Miezerige motregen

De omstandigheden zijn vandaag niet ideaal om het Speulderbos in volle glorie te kunnen bewonderen. Daarvoor zou een laagstaand zonnetje of mysterieuze mist ideaal zijn. Wij treffen een loodgrijze lucht waaruit een miezerig motregentje de photoshoot danig verpest.

Monumentaal Boshuis

Toch is het aangenaam in het Speulderbos. Dat begint al in het gehuchtje Drie. In het Boshuis, een monumentale Veluwse boerderij uit 1765, kun je vanaf 10.30 uur aan de koffie met huisgemaakt gebak. Omdat het te vroeg is, wandelen we het bos in, waar volgens routemaker Truus Wijnen zonneharpen en paddenstoelen je “verleiden tot het maken van de mooiste kiekjes”. We gaan zeker nog eens terug op een zonnige dag om het perfecte plaatje te schieten.

Mooiste en oudste bos van NL

Maar genieten doen we toch wel. Dat komt door het Speulderbos, een van de mooiste en oudste bossen van Nederland. Ook bij miezer is het hier bijzonder sfeervol, dankzij de vele eeuwenoude beuken en eiken die in wonderlijke bochten gegroeid zijn.

Jagen en kappen

Vroeger werd er niet alleen flink gejaagd in het Speulderbos, het was ook een echt ‘gebruiksbos’: bewoners van omringende dorpen kapten eeuwenlang de mooiste rechte bomen om hun huizen en stallen mee te bouwen. Voor kromme eiken en beuken haalden ze hun neus op.

Bos van de dansende bomen

Daardoor zie je zoveel grillig gevormde bomen in het bos. Bij mist of als ze bedekt zijn met een laagje sneeuw zorgen ze voor hallucinerende effecten. Door gezichtsbedrog lijkt het dan alsof de bomen bewegen. In de volksmond heet het Speulderbos daarom ‘Het bos van de dansende bomen’. Inderdaad treffen we eiken die met de heupen lijken te wiegen. En twee beuken zijn in een innige omstrengeling aan het schuifelen, wat herinneringen oproept aan brugklasfeestjes.

Onderduikershol Drie

Al snel maken we een kleine omweg voor nóg iets bijzonders: de overblijfselen van onderduikershol Drie, verscholen in een dicht sparrenbos. Het werd in de Tweede Wereldoorlog gebruikt door Engelse piloten en voortvluchtige landgenoten. In de diepte zie je de contouren van de woonkamer met keukentje en de slaapplekken. Toegang hadden de onderduikers via een verborgen luik.

75 meter lange vluchtgang

Indrukwekkend om te bedenken dat onderduikers hier een jaar onder de grond hebben gebivakkeerd. Daar kwam een einde aan toen de Duitsers het hol in 1944 ontdekten. De dertien bewoners konden via een 75 meter lange vluchtgang ontsnappen. Die was met flinke kronkels aangelegd zodat kogels de vluchtelingen niet konden raken.

Schaapskudde met herder

We verruilen dansende bomen en historie voor alweer iets moois: de uitgestrekte Ermelosche Heide. Over zandpaden en smalle voetsporen trek je over de glooiende heide. Die is ook bij miezerig weer en buiten heidebloeitijd erg fraai. En wat een geluk: we treffen de schaapskudde met de herder en z’n vier bordercollies.

Collie met achteruitkijkspiegel

Die houden de kudde enthousiast in toom, daarbij aangespoord door fluitsignalen van de herder. Die vertelt ons dat hij z’n honden met verschillende signalen instrueert. Zo is er een fluitsignaal om een afgedwaald plukje schapen terug te halen. En zelfs een fluittoontje om de collie ‘in z’n achteruitkijkspiegel’ te laten kijken. Dat zegt zoiets als: “Let op, achter je is een ongehoorzaam schaap”. Prachtig gezicht.

Grafheuvels & schaapskooi

De Ermelosche Heide is onderdeel van het stuwwallenmassief van de Veluwe. Het heidegebied telt grafheuvels die duizenden jaren oud zijn. Je herkent ze als verhogingen in het landschap. In de buurt van de schaapskooi zijn nog resten te zien van een Romeins marskamp. Die schaapskooi heeft trouwens een bezoekerscentrum en horeca.

Solse Gat

De wandeling gaat het Speulderbos weer in en midden in het dichte bos tref je een open plek: het Solse Gat. Deze langgerekte, moerassige poel heeft een bijzondere plantengroei, met zeldzame soorten als waterdrieblad, slanke sleutelbloem en bosanemoon. Bij schemering komen herten en wilde zwijnen hier een slokje drinken. Het Solse Gat schijnt in de IJstijd te zijn ontstaan, maar volgens een oude legende is het door duivels uitgegraven. Wij geloven de legende, want een van die duivels lopen we verderop tegen het lijf.

Steile afdaling

Voor het Solse Gat moet je trouwens iets van de route af. Pak je mijn GPS-track, dan maak je een rondje om het Solse Gat. Ook mountainbikers hebben het ontdekt: via een steile afdaling storten ze zich er met duivelse snelheid in, hopend aan de andere kant weer boven water te komen. Fraaie wandeling die vraagt om een zonnige of mistige dag.

Wandeldatum en UPDATE

Deze wandeling heb ik gedaan in november 2021. Helaas is hij uit de collectie van Wandelzoekpagina gehaald. Niet getreurd, er zijn alternatieven die je (met een abonnement of tegen betaling) kunt downloaden op Wandelzoekpagina.nl. Of kijk voor suggesties hieronder, in het kadertje 'Mooiste wandelingen in de buurt'.

Bekijk op Wandelzoekpagina.nl >>