Hier in de Achterhoek is het nog lekker rustig. Zeker op landgoed Velhorst, waar natuur en boerenland hand in hand gaan. Buurman Gerrit en ik wandelen over kleine paadjes en statige beukenlanen door eeuwenoud landschap met akkers en weides, bossen en natuurgebiedjes. Fraaie landhuizen zien we, en rietgedekte boerderijen. We genieten van de stilte, en van heel veel vogels.
Vlak na de start midden in het bos nemen we een kijkje bij De Berkel, even van de route af. Dit riviertje ontspringt in Duitsland, meandert door de Achterhoek en mondt uit in de IJssel bij Zutphen. In de verte zien we twee grote zaagbekken zwemmen, forse langwerpige eenden met een lange dunne snavel. Zeldzame libellen schijnen hier voor te komen, maar daarvoor is het zo vroeg op deze ochtend in april veel te koud, het is maar een paar graden boven nul.
Langs een rijtje knotwilgen en een theekoepeltje wandelen we weer terug en we vangen een glimp op van het landhuis dat verscholen ligt in de bosrand. We pakken de route op langs een rietgedekte boerderij en wandelen door kleinschalig boerenland met biologisch beheerde akkers en weides. Landschap dat nog grotendeels hetzelfde schijnt te zijn als een eeuw geleden.
Even later pikken we het Witte Pad op, een van de overgebleven rechte lanen rond het landhuis. Een smal eiken- en beukenlaantje van 600 meter lang dat volledig is beplant met een mix van witte, paarse en rode rododendrons en gele azalea’s. De bloei komt vandaag nét op gang, in mei kun je hier vol bloeiende struiken verwachten.
Een aangenaam lommerrijk pad is het. Even verder wordt het nóg mooier als we van de route afwijken om rond het Kienveen te wandelen, volgens een bordje van Natuurmonumenten ‘een natuurparel’.
En ze hebben gelijk. Over een éénpersoonspaadje gaan de stappen langs een fraai vennetje met fel kibbelende ganzen. Een smal vlonderpad leidt ons over het water van het spiegelgladde ven. Verderop komen we langs een verwilderd heideveld met jeneverbessen, een schilderachtig plaatje. Hier groeien zeldzame planten als melkviooltje, gagel en moeraswespenorchis. Bijzondere insecten als de gevlekte witsnuitlibel zijn een lekker hapje voor de geelgors die hier broedt.
Onbegrijpelijk dat Natuurmonumenten de route niet rond het Kienveen leidt, het is het mooiste stukje van deze wandeling (mijn gps-track wijst je de weg, zie het kadertje bovenaan). Een statige beukenlaan neemt het over, met rechts bos en links panorama’s op ondergelopen velden en net ingezaaide akkers. Soms zien we een boerderij in de verte. En vele verscholen weitjes in het bos waar je bij schemering vast reeën kunt spotten – ze komen veel voor in dit gebied.
Intussen kijken we uit naar vogels om vast te leggen met de supertele-lenzen die we mee hebben. Op deze zonnige dag met weinig wind laten ze goed van zich horen, de vogel-app Merlin houden we paraat om ze te detecteren. De oogst na een kwartiertje: goudhaantje, boomklever, winterkoninkje, zwartkop, matkop, gekraagde roodstaart, groene specht, tjiftjaf, fitis en natuurlijk merel en roodborstje. Zien is een stuk lastiger, want de bomen zitten al goed in het blad. Maar sommige vogeltjes willen best voor ons poseren.
Natuurgebied Grote Veld is het volgende hoogtepunt. Anders dan de naam doet vermoeden is het een uitgestrekt naaldbos op zandgrond, gelardeerd met heidevelden. Op het eerste veld dat we passeren is het gelijk raak: een flinke kudde schapen stoomt net op. De herders zitten op klapstoeltjes lekker van het zonnetje te genieten, de honden waakzaam naast zich. Een mooi baantje lijkt ons, maar niets is minder waar. Het is hard werken, vertelt een bordje, vanwege het gevecht met stikstof. Ze zetten de schapen in, kappen opschietende boompjes en plaggen velden af.
Even verder tikt de route rustpunt Heidepol aan, de enige horeca die je onderweg tegenkomt. Wij laten het links liggen, want Gerrit heeft thermosflessen met koffie en havermelk bij zich. Even verder vinden we een perfect lunchplekje: een omgevallen boomstam midden in het bos.
En zo verpoost de havermelkelite uit de Randstad zich hier in het hart van de Achterhoek, genietend van een lunchconcert, mede mogelijk gemaakt door merel, zwartkop en zanglijster. Midden in een slok verslikken we ons bijna van het geschater van een zwarte specht. Zeker een kwartier turen we ingespannen in het dichte bos, de camera’s in de aanslag. Maar tevergeefs: hij is van het type ‘playing hard to get’.
Wel zien we even later een stomende seksscène: de paring van een koppeltje grote bonte spechten. Voor de foto’s is het jammer dat ze dat achter een tak doen, maar ze hebben natuurlijk ook recht op een stukje privacy.
Een serie kronkelpaadjes brengt ons bij een uitgestrekt veld omzoomd door bossen die in de vroege lente rijke kleurschakeringen hebben, met bijna herfstachtige tinten. Voor nog meer kleur zorgen de zacht lila pinksterbloemen waar het veld mee bezaaid is. Het oranjetipje fladdert eroverheen en maakt met z’n oranje vleugeltopjes het kleurenpalet compleet. Vrouwtjes missen trouwens die oranje tipjes en lijken als twee druppels water op koolwitjes.
Hier wandelen we gelijk op met een etappe van het Pieterpad en Het Enzerinck komt op de route, een fraaie buitenplaats uit de 14de eeuw compleet met landhuis en koetshuis. Het parkbos is aangelegd in de Engelse landschapsstijl, met veel oude eiken, beuken, kastanjes en esdoorns, afgewisseld met landbouwgronden. In het bos tref je in de lente een rijkdom aan planten als lelietje-van-dalen, dalkruid en boshyacint. Ook de zeldzame bospaardenstaart is rond het landhuis rijkelijk aanwezig.
We wandelen langs Grootvaders Huysje, een speelhuisje uit 1928 dat de landheer speciaal voor z’n kleinkinderen heeft laten bouwen. En duiken de naaldbossen van landgoed 't Waliën in, een voormalig productiebos met douglassparren, Japanse lariksen, grove dennen en fijnsparren. Klinkt saaier, maar de paden zijn ook hier heerlijk. Op een open veld zien we een biddende torenvalk en een jagende buizerd met een opvallend wit verendek.
Verderop, langs een pad met veel hoge dennen dwarrelt opeens een badmintonshuttle naar beneden. Bij nader inzien blijkt het een boompieper, die heel behendig van een boomtop opvliegt, hoog opstijgt en zich al zingend weer laat vallen naar de volgende boomtop. Een echte luchtacrobaat die moeilijk met je lens te vangen is, merken we. “Ik krijg ‘m niet scherp, ik krijg ‘m niet scherp!” roept Gerrit paniekerig. “Er is verdorie iets met m’n camera!” Gelukkig is er nog iemand die z’n apparatuur altijd tiptop in orde heeft.
Even later slaat Gerrit hard terug met een loeischerpe foto van een glanskop in het struikgewas die ik maar niet te pakken kon krijgen (hieronder zie je hem, met drie andere foto's van Gerrit). Met gelijkspel eindigen we weer bij de parkeerplaats.
Een prachtige wandeling al met al, net zo mooi als de Roots-wandeling door dit gebied. De wandeling van Natuurmonumenten gaat vrijwel alleen maar over onverharde paadjes. Troeven van de Roots-wandeling zijn weer een fraai traject langs riviertje de Berkel en het levendige dorpje Almen. Lastig kiezen. Je kunt ze ook gewoon, net als ik, allebei doen.
Deze wandeling hebben we gedaan op dinsdag 23 april 2024. De meest recente versie van routebeschrijving en kaartje kun je gratis downloaden op Natuurmonumenten.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!