Wandelen in Friesland, op de een of andere manier kwam het er weinig van. Friesland was in mijn ogen een provincie om te zeilen of te schaatsen. Voor wandelingen is het te saai, te rechttoe rechtaan, kortom: ongeschikt. Twee Groene Wissels overtuigden me van het tegendeel: de wandelingen vanuit Bakkeveen. De eerste voert door natuurgebied Het Mandeveld en de Bakkeveensterduinen.
Op weg naar het startpunt bij café Brink belandde ik met de auto in een immense verkeersstroom die op weg was naar de vlooienmarkt. Ik werd het geïmproviseerde parkeerterrein opgezogen: een enorm weiland waar honderden auto’s stonden en rondreden op zoek naar een plekje. Zie daar maar weer eens af te komen. Afijn, een uur laten kon ik eindelijk op pad. De vlooienmeute liet ik achter me en al snel wandelde ik in ongekende rust door mooi bos.
Bakkeveen, stel je er niet te veel van voor. Doorsnee huizen langs de kaarsrechte Drachtster Compagnonvaart. Café De Brink heeft ongetwijfeld ooit aan een brink gelegen, nu is het een onoverzichtelijk verkeersknooppunt dat aast op blikschade. Nee, van het dorp moet deze wandeling het niet hebben, van de omringende natuur des te meer.
Enorme troef van Bakkeveen is natuurlijk de ligging, middenin de prachtige en uitgestrekte Friese Wouden. Die Friese Wouden, dat zijn niet alleen maar bossen. Het natuurgebied is zeer gevarieerd. Deze route gaat vooral door en langs de uitgestrekte heidevelden en de oogverblindende zandvlaktes van It Mandefjilt (het Mandeveld), dat onderdeel is van de Friese Wouden.
Zoals zoveel van dit soort prachtige natuurgebieden is ook It Mandefjilt gevormd in ijstijden. Twee ijstijden geleden dropten gletsjers hier een flink pakket leem en keien. De laatste ijstijd, 35.000 jaar geleden, blies er een dikke laag zand overheen en stuwde de grond omhoog tot heuvels. Toen het ijs smolt, storten die heuveltjes in, en ontstonden poelen of dobben, die ook wel pingoruïnes worden genoemd. De wandeling voert langs een paar mooie, spiegelgladde meertjes.
Het gebied werd al vroeg bewoond, in de prehistorie. Zo’n 15.000 jaar geleden waren dat vooral jagers, 5.000 jaar later ploegden de eerste boeren hier hun akkers.
Let als je over de heidevelden loopt vooral ook op de holle wegen: het zijn overblijfselen uit vroeger eeuwen, toen hier met vracht beladen karren diepe sporen trokken in het zand. De wind maakte de wegen nog holler, het zijn bijna ravijnen geworden. Tot halverwege de 19de eeuw bleven deze wegen in gebruik.
Jammer dat de heide niet in bloei stond. Maak deze wandeling als het even kan na half augustus, dan kleurt de heide hier paars. Struikheide, dopheide en kraaiheide zorgen voor oogstrelende kleuren. De combinatie met bos en dobben maakt dit gebied ook tot een eldorado voor planten en dieren. De hermelijn is hier gesignaleerd, evenals de adder. Ik zag een ree schichtig wegschieten in het bos. En de eerste verse libellen zweefden begin mei alweer boven het water.
Op de terugtocht werd ik tot mijn vreugde flink opgehouden door een schaapskudde die het holle pad overstak. Dat ging met veel bombarie en geblaat van schapen-pappa’s en -mamma’s tegen hun kroost. Heerlijk gezicht, al die hollende bolletjes wol. En is het je al eens opgevallen hoe menselijk schapen blaten? Je kunt ze bijna verstaan: “Schiet nou op Jantje! Sta niet naar die kerel te staren, straks stopt hij je in een stoofpotje.” Zou ik nóóit doen natuurlijk.
Deze wandeling heb ik gedaan in mei 2015. De meest recente versie van routebeschrijving, kaartje en gps-track kun je (met een abonnement of tegen betaling) downloaden op Wandelzoekpagina.nl.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.