Op deze lange, pittige wandelroute verken je alle hoogtepunten van natuurgebied Planken Wambuis op de Veluwe. Je wandelt over verwilderde heidevelden en glooiende zandverstuivingen, door dichte bossen en langs bloemrijke weides. De uitzichten blijven je lang bij. Grote kans om wild te spotten!
Deze lange route komt uit de wandelgids Veluwe van Crossbill Guides. Wil je deze route gaan wandelen met de gratis app ‘Crossbill Guides Veluwe’? Dan zie je daarin twee wandelroutes over Planken Wambuis staan: De Ginkel en Mossel. De route die ik heb gelopen (en die in de wandelgids staat) voegt deze twee routes samen. Zelf ben ik begonnen op de ruime parkeerplaats van de Schaapskooi Zuid Ginkel aan de Verlengde Arnhemseweg in Ede (bij de horeca van Juffrouw Tok).
“Heb je hem gezien? Hij kruiste je pad, vlak achter je, een hele grote jongen!” De wandelaar die ik halverwege deze route tegenkom op het smalle zandpad is nog beduusd van het mannetjeszwijn dat hij zojuist zag door z’n verrekijker. Ik ook, maar juist omdat ik hem níet heb gezien.
Tegelijk ben ik in m’n zalige onwetendheid ontsnapt aan mogelijk gevaar. “Ze kunnen harder rennen dan jij, ruim 50 kilometer per uur,” lacht de zwijnenspotter. Ter vergelijking: de topsnelheid van Usain Bolt bedraagt 45 kilometer per uur. Gevaarlijk zijn de zwijnen eigenlijk alleen als er jongen bij zijn, blijf dan liever uit de buurt.
De kans dat je wild tegenkomt op deze route is zeker op doordeweekse dagen groot. Een wild zwijn spot ik dan niet, maar wel diverse keren reeën op de heidevelden en een hert aan de bosrand.
Deze lange wandelroute uit de Veluwe-gids van Crossbill Guides heeft meer troeven in huis. Het is een schitterende, gevarieerde route. Met bijna 25 kilometer, deels over mulle zandpaden is hij wel flink pittig. Overigens kun je hem eenvoudig in twee delen splitsen. Heb je twee keer lol.
Je start op de Ginkelse Heide bij restaurant Juffrouw Tok waar je de schaapskudde kunt bewonderen. Snel daarna gaat de route langs akkers en over een bloemrijk veld dat bekendstaat als ‘Vlindertuin Kleine Heide’. Groot dikkopje, zandoogje en hooibeestje liggen vast uit de buiken achter de valse én echte kamille plus de ontelbare margrieten, want vlinders zijn in geen velden of wegen te bekennen.
De route duikt een niet al te spannend naaldbos in, begin 20ste eeuw aangelegd om de immense stuifzanden in toom te houden. Die stuivende duinen waren destijds een gevaar voor landbouw en bewoners: hele dorpen dreigden ondergestoven te raken. Staatsbosbeheer is in 1899 speciaal opgericht om het oprukkende stuifzand in Nederland te bedwingen.
Al snel wordt de wandeling weer mooi bij het eeuwenoude buurtschap Nieuw Reemst, niet veel meer dan een rietgedekte boerderij en een schuur, omringd door heidevelden en oude eikenbossen. Het gebied is rijk aan vogels, waaronder de zeldzame zwarte en kleine bonte spechten.
Fraaie eikenlanen waar het vingerhoedskruid overdadig bloeit, begeleiden je naar het volgende buurtschap: Mossel. Bij de gelijknamige theeschenkerij kun je goed aan de thee of koffie met taart. Was het op veel paadjes onderweg rustig, hier brengen vooral e-bikende ouderen leven in de brouwerij. Overigens overnachtten hier in vroeger eeuwen de schaapsherders op bedjes van mos, vandaar die naam.
Verder naar het noorden gaat de tocht en hier is het nóg stiller. De hoge eiken langs het pad bieden telkens mooie doorkijkjes op glooiende velden begraasd door paarden. Ook hier kun je bijzondere vogelsoorten spotten, zoals de boom- en veldleeuwerik, de roodborsttapuit, de raaf en de havik. Vooral in de vroege ochtend of bij schemering maak je kans op een ontmoeting met een roedel edelherten.
Na omzwervingen door dichte bossen sta je opeens voor een enorm stuifzandgebied: het Mosselse Zand. Dit weidse gebied trek je al struinend over, zonder pad. Gelukkig houdt de Crossbill app je bij de hand, anders zou je goed kunnen verdwalen.
Hier op het open zand heerst een bar woestijnklimaat, met temperatuursverschillen tot 70 graden in één etmaal. ‘s Nachts kan het in vrijwel alle maanden vriezen, en in de zomerzon is het extreem heet. Reden waarom hier vrijwel niets groeit. Alleen onder de oude, deels ondergestoven, dennen steken echte die hards als buntgras en struikheide voorzichtig de kop boven het zand. Op het stuifzand broeden zandliefhebbers als nachtzwaluw, boomleeuwerik, duinpieper en tapuit.
Na camping De Wije Werelt wandel je langs nog veel meer van die heidevelden. Hou je ogen open voor wild dat je hier op de velden kunt treffen. Ik zag midden op de dag meerdere keren een ree wegschieten in een verwilderde graanakker.
Wild kun je nog beter spotten bij uitzichtpunt De Valenberg verderop. Vanaf het hooggelegen uitkijkplateau (51 meter boven NAP) geniet je van fraaie uitzichten over oude akkers en de heide van het Mosselse Veld. Runderen en paarden begrazen verre weides. Hier dacht ik m’n boterham te kunnen eten, intussen genietend van die uitzichten. Helaas wordt het plateau geheel bezet door een roedel vogelaars met verrekijkers en telescopen.
Niet getreurd, vlakbij buurtschap Mossel, waar de route nogmaals langskomt, vind ik een perfecte lunchplek op een omgewaaide beuk, met zicht op een rustgebied voor het wild. Prachtig plekje om zelf ook uit te rusten, en hier zie ik een hert het bos in schieten. Voor de das, die hier ook leeft, moet je heel vroeg uit de veren.
Ook daarna maak je nog aangename kilometers over Planken Wambuis. Fijn van deze route is dat hij de gebaande paden vaak verlaat. Af en toe loop je gelijk op met het Kreelsepad, een mooi Klompenpad. En soms loop je een stuk langs een fietspad. Maar deze Crossbill-wandeling volgt meestal rustiger paden, waardoor je het gevoel krijgt dat je over de Veluwe zwerft.
De route passeert een paar verstilde vennetjes waar je bijzondere vlindersoorten kunt treffen. En dan trek je de Ginkelse Heide op. Bij de schaapskooi zie ik vandaag geen enkel schaap. Gelukkig ontmoet ik ze verderop, vers geschoren, grazend op een bomendijk.
Topwandeling al met al, zeker voor herhaling vatbaar.
De gids telt 22 wandel- en fietsroutes over de Veluwe. Heel fijn is de app die erbij hoort. Daarmee volg je de route en lees je fijn geschreven informatie over wat je allemaal tegenkomt onderweg. Je kunt hem gratis downloaden: zoek op ‘Crossbill Veluwe’ in de App Store of Google Play.
De volgende wandelroutes uit deze gids staan ook op Frankwandelt, volgens het bekende recept: een verhaaltje gelardeerd met foto’s.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!