Op deze muisgrijze dag zien we tussen de buien door echt wel hoe adembenemend mooi de natuur rond Arnhem is. We genieten van herfstkleuren, stille paadjes en statige bomenlanen op liefst negen landgoederen. Waarbij we ook het bekende berceau De Groene Bedstee verkennen. Hoogtepunt kasteel Zypendaal bewonderen we van alle kanten. En we knuffelen met lakenvelders.
Deze wandeling start officieel bij de parkeerplaats van kasteel Zypendaal, maar veel handiger – en CO2-OK – trap je af op station Arnhem, waar de route pal langskomt. Kun je gelijk – zoals ex-collega’s Maarten, Martijn en ik doen – aan de koffie in de gezellige stationshuiskamer.
Het miezert als we park Sonsbeek binnenlopen, langs een watervalletje en twee watermolens – een voorschot op alle beekjes die je op deze wandeling tegenkomt. Bovenop een heuvel lonkt Huis Sonsbeek uit 1744, ook wel ‘De Witte Villa’ genoemd vanwege de witte façade.
Van andere wandelingen weet ik dat je vanuit de lichte serre een riant uitzicht over Arnhem hebt, en dat koffie en taartjes niet verkeerd zijn. Maar om na een krappe kilometer alweer aan de koffie te gaan… In plaats daarvan wandelen we langs vijvers, waar mandarijneenden voor nog meer kleur zorgen dan de herfstbladeren. Een met boomwortels doordesemd paadje voert ons door de bosrand.
Sonsbeek geldt als ‘Parel in de Veluwezoom’. In een verre ijstijd geplooid door ijsmassa’s en in recenter tijden door de bekende landschapsarchitect J.D. Zocher jr. (van het Vondelpark). Die kneedde het landgoed in Engelse landschapsstijl, met glooiingen, kronkelende paden, vijvers en pittoreske bruggetjes.
Sonsbeek gaat ongemerkt over in landgoed Zypendaal – die y spreek je uit als ie – en al snel komen we langs het gelijknamige kasteel uit de 18de eeuw. Kasteel is een wat grootse benaming voor het landhuis, al is het wel een fraai exemplaar dat omgeven is door een vijver, hoge beuken en rododendrons.
Samen met de marmeren Asklepios, Hygieia en Telesphoros – Griekse goden die zich om je gezondheid bekommeren – kijken we uit op het bijbehorende Gouverneurshuisje dat vroeger dienst deed als schooltje voor de zeven kinderen van de kasteelheer.
Landgoed Schaarsbergen neemt het stokje over. Van een volmaakte vliegenzwam langs het pad kijken we al niet meer op. Een afgestorven boomstronk herbergt een rijk pallet aan paddenstoelen en kleurige zwammetjes. Geen mens te bekennen hier trouwens op de beukenlanen die – laat voor half november – nog niet in volle herfsttooi zijn.
Als Sonsbeek de Parel in de Veluwezoom is, dan zijn de vele landgoederen de juwelen. Van de negen ‘landgoedjuwelen’ die deze kasteelwandeling aandoet, fonkelt Warnsborn misschien wel het felst, met z’n landhuis, oranjerie, heideveldjes, brede beukenlanen, beekjes en vijvers.
Natte lakenvelder koeien onderbreken het grazen om nieuwsgierig aan ons te snuffelen. Warme koeienadem op m’n hand, een lik van een koeientong. Intussen fotografeert Maarten een koe, ik fotografeer Maarten met z’n koe, Martijn legt het hele plaatje vast. Nog meer uitzoomend vinden we Zonnevruchten langs het pad, een beeldenreeks van Pauline Becking.
Inmiddels zijn we wel weer aan koffie toe, of liever nog: een pannenkoek. Maar hotel Groot Warnsborn is gesloten voor gasten. Bij de ingang wachten twee fotografen ons op. Ze schieten een huwelijk dat binnen gaande is, omhangen met vervaarlijke camera’s in een kinky tuigje.
Terwijl binnen het Ja-woord klinkt, lunchen we even verder op een klamvochtig bankje, beschermd tegen de motregen door onze regenjassen. Geen al te kinky tafereel, maar in het aanpalende bos treffen we merkwaardig gevormde paddenstoelen die een nieuw perspectief geven aan de term dickpic.
Ons pad slingert door een glooiend, langgerekt heideveld dat wonderschoon tussen de herfstbossen ligt. De beukenlanen worden even verder steeds mooier. We komen over een reeks smalle exemplaren, waar de rijen dikke beuken bijna buik aan buik staan.
We passeren een grappig rietgedekt huisje. En een fraai oud hek, waar m’n wandelgezelschap het nodig vindt om even gek te doen.
Volgend hoogtepunt is de Groene Bedstee uit 1865: een pad van 400 meter waarbij aan beide zijden beuken staan. Die zijn aan de bovenzijde met elkaar verbonden, zodat een donkere tunnel ontstaat. Dit soort ‘berceaus’ stamt uit de tijd dat het voor adellijke dames mode was er zo wit mogelijk uit te zien – zo onderscheidden ze zich van het plebs met z’n ordinaire zongebruinde huid. Dankzij de berceaus konden de dames in de schaduw wandelen.
Vlak voor Arnhem komen we langs een theetuin waar ook al een besloten partijtje aan de gang is. Behalve aan het begin van deze tocht is het lastig om geld uit te geven aan koffie, taartjes of pannenkoeken. Inmiddels lopen we de Arnhemse bebouwing weer binnen, pal langs het spoor. Daar kijk ik nog even uit naar een bijzonder grappig naambordje dat ik hier ooit trof, van de familie Wandel. Hebbes.
Even later evalueren we de wandeling in – opnieuw – de stationshuiskamer. Mijn wandelpartners willen ‘m minimaal een Frankwandelt-rating 90/100 geven. Mij is dat te gortig, want in de weekenden kan het op de Arnhemse landgoederen bar druk zijn. Toch een mooie score: 86/100 en de felbegeerde Frankwandelt-rating AAA+.
De volgende wandelroutes uit deze gids staan ook op Frankwandelt, volgens het bekende recept: een verhaaltje gelardeerd met foto’s.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.
Lekker eropuit in eigen land. Een minivakantie wandelen of fietsen vanuit een superlekker natuurhuisje. Ik selecteerde de tien allermooiste!