De eerste kilometers van deze Kustpad-etappe vallen tegen, met stappen over asfaltweggetjes door saaie polders. Als duinen en kust in zicht komen, herpakt het Kustpad zich. Je wandelt over strand en door beschutte duinvalleien. Vanaf duintopjes zie je vuurtoren Lange Jaap al van verre. De mooie slotkilometers gaan over de zeedijk, met zicht op Texel en De Razende Bol, de grootste zandplaat van Europa.
Schuilend voor een hoosbui onder de luifel van De-Zja-Vu-mode zie ik een dubbele regenboog het Dorpsplein van Callantsoog omarmen. Een prachtige aftrap van deze ‘variant-etappe’ van het Kustpad. Het officiële Kustpad buigt van de kust af, de polders in richting Den Oever. Onlogisch als je het mij vraagt: vanaf het uiterste puntje van Zeeland wandel ik al ruim 400 kilometer door de duinen en langs de zee. Waarom dan niet de laatste 20 kilometer op dezelfde voet afmaken?
Gelukkig hebben de routemakers deze variant naar Den Helder bedacht. Onder felle opklaringen en opgestuwd door een ferm rugwindje wandel ik langs stolpboerderij Tantje Jaantje – tevens museum – het centrum van Callantsoog uit, een dorpje dat zich uitstrekt met buitenwijken en vakantieparken. Je pakt kleine paadjes door het Kooibosch, een groene buffer naar de achterliggende polders waar de stappen de komende kilometers doorheen voeren.
Die stappen gaan over asfaltweggetjes die weliswaar rustig zijn, maar heel mooi is het allemaal niet. In de lentemaanden zal dat anders zijn: dan staan “de akkers hier vol met kleurrijke bloemen van miljarden bollen”, zoals de routebeschrijving op Wandelnet.nl beweert. En wandelaarster Trudy bevestigt dat bij de reviews op die site: “Een hele mooie route met zicht op de gekleurde bollenvelden.” Ik zie alleen kale akkers. De vele paarden op de weilanden zijn een doekje voor het bloeden.
Dan koerst de route aan op zacht glooiende duinen die flink drassig zijn. Hier ligt poldertje Botgat: een voormalig weiland dat zich langzaam aan het vermommen is als duingebied. Het ligt op de plek waar in 1799 de Franse machthebbers klop kregen van Engelse en Russische troepen. In dit natuurgebiedje vind je tapuiten, zeldzame vogels die heel slim in oude konijnenholen broeden.
Last van de nattigheid heb je trouwens niet: de route gaat bovenlangs poldertje Botgat over het fietspad, terwijl je intussen geniet van fraaie uitzichten. Het is de start van een lange wandeling door de Noordduinen, een smalle duinstrook tussen Callantsoog en Den Helder. ‘Grijze duinen’ zijn het: dit duingebied oogt grijs door de vele mossen en korstmossen die hier op het kalkarme zand groeien.
Al wandel je over asfalt, leuk is het wel. Je ogen dwalen van links – over duinen en zee – naar rechts – over de polder. Vanaf het vroege voorjaar tot eind mei kijk je hier uit over kleurrijke bloembollenvelden, nu in de herfst liggen de akkers weliswaar braak maar heel ver kijken kun je wel.
Een paar honderd meter verder kom je aan de rand van de polder langs de Zeetuin, een gekke plek bezaaid met gejutte spullen en met oude scheepjes die in een plas dobberen. Op de wal: enorme zeeboeien, rollen gerafeld scheepstouw en een mini-versie van de beroemde vuurtoren Lange Jaap die in Den Helder staat. Met een bordje in de tuin houdt eigenaar Jan Koks pottenkijkers op afstand: “Liever geen bezoek, want tot mijn spijt geen trek en geen tijd.”
Langs het pad doemt een vuurtoren op. Niet Lange Jaap, maar Grote Kaap. Leuk om even de steile trap omhoog te beklimmen. Boven heb je weer mooi uitzicht over duinen en zee, waarbij je ook goed kunt zien hoe abrupt de duinen hier neerstorten in de polder. Ook in deze duinen broeden tapuiten in konijnenholen. Zittend op de trap eet ik een broodje, want veel bankjes zijn er onderweg niet.
Je daalt af de duinen in, over een onverhard fietspad. In de brede duinvallei is het prettig en beschut wandelen, al is het hier bij lange na niet zo mooi als in de duinen rond Bergen en Schoorl. Fietsers, wandelaars en hondenuitlaters zorgen voor wat reuring.
Bij strandslag Julianadorp klim je de duinenrij over en daal je af naar het strand. Strandpaviljoen Paal 6 biedt zicht op zee en prima koffie. Op het strand waai je een dikke kilometer uit voor je de duinen weer ingaat, opnieuw door brede duinvalleien. Ditmaal van de Donkere Duinen, die in de 16de eeuw zijn ontstaan uit het waddeneilandje Ooghduinen. En donker zijn ze: deze duinen zijn begin 20ste eeuw beplant met dennenbomen.
Nu heb je al een tijdje Lange Jaap in het vizier, de vuurtoren van Den Helder die gebouwd is in 1877. Met 63 meter is dit de hoogste gesloten gietijzeren vuurtoren ter wereld. Hij heette in de volksmond al snel Lange Jaap. Met ruim een half miljoen kilo gietijzer onder z’n felrode huid zou hij net zo goed Zware Jaap kunnen heten.
De Donkere Duinen gaan over in de Grafelijkheidsduinen, ook al ontstaan uit een waddeneilandje. De naam is afkomstig van de Graaf van Egmond die hier in vroeger eeuwen graag kwam jagen. Nu bestaan deze duinen uit een natte vallei omringd door hogere duinen. Je kijkt uit over de Harmplas, een restant van een zeegat. Grote grazers en paarden houden het gebied open.
Weer buig je af richting de zee, maar nu krijg je geen zand onder je voeten maar een langgerekte betonnen zeedijk. Al snel komt Texel in zicht. Het waddeneiland lijkt bedrieglijk dichtbij, het is net alsof je er zo naartoe kunt zwemmen. Links van Texel zie je De Razende Bol, de grootste zandplaat van Europa. Een eldorado voor vogels en zeehonden die je door je verrekijker kunt zien uitrusten op het zand.
Een mooi traject is het, waarbij meeuwen, aalscholvers en scholeksters je om de oren vliegen. Lange Jaap komt steeds dichterbij, en nu zie je pas goed hoe indrukwekkend hoog hij is. Vroeger werd de vuurtoren verlicht met petroleumlampen, later door gaslampen en nu door elektrische verlichting. Het licht reikt wel 27 zeemijl ver (50 kilometer).
Via een stenen trap klim je de zeedijk over en dan is het station niet ver meer. Helaas wandel je er niet naartoe via de indrukwekkende marinehaven van Den Helder, maar over een saaie weg. Toch de moeite waard, deze variant-etappe. En eigenlijk een must voor elke Kustpad-wandelaar.
Deze wandeling heb ik gedaan op vrijdag 11 oktober 2024. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je gratis downloaden op Wandelnet.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.