Radio Kootwijk, de Kathedraal van de Veluwe, is het hoogtepunt van deze schitterende wandeling. Maar de Hoog Buurlose Heide mag er ook zijn. Je wandelt over hoogvlaktes met heide die in augustus en september prachtig paars kleurt. De mulle zandpaadjes en de klimmetjes maken de wandeling pittiger dan je denkt.
Snel prachtig wandelen? De mooiste heideroutes >>
Je start midden in het bos en wandelt over brede beukenlanen richting het gehuchtje Hoog Buurlo. Dat zie je vanuit de verte al rusten in een entourage van bossen, akkers en weiden waar Veluwse heideschapen grazen. Twee oude boerderijen, een rietgedekte schaapskooi, wat schuren en een lome rust: het lijkt alsof je hier terugstapt in de tijd.
Hoog Buurlo is een eeuwenoude landbouwenclave in het hart van de Veluwe. Dit is een van de weinige plekken op de Veluwe waar het landschap van vroeger goed bewaard is gebleven. Al sinds de 9de eeuw leven de bewoners hier van de landbouw. Akkerbouw, het houden van schapen en het hakken van eikenhout zorgden vroeger voor geld in het laatje. Nu telt Hoog Buurlo nog drie bewoners. Beheerder Staatsbosbeheer verhoogt de cultuurhistorische waarde door herstel van oude wildwallen en schapendriften.
Na omzwervingen door bossen die je moet delen met edelherten, wilde zwijnen en dassen komt de Hoog Buurlose Heide in zicht, die vandaag prachtig in bloei staat. De heide is deels verwilderd en de schaapskudde moet hier alle zeilen bijzetten tegen het pijpestrootje, een hardnekkige grassoort die de heide verdringt als je niets doet. Leve de schapen! Die moeten ze overigens met honden beschermen tegen de wolf die hier ook rondsluipt.
Vandaag, zaterdag 21 augustus 2021, had het NOS-journaal gebombardeerd tot de mooiste dag van het jaar om van bloeiende heide te genieten, dus we hadden ons schrap gezet voor mensenmassa’s. Ongetwijfeld worden heidegebieden als de Posbank vandaag overspoeld door heidetoeristen, maar hier is het heerlijk rustig. De Hoog Buurlose Heide is veel minder bekend dan andere heidegebieden, al wordt het later op de dag wat drukker en zien we ook stromen fietsers in de verte. Maar filelopen zoals op de Posbank is er niet bij.
Mini-paadjes voeren ons over de glooiende heidevelden, met weidse uitzichten rondom. We zien vandaag een overvloed aan vlinders en bijen die zich tegoed doen aan de nectar van de struikheide. En in the slipstream zorgen voor bestuiving van de bloemen met stuifmeel dat aan hun lijfjes kleeft. Hier op de heide kun je trouwens ook getrakteerd worden op een fluitconcert van de veldleeuwerik, die op de grond z’n nest maakt.
Het prachtige landschap hebben we te danken aan de voorlaatste ijstijd, toen op drift geraakte pakketten ijs uit Scandinavië het landschap opstuwden. Nadat het ijs was gesmolten, bleven heuvels en uitgesleten dalen achter, met flinke hoogteverschillen. Op de Oost-Veluwse stuwwal bij Hoog Buurlo heb je toppen tot 73 meter boven NAP.
Dan zien we in de verte het monumentale Radio Kootwijk opdoemen, te midden van bloeiende heidevelden. Een schitterend gezicht. Mocht je nog twijfelen of dit mooi is, dan krijg je gelukkig bevestiging van een bordje van Staatsbosbeheer dat wijst op een ‘fotopunt’. En daar vinden we inderdaad een photo opportunity van jewelste.
In een wijde cirkel wandel je om het karakteristieke gebouw heen, dat ook wel bekendstaat als de Kathedraal van de Veluwe. En het heeft beslist iets van een kathedraal: met z’n statige vormen in art deco-stijl torent het fier uit boven de omringende heidevelden. Maar in plaats van contact met God, legde Radio Kootwijk een radiotelegrafische verbinding met het verre Indonesië.
Je wandelt naar het voormalige zendgebouw van Radio Kootwijk over een druk fietspad, dat het tracé aangeeft van de spoorlijn die hier tot 1948 lag. Een groepje oudere e-bikers flitst voorbij, en we horen ze luid tegen elkaar roepen: “Wat een lelijk gebouw hè?” “Ja, echt lelijk!” Dat is ook een mening.
“Hallo Bandoeng, hallo Bandoeng, hoort u mij?” Legendarische woorden van koningin-moeder Emma die daarmee op 7 januari 1929 de radiotelefoonverbinding met Nederlands-Indië officieel in gebruik stelde. Destijds was het zendstation een wonder der techniek.
De toenmalige PTT had de Hoog Buurlose Heide gekozen omdat dit gebied storingsvrij was door het ontbreken van bebouwing. Het zendstation vormde lange tijd het middelpunt van de radiotelefonie en het radioverkeer met schepen en vliegtuigen over de hele wereld. Wie wilde bellen met het andere eind van de wereld betaalde overigens 33 gulden voor 3 minuten, destijds een flink kapitaal.
Destijds stond er ook een flinke batterij aan zendmasten, waaronder zes stuks van 212 meter hoog die nodig waren voor de langegolfzender. Pas eind 20ste eeuw verloor Radio Kootwijk z’n positie als zendstation door de opkomst van satelliet-verbindingen.
Het gebouw is architectonisch zo bijzonder dat het gelukkig behouden is gebleven. Het is nu een gewilde vergaderlocatie, er zijn regelmatig rondleidingen en vollemaanswandelingen. Verder is het een uitvalbasis om de bronst te zien: de tijd waarin de edelherten op zoek gaan naar liefde en meer.
Wij wandelen verder het fietspad af, en vinden al snel horeca met een mooi terras waar de routebeschrijving geen melding van maakt. De koffie is prima, de appeltaart met slagroom kent nog een handvol verbeterpunten ;)
Mulle zandpaadjes leiden ons hoger en hoger de heide op. En de route verandert in een tocht over hoogvlaktes, met weer die schitterende uitzichten over betoverend landschap dat nooit gaat vervelen. Groepjes dennen in de diepte geven extra kleur aan de heide. En verderop wandelen we zelfs dwars door een flinke groep zeldzame jeneverbessen.
We wandelen de bossen weer in, ontwijken een colonne pijlsnelle mountainbikers en komen nog over een brede beukenlaan die rond 1880 is aangelegd om bosbranden tegen te gaan. Prachtige tocht al met al, bucketlist-materiaal.
Precies dezelfde route is ook verkrijgbaar als ANWB-wandeling Rondje Radio Kootwijk. De routebeschrijving van de ANWB is wat uitgebreider, en ze hebben een app waarmee je hem kunt lopen. Overigens is deze wandeling ook nog met paaltjes aangegeven, dus mislopen is een kunst.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!