Mooi wandeling door de uitgestrekte Veluwse bossen bij Hoenderloo. Je wandelt over oude eiken- en beukenlanen langs rustgebieden voor het wild. Halverwege wandel je het bos uit en je beklimt de ‘hoogvlakte’ van de Braamberg, letterlijk en figuurlijk het hoogtepunt van deze tocht. De vergezichten richting Kootwijkerzand en het markante Radio Kootwijk zijn adembenemend.
Vanaf bushalte Centrum wandel je zo het Hoenderlose bos in. De tocht voert vrijwel direct over prachtige lanen met oude eiken en beuken, die eind oktober al aardig in herfsttooi zijn. Eigenaar van het bos is Staatsbosbeheer en die maakt het zichzelf wel erg gemakkelijk: de natuur mag helemaal z’n eigen gang gaan.
En dus vind je nogal wat afgestorven bomen langs je pad. Ideale huisvesting voor diertjes als hermelijnen, marters en eekhoorns. Grote dieren kun je hier ook treffen: er zwerven veel edelherten, reeën, wilde zwijnen en dassen door de bossen. Om die te spotten heb je wel een rustige dag nodig, en het liefst ook avondschemering.
Rustig is het hier wel, al kruisen wat onvermijdelijke mountainbikers m’n pad, plus een vrolijke colonne ruiters te paard. Maar kilometerslang kom ik ook geen mens tegen. Zwaar lopen is het over de zandpaden, die – heel vals – voortdurend aan het stijgen zijn.
Dan opent het bos zich voor een flinke zandverstuiving, mooi afgebiesd met herfstige struiken en zilveren berkjes. Door het zand ploegend geniet ik met volle teugen. En net als ik genoeg krijg van al dat zandhappen, schiet de Trage Tocht een schitterend smal paadje in. Hoge struiken en diepgroene dennen aan weerszijden lijken me geheel te omhullen.
Verderop wacht het hoogtepunt van deze tocht: de Braamberg, 76 meter boven NAP. Berg is een groot woord, het is eerder een hoogvlakte op de Hoog Buurlose Heide die meer uit pijpenstrootje dan uit heide bestaat. Een mooi pad leidt je in weidse slingers de golvende vlakte over, en trakteert je op vergezichten over de ommelanden. In de verte rijst het markante gebouw van Radio Kootwijk hoog op uit het landschap.
Echt magnifiek, die uitzichten. In de verte vang je nog een glimp op van het Kootwijkerzand. Stuifzand, mooie uitzichten, totale rust – heeft een mens nog meer nodig? Een bankje om m’n lunch te verorberen misschien? En verdomd, dat is er óók nog. Genietend van het uitzicht hap ik in een boterham met pindakaas.
Hier op de Braamberg lag in de zesde eeuw na Christus een nederzetting, waarschijnlijk met de naam Dabbelo. Dat dorpje is volledig onder het zand verdwenen, een soort Veluwse Atlantis dus. Iemand uit Hoenderloo heeft er zelfs een boek over geschreven: ‘Het Mirakel van Dabbelo’. Weliswaar in een oplage van 40 exemplaren, maar toch.
Fantaserend over de verzwolgen nederzetting onder mijn voeten daal ik de Braamberg af. En even verder slokken de dichte bossen me weer op. De tocht vervolgt over de ene schitterende beukenlaan na de andere prachtige eikenlaan. Rustgebieden voor het wild zie ik aan weerszijden. Het verlangen om die te betreden weersta ik manmoedig, want dat wild heeft z’n slaap keihard nodig.
De route komt langs bosgebiedjes met grappige namen als Groote en Kleine Bulten en Wolfsgat. Via de Struikberg voert de wandeling terug naar de bewoonde wereld. En daar krijg je nog een mooie uitsmijter: de gebouwen van de Hoenderloo Groep, een instelling die jongeren vooruithelpt in het leven.
Mooiste gebouw is De Heibult uit 1903. Deze statige villa deed vroeger dienst als directeurswoning. De woning ligt op een heuvel, en vanuit z’n woning kon de directeur het hele terrein in het snotje houden. Reden waarom de jongeren het ook wel ‘het loerhuis’ noemden.
Verderop kom je bij nog iets bijzonders: de witgepleisterde Heldringkerk, omgeven door hoge eiken. Dorpelingen noemen het ook wel ‘het witte kerkje op de bult’.
De kerk werd rond 1857 gebouwd op initiatief van predikant Otto Gerhard Heldring. Die bekommerde zich over het lot van de armen. Hij bouwde een school, sloeg een waterput en nam het initiatief voor een tehuis voor verwaarloosde jongens, de voorloper van de latere Hoenderloo Groep.
Mooie, gevarieerde tocht al met al. Alleen in Hoenderloo vind je horeca, dus neem een lunchpakket mee voor onderweg. En mijn tip voor een lunchplek is natuurlijk dat bankje bovenop de Braamberg.
Deze wandeling heb ik eind oktober 2020 gedaan. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!