat brengen. Gelukkig blijven de uitzichten wel fraai. Je wandelt langs veel heidevelden die zelfs buiten de bloeitijd voor veel kleur zorgen in de duinen.
Na alle fietspadkilometers ben je verrukt door het mulle zandpad waar de route ingaat. Het leidt over fraaie bomenlanen door gemengd bos. Hier is het wel een stuk drukker dan in de duinen onder Bergen aan Zee. De ene laan gaat over in de andere, en dan volgt een pittige klim over een halfverhard pad met een toepasselijke naam: Klimweg.
Hoge dennen werpen lange schaduwen over het mooie pad dat op de top langs spiritueel centrum Heel en Al leidt en vervolgens aanmeert bij een uitzichtpunt met bankjes. Een zee van boomtoppen leidt onze blik naar de echte zee in de verte.
Iets lager kom je – even van de route af – langs het Klimduin van Schoorl, 51 meter hoog. Een plek waar je razendsnel naar beneden kunt hollen, mocht je dat willen. Na een afdaling volgt een nieuwe klim, waarbij een lange trap je te hulp schiet. Let op de bordjes op de treden: er staan namen op van mensen en organisaties die hebben bijgedragen aan de vernieuwing van deze trap. Op Wandelnet kun je lezen dat trede nr. 37 is betaald door de padwerkgroep van het Nederlands Kustpad. Aardig!
De trap tikt uiteindelijk het hoogste duin van Nederland aan, liefst 55.4 meter boven NAP. Nu serveert deze etappe nog een paar zeer mooie kilometers. Je wandelt over een zanderig pad langs de kam van de hoge duinen. Aan je linkerhand de bosrand en aan je rechterhand liggen polders in de diepte. Tussen de bomen door krijg je fraaie uitzichten over weilanden en verderop zie je de Hondsbossche Zeewering liggen. Af en toe klim je nog een stukje door mul zand of pak je een trappetje.
Dan zet de daling in, eerst geleidelijk maar dan plots flink steil over een soort bergpaadje. Dat brengt je uiteindelijk in Groet bij een schattig wit kerkje. Menig bruidspaar is met deze Groeterkerk uit de 18de eeuw op de foto gegaan. De bushalte is vlakbij. Al met al een prachtige etappe, al kosten die fietspadkilometers wel punten.
Deze wandeling hebben we gedaan op zaterdag 21 september 2024. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je gratis downloaden op Wandelnet.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.