Stiltewandelingen

Stil wandelen in Nederland, kan dat nog? Jazeker, vinden ze bij natuurmagazine Roots. En om dat te bewijzen hebben ze een gids met 16 stiltewandelingen samengesteld (zie het kadertje onderaan voor meer informatie over deze gids). Eerder wandelden we door het rustige deel van de Waterleidingduinen. Vandaag verwennen we de oren op de Boschplaat op Terschelling. We starten bij het verste dorp, Oosterend.

Lijken en cranberry’s

De Lijkweg leidt ons de duinen in. Een toepasselijke aftrap voor deze wandeling, want lijken zijn doorgaans erg stil. De natte valleien hier bieden, aldus de wandelgids, ideale omstandigheden voor de cranberry, die alleen op Terschelling en op Vlieland in het wild voorkomt. Volgens de legende leed een Amerikaanse vrachtvaarder in 1839 boven Terschelling schipbreuk en sloeg een ton met cranberry-bessen overboord. Een Terschellinger jutter vond de ton en gooide hem om in de duinen. “And the rest is history”, zoals de Amerikanen zeggen.

Wandelen door loopduinen

Of de wandelgids ons nou een broodjeaapverhaal verkoopt of niet, feit is dat de duinen hier prachtig en − inderdaad − muisstil zijn. We wandelen over een zandpad door een gebied waar veel loopduinen voorkomen: de harde wind uit vrijwel altijd dezelfde richting (zuidwest-noordoost) blaast het losse zand tot een typische vorm, waarbij de winderige loefzijde flauw omhoog kruipt en de luwe lijzijde abrupt omlaag duikt, met een helling tot soms wel 30 graden.

Duinen vol heide

De kale zandduinen zijn hier begroeid geraakt, ook door de neerslag van stikstof. Om dichtgroeien tegen te gaan, begrazen ze de duinen met paarden en pony’s. Vandaag zijn ze blijkbaar elders in touw, want we zien ze niet. De mulle zandpaden maken het wandelen intussen flink zwaarder. We genieten van weidse uitzichten over duinen waar opvallend veel heide groeit, vooral struikheide. Dat zal deze wandeling nóg mooier maken in heidetijd, rond half augustus.

Blauwe kiekendief

In de verte rennen hazen weg en even later zien we waarom: een blauwe kiekendief probeert z’n lunch bij elkaar te jagen. Je herkent hem eenvoudig aan z’n opvallend lichte verendek en zwarte vleugelpunten. Deze roofvogel wordt in Nederland steeds zeldzamer. In de jaren 90 broedden nog ruim 100 paar in het Waddengebied, nu is er nog maar een handjevol broedparen op Texel en Terschelling. De ‘blauwe kiek’ is volgens Vogelbescherming hard op weg uit te sterven als broedvogel van het Waddengebied.

Moerassige duinen

Intussen wandelen we door lage duinen die steeds vochtiger worden. Zó vochtig dat we ons afvragen of je hier in tijden met veel regen nog wel kunt wandelen. Aan de begroeiing zie je ook dat het hier moerassig is, met verschillende soorten riet. Heel in de verte rijden wat fietsers voorbij en even later kruisen we het fietspad. We pakken een klein spoortje door lage duinen. Een eenzame boom benadrukt hoe weids en kaal de duinen hier zijn. Aan de horizon lichten hogere duinen met helmgras fel op in de zon, een betoverend gezicht.

Buffer tegen zware stormen

Die zandduinen beklimmen we even later over mulle paadjes, een zware klus die met weidse uitzichten beloond wordt. Nu komt de Noordzee in zicht. Het enorm brede en opvallend witte strand bereiken we via een gebied met helmgrasduintjes. Hier, tussen paal 15 en 20, hebben de duinen vrij spel gekregen van beheerders Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer. Verstuiving maakt de duinen breder en sterker, waardoor een extra buffer tegen zware stormen ontstaat. Bijkomend voordeel: het zand uit zee bevat veel kalk waardoor planten als loogkruid, zeeraket en blauwe zeedistel hier goed gedijen.

Heartbreak Hotel

Verderop wacht een nieuwe beloning: strandpaviljoen Heartbreak Hotel dat lonkt met een wapperende vlag en uitnodigende terrassen. Binnen hangt de vijftigerjaren-sfeer van Elvis Presley. Evergreens van Elvis, Johnny Cash en Chuck Berry swingen zachtjes uit de jukebox − “I'll be so lonely, I could die.” Ook de cheesecake (met echte slagroom) is hier een hit.

Aangename sfeer

Op het terras hangt een lome, aangenaam stille sfeer. Op het strand zien we wat wandelaars en ruiters te paard langs de kabbelende zee schuifelen. Een gezinnetje is sloom aan het frisbeeën. In het hoogseizoen zal het op deze paradijselijke plek veel drukker zijn.

Dazenplak en Parapluduin

Smalle paadjes nemen ons mee langs de rand van natuurgebied de Boschplaat. Ook hier zijn de duinen vochtig, met grote rietvelden en moerassige gebiedjes. Miereplek, Dazenplak, Parapluduin: aan grappige veldnamen geen gebrek. Mooiste traject gaat pal langs het gedeelte van de Boschplaat waar het verboden toegang is in vogelbroedtijd. Het barst hier van de heide, maar ook een ander plantje schiet driftig op langs het pad: de kruipwilg.

Landbouw in de duinen

Ganzen foerageren verderop, op een opvallend vlak veld in de duinen, met slootjes aan de randen. Die zijn begin vorige eeuw gegraven om het duingebied te ontginnen. De oude natte duinvalleien werden ontwaterd en geschikt gemaakt voor de landbouw. Vandaag de dag houdt Staatsbosbeheer deze typische duinvorm in stand. Door de sloten ondieper te maken, stijgt de grondwaterstand. Ganzen en vogels als kievit, wulp en tureluur zijn er blij mee.

Over het Rozenlaantje

Een fraai paadje slingert langs het randje van de Berkenvallei en door het Jan Thijjsensduin. Even verder wandelen we over het Rozenlaantje een nat bos binnen met berken en wilgen die in kronkelige bochten zijn gegroeid. Na alle openheid van de afgelopen uren is dit een welkome afwisseling. Modderige schoenen krijgen we er wel van.

Uitzicht over de Waddenzee

Nog meer afwisseling vinden we verderop. Langs de eendenkooien Horrekooi en Jan Willemskooi wandelen we naar de Grië. We stappen de dijk langs de Waddenzee over en op een blubberig paadje langs de dijk genieten we van verre zichten over het drooggevallen wad. In de verte stellen grote groepen lawaaiige ganzen de stiltewandeling op de proef, maar onze broodnodige rust hebben we dan al volop te pakken.

Wandeldatum en routebeschrijving

Deze wandeling hebben we gedaan op dinsdag 8 april 2025. In het kadertje hieronder zie je meer informatie over de gids waaruit de wandeling afkomstig is. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je gratis downloaden op Wandelnet.nl.

Bekijk op Wandelnet.nl >>