Misschien is dit wel de mooiste tocht over de bloeiende heide van het beroemde Herikhuizerveld a.k.a. De Posbank. Vanuit Velp voert deze wandeling eerst door de heuvelachtige bossen van landgoed Beekhuizen. Daarna volgen vele kilometers over de Koning der Heidevelden. Op deze topwandeling kun je ook nog wild tegen het lijf lopen.
De Ossenbergwandeling plukte ik van Routeyou.nl. Helaas is die route van 2020 niet meer te lopen: de afgelopen jaren heeft beheerder Natuurmonumenten veel paden afgezet. Ook mijn eigen gps-track van 2021 klopte om die reden niet meer. Daarom heb ik hem op 18 augustus 2023 opnieuw gelopen en een nieuwe gps-track gemaakt. Die kun je hieronder downloaden. De foto’s tussen de teksten zijn van 15 augustus 2021. Nieuwe foto’s van 18 augustus 2023 vind je onder de tekst in het kadertje.
Vanuit Velp wandel je landgoed Beekhuizen binnen, terwijl de Beekhuizense Beek een klaterende symfonie serveert. De oude bossen waar vogelgezang en spechtengetik klinken, het heuvelachtige terrein en de heerlijke uitzichten vormen samen een paradijselijk landschap. De 19de eeuwse Arnhemse schrijver Isaac Anne Nijhoff noemde dit gebied daarom ‘Gelders Arcadië’.
Landgoed Beekhuizen kreeg in de 18de eeuw internationale allure door de romantische parkaanleg die voor die tijd vernieuwend was. Een lustoord moest het volgens eigenaar Johan Frederik Willem worden, waarin de wandelaar eindeloos kon rondzwerven en zich kon overgeven aan de schoonheid van de natuur. Hij liet zich inspireren door reizen naar Italië, Frankrijk en Zwitserland.
Onze zintuigen laven zich aan dit landschap, dat hier en daar inderdaad buitenlands aandoet. De vele klimmetjes zijn sowieso on-Nederlands, en ze maken de tocht veel zwaarder dan de zestien kilometer doen vermoeden. Maar de panoramisch vergezichten over de Veluwezoom en het IJsseldal maken veel goed. Op sommige plekken kijk je helemaal tot in Duitsland. Je komt overigens al snel na de start over de Ossenberg, de naamgever van deze wandeling.
De route voert je door het Kamerdal, dat ook wel bekendstaat als ‘Het Franse Kerkhof’. De Franse troepen van Napoleon moesten zich in 1812 terugtrekken in dit gebied na een nederlaag in Rusland. Ze leverden hierbij strijd met de Pruisen, die ze op de hielen zaten. De gesneuvelde Franse soldaten liggen volgens de overleveringen in het Kamerdal begraven. Opeens ziet het er wat minder paradijselijk uit op landgoed Beekhuizen.
Na heel wat spierpijnopwekkend geklim en gedaal – soms over lange trappen – krijgen we vlak voorbij Schaapskooi Heuven de paarse pracht in zicht. En we merken dat we helaas wat te vroeg in augustus zijn. De heide op de Posbank is lang zo paars niet als hij kan zijn, weten we van andere jaren. Na een deskundige inspectie schatten we dat eind augustus, begin september de beste tijd is om de Posbank in volle glorie te zien.
Genieten doen we toch wel, want ook nu is het hier allemachtig mooi. We maken een grote ronde over het Herikhuizerveld, en komen langs heidegebieden die luisteren naar grappige namen als De Hangmat, Potjesberg en Kraaijenberg. Smalle zandpaadjes golven mee met de glooiende heidevelden. Tot nog toe was het rustig in de bossen, maar hier op de heide zien we dat er flink wat wandelaars op de been zijn.
In de verte zien we de schaapskudde die de heide open houdt, waarbij we ons afvragen of dit kleine kuddetje de hele heide wel kan behappen. En we prikken ons onderweg aan de vele gaspeldoorn – au! – die hier en daar al een beetje bloeit met goudgele bloemen. De scherpe struiken komen hier veel voor, maar Gaspeldoorn is een zeldzame plant die op de rode lijst staat.
Bij het beroemde uitkijkpunt De Posbank is het op z’n drukst. Motorrijders, fietsers en wandelaars verdringen zich voor een blik op het mooiste heideveld van Nederland. Hier tref je trouwens ook Paviljoen De Posbank voor je natje en je droogje. Die uitspanning profileert zich trouwens – met humor – als dé plek voor heisessies….
Al die glooiende schoonheid hebben we te danken aan het ijs. Zo’n 100.000 jaar geleden schoof de voorlaatste ijstijd immense ijspakketten over het land. Daarbij werden stenen, zand en keien opgestuwd tot een landschap vol plooien. Dit effect is nergens in Nederland duidelijker te zien dan juist op de Veluwezoom.
We hoppen van uitzichtpunt naar uitzichtpunt, ondertussen weer stijgend en dalend over kleine paadjes die weliswaar heerlijk zijn, maar helaas wel vaak door mul zand gaan. Aan de oostkant van het Herikhuizerveld krijgen we nog één keer die prachtige vergezichten te zien voor we de dichte bossen induiken.
De laatste kilometers gaan weer door het mooie landgoed Beekhuizen. We wandelen door gevarieerde en heuvelachtige loof- en naaldbossen met oeroude eiken, mooie beukenlanen, een verdwaald heideveldje, een akker en een prachtige siervijver.
Even verder nemen we via een vlonderpad een kijkje bij de voormalige nederzetting Herikhuizen, een landbouwenclave uit de 14e eeuw. De boerderij is verschillende keren afgebrand en weer opgebouwd. Natuurmonumenten heeft de boerderij en bijgebouwen twintig jaar geleden teruggegeven aan de natuur.
De boerderij is inmiddels vervallen tot een ruïne waar de vleermuizen en uilen het voor het zeggen hebben. De oude waterput, liefst zestig meter diep, staat er nog. Hier maak je grote kans om edelherten of wilde zwijnen te spotten. Een verstilde plek met bankjes en een panoramisch uitzicht, heerlijk om even op adem te komen.
De wandeling voert door bossen met een dichte ondergroei. We worstelen ons erdoorheen, en laten ons liefkozen door hoge varens. Opeens treffen we een angstig kijkend gezin langs het pad. Verderop, vertelt de vader, hebben ze jonge wilde zwijnen gespot, scharrelend over het pad. En nu durft het gezin niet verder omdat ze weten dat zwijnenouders met jongen zeer agressief kunnen worden.
Die angst werkt aanstekelijk, maar toch wil ik even kijken. Met de pas van een sluipende tijger knikken m’n knieën over het smalle varenpaadje, de puberzoon in m’n kielzog. “Hoor je het”, fluistert hij. “Krakende takken tussen de varens. Dáár ergens lopen die zwijntjes.”
Ik hoor noch zie iets, maar misschien moet ik eens naar Schoonenberg Hoorcomfort. We besluiten met z’n allen een omweg te maken, om het zwijnengeluk en onze gezondheid niet te verstoren. Zonder kleerscheuren bereiken we Velp weer. Wát een tocht!
Snel prachtig wandelen? De mooiste heideroutes >>
Hieronder mijn nieuwe foto’s van 2023. Op 18 augustus bloeide de heide al volop. Heftiger en paarser dan de twee voorgaande jaren, waar de heide te lijden had onder extreme droogte.
Het is en blijft een zeer fraaie tocht, zwaar aanbevolen. Hij doet zowel de populaire (en dus drukkere) heidevelden aan die je vanaf uitzichtpunt Posbank kunt bewonderen, als het rustiger heidegebied in het noorden. Bij uitzichtpunt Herikhuizen vind je drie bankjes waarop je in de schaduw kunt lunchen met fraaie vergezichten.
Onderstaande foto's heb ik geschoten met de Fujifilm X-T5, een compacte systeemcamera. Benieuwd naar deze camera? Bekijk mijn review.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!