De Utrechtse Heuvelrug volgt het nieuws op de voet. Want terwijl Nu.nl meldt dat 2022 een uitstekend paddenstoelenjaar is, wandelen we door bossen met een overbevolking van vliegenzwammen, eekhoorntjesbrood en porseleinzwammen. Nóg meer variatie bieden de schilderachtige heidevelden en landgoederen plus de Pyramide van Austerlitz.
De vorige twee etappes van de Heuvelrughike waren om door een ringetje te halen, maar de eerste kilometers van etappe 3 zijn geen hoogvliegers. Vanaf het startpunt bij conferentiehotel Kontakt der Kontinenten en het aanpalende klooster wandel je weliswaar snel door bos. Maar met links de bebouwing van Soesterberg en rechts een hoog hek is het hier verre van idyllisch. En dan moet je ook nog snelweg A28 over.
Aan gene snelwegzijde pakt deze etappe de fraaie draad gelukkig weer op. Door gevarieerde bossen zigzag je. Bossen met een intrigerende naam: Kozakkenput. Die is ontleend aan de rijke historie van dit gebied die vooral een Frans tintje heeft, maar in dit geval ook een zwaar Russisch accent.
Rond 1800 waren hier troepen van Napoleon gevestigd en een van de vele dingen die ze hier uitvoerden: putten graven. In dit gebied ontstonden zo’n 30 putten van 10 meter diep, waarmee de soldaten zichzelf en hun paarden konden laven. Voor hun generaal De Marmont was dit ook een mooie manier om z’n mannen in topconditie te houden.
Die conditie kwam uitstekend van pas, want niet veel later moesten de soldaten op de loop voor een Russisch bataljon Kozakken. En aan hen dankt dit gebied z’n naam. Je wandelt door de bossen, maar ook langs akkertjes, heidevelden en een paar van die diepe putten. Stille kronkelpaadjes wisselen af met fraaie eiken- en beukenlanen. Een aantrekkelijke omgeving voor de ransuil en levendbarende hagedis.
Die bomenlanen hebben trouwens grappige namen. Zo vind je hier het Boshijgerslaantje en ook het Laantje zonder Eind. Weliswaar een fraaie laan met oude beuken, eiken en Douglassparren, maar z’n naam maakt hij niet meer waar: hij loopt tegenwoordig dood op de Leusderheide, waar een militair oefenterrein is.
Verderop tref je nog meer sporen uit de Franse tijd. Bij de Put van Wallenberg bijvoorbeeld heeft de Franse hugenoot Jean Maurice d'Amblé z’n best gedaan om onvruchtbare heide om te zetten in landbouwgrond. Tevergeefse moeite. Je wandelt langs de put en de wallen die hij om zijn akkers had opgeworpen. Z’n hofstede stond hier ook, maar daar is niets meer van over. Let op de fotogenieke dode linde voor het verdwenen landhuis.
Druk is het hier opeens met uitgelaten kinderen. De verslaggever moet een complete troep met hun ouders op de foto zetten, wat hij met plezier doet. Ze zijn deze herfstvakantie aan het ‘bushcraften’, vertellen ze. Voorzien van landkaart, kompas en gesprokkelde houtjes voor het kampvuur van vanavond verdwijnen ze in de kleurrijke bossen.
Net als wij, hoewel de herfstige bossen meer en meer stuivertje wisselen met heidevelden die zorgen een gevarieerde wandeling. Nog meer vrolijke kinderstemmetjes kondigen een attractie aan: de Pyramide van Austerlitz. Met 72 meter boven NAP is dit een van de hoogste punten van de Utrechtse Heuvelrug.
Rond het jaar 1800 waren op deze plek zo’n 18.000 napoleontische soldaten gelegerd om een eventuele Britse aanval af te slaan. De Britten lieten het afweten, en Napoleons troepen zaten met de duimen te draaien. Om de verveling te bestrijden en als eerbetoon aan Napoleon, moesten ze van generaal De Marmont een piramide bouwen, naar het voorbeeld van de beroemde Egyptische Piramide van Cheops. Dat deden ze bliksemsnel: in 27 dagen. Nu is de Pyramide een geliefd uitje voor gezinnen met kinderen, die zich al dan niet vervelen.
Even verder wordt het weer stiller in het bos. En hoewel de herfst nog niet op z’n hoogtepunt is, genieten we volop van de schitterende kleuren die oplichten in de zon, de knerpende herfstbladeren en tamme kastanjes onder onze schoenzolen en vooral: de vele paddenstoelen in de bosranden. Nooit eerder zagen we zoveel vliegenzwammen – die rode met witte stippen waar de boskabouters zo dol op zijn.
We hiken langs bijzondere bouwwerkjes en landhuizen. Zoals het charmante koepelvormige gebouwtje ‘Koepel van Stoop’, genoemd naar de Amsterdamse bankier Johannes Bernardus Stoop die hem in 1840 liet bouwen in neoclassicistische stijl door tuinarchitect J.D. Zocher jr. De pilaren zijn afkomstig van de voormalige Koopmansbeurs in Amsterdam. Vroeger was het een theehuis, tegenwoordig kun je hem huren voor een ‘mini-heidag’, een trouwceremonie of een verjaardagsborrel.
De familie Stoop heeft nog meer bezienswaardigs laten bouwen. Op een fraai landweggetje kijken we even achterom: een landschap met weilanden en heggen, en in de verkleurende bosrand een idyllisch landhuis in Zwitserse chalet-stijl. Ook dit ‘Berghuisje’ op landgoed De Laagt was van Stoop en het is eveneens ontworpen door architect Zocher.
Wat verder passeren we het enorme landhuis De Hoogt, een eye catcher aan de rand van een immens grasveld. Het fraaie landhuis is in 1908 gebouwd als vakantiehuis door Joachim Ferdinand de Beaufort, nazaat van bankier Stoop. Met 1000 vierkante meter vloeroppervlak, 16 slaapkamers en 5 badkamers is het hier lekker vakantie vieren.
Helemaal niet jaloers wandelen we verder en bij Maarn kruisen we opnieuw een snelweg. Dat dorp ontstond in de jaren twintig van de vorige eeuw. Reden: de Nederlandse Spoorwegen hadden woningen nodig voor medewerkers die werkten in de zandafgraving en op het rangeerterrein, zo lezen we in de wandelgids die vol staat met dit soort interessante weetjes.
Langs die zandafgraving – Zanderij Maarn – komen we even later. Hier groeven ze tussen 1840 en 1845 een deel van de Utrechtse Heuvelrug uit voor de aanleg van een spoorweg. Je wandelt langs een komvormig ravijn met een plas. Dat zeer diepe water gaat helaas schuil achter het dichte bos, maar er is wel een bijzonder natuurgebied ontstaan, met vele soorten mos en moerassige oevers.
De bijna loodrechte Maarnse Berg aan de linkerkant van het pad beklim je via een zeer lange en zeer steile trap. Voor hoogtevrezers best een dingetje – kijk vooral niet achterom. Na de pittige work-out genieten we van het uitzicht, samen met een vader met twee kinderen die de treden hebben geteld: 180 stuks.
Nog is de koek niet op. Het hooggelegen landgoed Stameren (48 meter boven NAP) trakteert op glooiende velden, een overweldigende collectie vliegenzwammen en een diep in de bossen verscholen landhuis. En op landgoed Zonheuvel vind je een fraai landhuis met koetshuis, een openluchttheater, een moestuin en een boom die in z’n afterlife een diepe buiging voor je maakt.
Overigens valt op weekenddagen de terugweg met het OV niet mee. De wandelgids wil je dan laten teruglopen naar station Maarn, maar veel beter pak je de bus bij bushalte Drift in Doorn, 1,5 kilometer vanaf het eindpunt van deze route. Mijn GPS-track leidt naar die halte, via een aardige route door het bos.
Deze wandeling hebben we gedaan in oktober 2022. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
De volgende wandelroutes uit deze gids staan ook op Frankwandelt, volgens het bekende recept: een verhaaltje gelardeerd met foto’s.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.