Trage Tocht Arnhem-Noord: Park Sonsbeek & landgoederen
Gelderland – Trage Tocht – 15km

Trage Tocht Arnhem-Noord: Park Sonsbeek & landgoederen

Trage Tocht Arnhem-Noord: Park Sonsbeek & landgoederen
Gelderland – Trage Tocht – 15km

Trage Tocht Arnhem-Noord: Park Sonsbeek & landgoederen

Op deze Trage Tocht geniet je volop van de adembenemend mooie omgeving ten noorden van Arnhem. Na het prachtige Park Sonsbeek wandel je over heerlijke landgoederen. Het landschap glooit, klaterende beekjes begeleiden je pas, en dan krijg je nog de Groene Bedstee...

Aan de wandel
Wandelkaart route
Highlights van deze wandeling
  • Park Sonsbeek
  • Negen fraaie landgoederen
  • Watermolens
  • Berceau De Groene Bedstee
  • Klaterende beekjes
Bekijk alle natuurhuisjes op Natuurhuisje.nl

Als diamanten aan een trouwring

De landgoederen schitteren hier als diamanten aan een trouwring. Deze wandeling voert over 9 stuks, waarvan sommige gesierd met een prachtig kasteel. Slagroom op de taart is de wandeling door het ‘berceau’ De Groene Bedstee.

Groenste Stad van Europa

Arnhem is in 2009 uitgeroepen tot Groenste Stad van Europa. Een beetje overdreven misschien, maar de Gelderse hoofdstad telt wél 13 parken. Sonsbeek is het bekendste, met een schitterend landhuis, hertenpark, vijvers, fonteinen, een waterval en twee watermolens.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Bekijk alle wandelreizen op Snp.nl

Parel in de Veluwezoom

Sonsbeek geldt als ‘Parel in de Veluwezoom’. Tijdens de voorlaatste ijstijd plooiden ijsmassa’s het landschap. Later blies de wind löss en dekzand op de hellingen. Zo ontstond een rijkgeschakeerd gebied met als levensader de Sint-Jansbeek die door Sonsbeek voert.

Molenaars & boeren

Sonsbeek is genoemd naar Anna van Sonsbeeck, die in de 17e eeuw een huis en een molen aan de beek bezat. Deze beek was vroeger vooral van economisch belang. Waar nu het park zich uitstrekt, woonden toen molenaars en boeren in nog bijna onontgonnen gebied. In de bossen werd gejaagd en op de heide graasden schapen. De molenaars hadden stuwvijvers aangelegd, als waterreservoir voor de molens.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Belvédère, Grote Waterval & Hertenkamp

De eigenaar van Sonsbeek, Baron Van Heeckeren, nam de bekende landschapsarchitect Zocher in dienst om zijn landgoed in Engelse landschapsstijl te hervormen: fraaie glooiingen, kronkelende paden, bosschages, verrassende zicht-assen, schitterende waterpartijen, pittoreske bruggetjes. Uit zijn tijd stammen de Belvédère, de Grote Waterval en de Hertenkamp. De familie Van Heeckeren resideerde (=wonen, maar dan voor opscheppers) in het hooggelegen Huize Sonsbeek, ook wel de Witte Villa genoemd.

Rijksmonument

In 1899 kocht de gemeente Arnhem landgoed Sonsbeek aan voor 1,1 miljoen gulden, de helft van de totale gemeentebegroting van dat jaar. Privaat landgoed werd openbaar park. Sindsdien is het openbaar genieten geblazen van groen, stilte, ruimte, uitzicht, kunst. Er wordt gesport, geluierd, gepicknickt, geschaatst, geflirt en geslenterd. Liefhebbers van openluchtconcerten, kunstmanifestaties en theaterfestivals komen vooral ’s zomers aan hun trekken. En nu er sneeuw ligt, rijden kinderen met hun ouders sleetje op de hellingen rond de Witte Villa. Sonsbeek kreeg in 1963 als eerste Nederlandse park de status van Rijksmonument.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Watermolen

Aan de rand van Park Sonsbeek staat, als een markante blikvanger, de historische Witte Watermolen. Je komt er pal langs op deze Trage Tocht.

Tien waterradmolens

De Witte Watermolen is als enige overgebleven van de in totaal tien waterradmolens die ooit door de St. Jansbeek werden aangedreven. Daarvan stonden er vijf in Park Sonsbeek. De andere vijf stonden aan de rand van de ommuurde stad.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Industrieterrein Sonsbeek

De molens vormden het ‘industrieterrein’ Sonsbeek waar granen, zaden, boomschors en lompen werden verwerkt tot respectievelijk meel, olie, looistof en papier. Tot op de dag van vandaag doet de monumentale Witte Molen nog dienst als korenmolen. Respect!

Ambachtelijk vrekkenmeel

De Witte Watermolen uit 1460 is een bovenslagmolen, die draait door het gewicht van het water dat bovenop het waterrad valt. Vervolgens zet dit rad via een stelsel van houten tandwielen de maalstenen in werking. Op die manier wordt op ambachtelijke wijze onder andere tarwemeel, roggemeel en 'vrekkenmeel' vervaardigd.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Warnsborn

Als Sonsbeek de Parel van de Veluwezoom is, dan zijn de vele landgoederen de juwelen. Je komt over negen van die juwelen. Vooral Warnsborn fonkelt als een ster, met z’n fraaie oranjerie, heideveldjes, graslandjes, brede beukenlanen en kronkelende paadjes, beekjes en vijvers.

Tierende bosflora

Op landgoed Warnsborn tiert de bosflora in de lente welig. Vooral rond hotel Groot Warnsborn (schitterend terras) pakt die flora flink uit, met soorten als maagdenpalm, dalkruid, bosklaverzuring, lievevrouwenbedstro, bosandoorn en lelietje-van-dalen. En in de herfst is het extra genieten, vanwege de vele soorten paddenstoelen, waaronder de pruikzwam.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Dodaars, raaf & kwikstaart

Langs de sprengen en beken op Warnsborn leven zeldzame vogels als dodaars, raaf en grote gele kwikstaart. Die zag ik allemaal niet vliegen. Wel een roodborstje met wintervachtje dat me m’n boterham met kaas uit de mond zat te staren.

Nog twee weetjes:

  • in de vijvers vertoeft de laatste populatie rivierkreeften van Nederland
  • in de ijskelder van Warnsborn overwinteren jaarlijks ongeveer 95 vleermuizen, waaronder zeldzame, zoals de franjestaart en de vale vleermuis.
Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Klaterende beekjes

Niet alleen op Sonsbeek klateren de beken overvloedig. Ook op de landgoederen kom je in het glooiende landschap langs nogal wat sprengen en beekjes, diep ingesleten in het terrein.

Watermolens & wasserijen

De sprengen ogen natuurlijk, maar schijn bedriegt: ze zijn aangelegd en werden gebruikt voor de aandrijving van watermolens, voor het maken van papier en voor de wasserijen.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Enorme waterbel

De Veluwe telt zo’n zestig van dit soort watertjes. Onder het Veluwse zand zit een enorme waterbel die gevoed wordt door regenwater. Ondergrondse kleilagen en de bolle vorm van de zandruggen zorgen ervoor dat het grondwater aan de randen van de Veluwe dicht bij de oppervlakte komt. Dit zijn de bronnen die de Veluwse beken van water voorzien.

Groene Bedstee

Tegen het eind van de wandeling wacht je nog een aangename verrassing: op landgoed Mariëndaal rekt de Groene Bedstee zich behaaglijk uit. Een prachtig gezicht en heerlijk om doorheen te lopen, of, zoals ik een stel uitgelaten kinderen zag doen: met je sleetje naar beneden te roetsjen.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Berceau

De Groene Bedstee heeft een lengte van 400 meter, stamt uit 1865 en is een berceau: een pad waarbij aan beide zijden heggen staan, die aan de bovenzijde met elkaar zijn verbonden, zodat een tunnel ontstaat.

Bleke dames

Berceaus stammen uit de tijd dat het voor adellijke dames mode was er zo wit mogelijk uit te zien, om zich te onderscheiden van het plebs met z’n ordinaire zongebruinde huid. Door de berceaus konden de dames wandelen en toch uit de zon blijven.

Trage Tocht Arnhem-Noord | Park Sonsbeek & landgoederen

Romantische zielen

Voor romantische zielen: halverwege de Bedstee, op de kruising, staat een lindeboom. Deze zou de liefde symboliseren. Eronder staat een bankje, waar geliefden met bonzend hart hand in hand kunnen zitten (of iets dergelijks).

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling hebben we eind september 2019 gedaan. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.

Bekijk op Wandelzoekpagina.nl >>

 

Mooiste natuurhuisjes van Gelderland!

Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!

Natuurhuisjes >>

Foto's van deze wandeling

trage tocht arnhem noord-10
trage tocht arnhem noord-11
trage tocht arnhem noord-12
trage tocht arnhem noord-13
trage tocht arnhem noord-14
trage tocht arnhem noord-15
trage tocht arnhem noord-16
trage tocht arnhem noord-17
trage tocht arnhem noord-18
trage tocht arnhem noord-19
trage tocht arnhem noord-20
trage tocht arnhem noord-21
trage tocht arnhem noord-22
trage tocht arnhem noord-23
trage tocht arnhem noord-24
trage tocht arnhem noord-25
trage tocht arnhem noord-26
trage tocht arnhem noord-28
trage tocht arnhem noord-29
trage tocht arnhem noord-30

De beste camera’s en verrekijkers!

Zoek je een geweldige camera of verrekijker voor onderweg? Ik heb de allerbeste camera's en kijkers voor je op een rij gezet. Gebaseerd op reviews en testen van de experts.

10x de leukste vakantiehuisjes van Gelderland!

Zoek je een bijzonder vakantiehuisje in Gelderland? Natuurhuisje.nl heeft een prachtig aanbod van huisjes midden in natuurgebieden. Ver weg van de massa geniet je van diepe rust en heerlijke natuur. Speciaal voor jou selecteerde ik de 10 mooiste!

Leukste vakantiehuisjes Gelderland >>


Copyright © 2025 Frankwandelt.nl | Cookies & privacy