Scheepvaartmuseum

Voor museumfanaten: het Noordelijk Scheepvaartmuseum / Niemeyer Tabaksmuseum en Natuurmuseum liggen ook op de route.

Groninger Museum

Direct vanaf het Centraal Station voert de stadswandeling langs het Groninger Museum. Deze korte wandeling is uitstekend te combineren met een bezoek aan het museum, altijd weer een belevenis.

Topattractie

Met 200.000 bezoekers per jaar is het Groninger Museum een van de topattracties van de provincie. Het moderne museum is in 1994 gebouwd op de grondvesten van het 'Museum van Oudheden voor de Provincie Groningen' uit 1890, dankzij een schenking van 25 miljoen euro van de Gasunie.

Collecties

Uitgangspunt was dat het nieuwe gebouw moest passen bij de sfeer van de collecties van het Groninger Museum: archeologie en geschiedenis van Groningen, kunstnijverheid, oude en hedendaagse beeldende kunst.

Hoofdarchitect Alessandro Mendini

Het museumgebouw geldt als één van de hoogtepunten van het postmodernisme. De uitgangspunten van de Italiaanse hoofdarchitect Alessandro Mendini waren: geen hiërarchie in de kunstdisciplines, overvloedig gebruik van decoraties en samenwerken met gastontwerpers.

Mooi of spuuglelijk?

Het uiterlijk van het gebouw heeft wisselende reacties opgeroepen. Sommigen (onder wie cultuurbarbaren als Frankwandelt) vinden het spuuglelijk. Anderen bejubelen het. Maar over de collecties en exposities zijn de meningen minder verdeeld. Die behoren tot de top van Nederland. Heerlijk om doorheen te lopen, en bijvoorbeeld het nieuwe infocentrum te bezoeken, naar een ontwerp van de Spaanse kunstenaar-ontwerper Jaime Hayon. Echt wel mooi!

Noorderhaven

Na een leuk wandelingetje langs singels met prachtige huizen (let vooral op Huize Tavenier, een van de mooiste voorbeelden van Jugendstil-bouwstijl in Groningen) kom je bij de schilderachtige Noorderhaven. De haven is onderdeel van de Diepenring, zeg maar de grachtengordel van Groningen.

Pittoreske ansicht

In de Noorderhaven liggen vooral varende woonschepen, in de winter meren er ook wel schepen van de bruine vloot aan. De vele masten zorgen voor een pittoreske ansichtkaart. Heerlijk stukkie om traag te flaneren (laveren mag ook). Langs de Noorderhaven staan veertien rijksmonumenten. De haven is zelf ook een rijksmonument.

Brouwerij De Sleutel

In de 16e en 17e eeuw was de Noorderhaven de belangrijkste haven van de stad, vooral vanwege de handel op de West. De stadstimmerwerf bevond zich daarom hier. Ook de voormalige brouwerij De Sleutel (nu een café) bevindt zich aan de Noorderhaven. De brouwerij, die zijn water uit de haven haalde, was beroemd vanwege zijn kluinbier, dat ook heet geschonken werd (gátverrrrr).

Noorderplantsoen

Na de Noorderhaven loop je het verstilde Noorderplantsoen in. Het park ligt op de plaats waar in de 17e eeuw de verdedigingswallen van de stad werden gebouwd en werd geopend in 1880. De grachten zijn vervangen door vijvers en op de plaats waar de wallen stonden, ligt nu een park in Engelse stijl.

Spiegelende watertjes

Dat betekent heerlijk slingerende paden, spiegelende waterpartijen, hoogteverschillen, zacht glooiende grasvelden en bosschages die de suggestie wekken van een onbegrensde ruimte. Kortom: een heerlijk groen tochtje van een paar kilometer.

Lang, dun en lekker

Kenmerkend voor het Noorderplantsoen is de vorm: het park is lang maar ook smal. Je gelooft het nu niet meer, maar tot halverwege de jaren negentig werd het Noorderplantsoen doorsneden door een drukke weg. Bij een referendum in 1994 werd – met een nipte meerderheid – besloten deze weg af te sluiten voor gemotoriseerd verkeer.

Sikkenspoortje

Let in het plantsoen ook even op de vele kunstwerken van onder anderen Jan van Baren, Gjalt Blaauw, Bas Lugthart, Thees Meesters en Wladimir de Vries. En sta even stil bij het 'Sikkenspoortje', dat verffabrikant Sikkens in de 18e eeuw gebruikte vanwege het constante klimaat. Nu is het om diezelfde reden een vleermuisonderkomen.

Festival Noorderzon

Het Noorderplantsoen is ook bekend vanwege z’n jaarlijkse evenementen, waarvan Noorderzon het bekendst is. Dit theater- en dansevenement wordt eind augustus gehouden. Groepen uit binnen- en buitenland vertonen op dit elfdaagse festival hun kunsten.

Martinitoren

Zo tegen het einde van de wandeling kom je langs de 96,8 meter hoge Martinitoren, onderdeel van de Martinikerk. De stadjers, de inwoners van de stad, noemen de toren ‘d'Olle Grieze’, Gronings voor de oude grijze. En grijs is-tie!

Martinikerkhof

Steven niet zomaar op die kerk af, let vooral ook even op het mooie Martinikerkhof. Het ligt daar zeer fotogeniek te wezen, en vormt een oase van rust voor je de drukte van de winkelstraten ingaat.

Groet donder ende blyxem

De Martinitoren heeft een aantal voorgangers. De eerste twee werden vernietigd door blikseminslag en brand als gevolg van een 'groet donder ende blyxem', aldus de kroniek van Sicke Benninghe.

Hoger dan de Domtoren?

De huidige toren heeft ook geen saai leven gehad. In 1469 startte de bouw van een toren die de groeiende macht van de stad Groningen duidelijk moest maken. De hoogte is altijd onderwerp van discussie geweest. Volgens een hardnekkige mythe zou de toren met 127 meter hoger geweest zijn dan de Domtoren (112 meter), maar dit lijkt onwaarschijnlijk.

Brandende pektonnen

Door het ontsteken van brandende pektonnen in de toren, uit vreugde na het vertrek van de Spaanse en Waalse troepen in 1577, vatte de toren vlam en stortte ze deels in. Volgens de kroniekschrijver Abel Eppens stortten daarbij de 17 beiaardklokken met donderend geraas naar beneden. Er bleef een hoogte van 69 meter bewaard. Door de woelingen van de Tachtigjarige Oorlog duurde het nog tot 1627 alvorens de toren kon worden hersteld. De nieuwe toren kreeg een hoogte van 96,8 meter.

Martinitoren: bijna gesloopt

Later is de toren nog meerdere malen beschadigd door natuurgeweld en oorlogen. In 1888 werd tijdens een discussie over de (zoveelste) restauratie van de toren tijdens een gemeenteraadsvergadering gediscussieerd over het herstellen of slopen van de Martinitoren. Godzijdank besloot de Raad tot restauratie.

Kogelgat uit WO II

De toren overleefde de Tweede Wereldoorlog bijna ongeschonden. In een van de klokken is nog altijd een kogelgat te zien, ontstaan bij de bevrijding van Groningen.

Salvator: klokje van 7850 kilo

In de Martinitoren hangt een gelui van twaalf klokken, het grootste in Nederland na dat van de Domtoren in Utrecht. De grootste klok weegt 7850 kilo, heeft een diameter van 2,23 meter en heeft als bijnaam ‘De Salvator’, Latijn voor 'Verlosser'.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling heb ik gedaan in november 2013. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.

Bekijk op Wandelzoekpagina.nl >>