De staart van Groningen

Een stillere streek dan de staart van Groningen vind je in Nederland niet snel. En veel mooier dan hier wordt het ook al niet. Voor ons is dat een flinke meevaller, want helemaal in het noordoosten van Nederland, tegen de Duitse grens aan, hadden wij troosteloos landschap verwacht. Saaie suikerbietenvelden en donkere, braakliggende akkers. Niets is minder waar.

Esgehucht Ter Wupping

Ter Wupping, wij hadden er nog nooit van gehoord. Dit esgehucht ligt te midden van Onstwedde, Veele, Smeerling en Wessinghuizen. Doet geen belletje rinkelen? Niet zo gek, want het zijn allemaal mini-vlekjes op de landkaart. Een handvol boerderijen bij elkaar, een enkel huis. En verder louter natuurgebieden, weilanden en aardappelvelden, die vandaag schitterend in bloei staan. We staan er in stille verwondering naar te kijken: tjonge, aardappelvelden zijn móói! We voelen ons echt stedelingen. Wat we ook zijn, dus dan is het niet erg.

Natte moerassen & bloemrijke velden

Allengs pakt de natuur nóg grootser uit. Over een smal spoortje betreden we een nat moerasgebied, met rietgekraagde slootjes en bloemrijke velden zo ver het oog reikt. Op dit natte grasland tieren zuring en dotter- en pinksterbloemen welig, vooral in de lente. Wat een kleurenpracht, verzuchten we, terwijl vele vlinder- en libellensoorten voor ons wegfladderen.

Opbollende akkers

Het open natuurgebied maakt plaats voor een paadje omgeven door houtwallen. Af en toe openen de bomen zich voor prachtige panorama’s over ruige graslanden en opbollende akkers. Buizerds cirkelen miauwend in de lucht, op jacht naar een muizenhapje. Verderop graast Fries stamboekvee dat er blakend gezond uitziet.

Essenlandschap

Die bolle akkers worden trouwens essen genoemd, vandaar de naam ‘essenlandschap’. De bolle vorm kregen ze van eeuwenlange bemesting met schapenmest vermengd met heideplaggen. Een kwestie van eindeloos stront stapelen dus. Ze worden ecologisch beheerd vanwege de akker-onkruiden.

Grote Wederik & Harige Ratelaar

Dit soort onkruiden komen in de moderne akkerbouw bijna niet meer voor, terwijl ze waardevol zijn voor de vele insectensoorten die dit gebied telt. Onze app Plantnet draait overuren en registreert onder andere: Grote Wederik, Harige Ratelaar, Akkerdistel, Gewone Hennepnetel, Wilgenroosje. Op eindeloze winteravonden – nemen we ons voor – gaan we die in ons hoofd stampen.

Mussel-Aa-kanaal

Intussen arriveren we bij het troebele, roerloze water van het Mussel-Aa-kanaal dat met z’n ruig begroeide oevers kaarsrecht naar een verre horizon schiet. Het kanaal is aangelegd op initiatief van de ‘Vereniging ter bevordering van de kanalisatie van Westerwolde’. In 1911 ging de eerste spade de grond in.

Schattig brugwachtershuisje

Door vervening van het Bourtangermoeras werd deze streek vroeger voortdurend geplaagd door wateroverlast. Het Mussel-Aa-kanaal moest daar een einde aan maken. Het kanaal speelde ook een rol bij de ontginning van de heide- en veengebieden in de omgeving. Nu ligt het er werkeloos maar wel prachtig verstild bij. Wij eten onze boterham op een oever, en kijken uit op een schattig brugwachtershuisje.

Mooiste paadjes van Nederland

Verderop voert de tocht over een paadje dat van ons mag meedoen aan de verkiezing ‘De mooiste paadjes van Nederland’. Een verruigd spoortje is het, dat zich moeizaam door hoge grassen worstelt, langs een houtwal met grillige eiken. Het paadje golft idyllisch door het kleurrijke landschap en achter elke bocht wachten betoverende uitzichten. In de verte steekt een eenzame kerk z’n haantje net boven donkere bossen uit. En dan komt, veel te snel, het eindpunt alweer in zicht.