Tussen Westerbork en Elp is het mooi wandelen. Over vrijwel alleen maar onverharde paden loop je door uitgestrekte bossen, over heidevelden en langs bloemrijk boerenland. Halverwege kom je door museumdorp Orvelte, waar ze de tijd honderd jaar hebben teruggedraaid.
Bij Westerbork denk je natuurlijk al snel aan het gelijknamige kamp vanwaaruit in de Tweede Wereldoorlog meer dan 100.000 mensen werden gedeporteerd naar vernietigingskampen als Auschwitz en Sobibor. Maar het is ook een rustig Drents brinkdorp met een fraai kerkje, vanwaar het pittoresk starten is.
Direct buiten het dorp voert een onverharde eikenlaan tussen akkers waarop we aardappels vermoeden. Na een check met de app Plantnet blijkt dat ook zo te zijn. Druktemakers in de eiken identificeren we via de app Merlin Bird ID als zwartkoppen. En zo appen wij ons een aangename kilometer verder.
Intussen genieten we van de vergezichten. Dit is zo’n deel van Nederland waar je nog eindeloos kunt staren naar een lege horizon. Heel in de verte misschien een onvermijdelijke windmolen, want er staan enorme gevaartes in Drenthe. Verder alleen die uitgestrekte velden omzoomd door bosranden.
Even verder duiken we zo’n bosrand in, en we wandelen hier door Reijntjesveld, zo vertelt een bordje. Kronkelpaadjes leiden ons door jungle-achtige bossen vol bloemen in de ondergroei. Even verder snappen we de naam Reijntjesveld: we gaan de heide op, voorzien van stuifzandheuvels en wat jeneverbesstruiken.
De heide gaat over in bloemrijke velden. Zuring kleurt de velden in roodtinten en groepjes eiken zorgen voor afwisseling langs het slingerende pad. Hier vinden allerlei vlindersoorten een goed leefgebied, zoals de kleine en bruine vuurvlinder. Op warme dagen kun je op open plekjes levendbarende hagedissen zien zonnebaden.
Vlak voor het dorp Orvelte kom je langs een boerderij uit de IJzertijd. Nou ja, een replica dan, gebaseerd op sporen van bewoning van vóór onze jaartelling die archeologen hier aantroffen. Eiken palen vormen het skelet van de boerderij, de wanden zijn gevlochten van twijgen en aangesmeerd met leem, op het dak ligt riet. Neem een kijkje binnen: hier leefde het boerengezin samen met hun dieren in één grote ruimte. Slapen tussen de schapen.
Zo stil als het op de paden is, zo druk is het in het brinkdorp Orvelte als wij er even later binnenlopen. Op weekenddagen wordt het museumdorp al platgelopen door dagjesmensen die allemaal met eigen ogen een Drents dorp van honderd jaar geleden willen zien. Vandaag, Eerste Pinksterdag, is er ook nog een braderie.
Orvelte, ontstaan tussen de 11e en 13e eeuw, presenteert zichzelf nadrukkelijk als museumdorp. In 1967 verkreeg een deel van Orvelte de status ‘beschermd dorpsgezicht’. En volgens lezers van ANWB Kampioen is het een van de vijf mooiste dorpen van Nederland.
En dus staat Orvelte op tal van bucketlisten. De meute drijft ons op over de kinderkopjes en oude klinkers van de Hoofdstraat. In slenter-tempo komen we langs rietgedekte Saksische boerderijen. En – als we dat zouden willen – kunnen we een smid, een klompenmaker en een glasblazer aan de slag zien.
Het Kachelmuseum, het Oudhollandse snoepwinkeltje, het ritje met de Paardentram: we bedanken ervoor en wandelen het museumdorp weer uit. Eerst langs een weg waar een stoet auto’s verse toeristen aanvoert. Maar dan nemen open velden het stokje over. En akkers waar volgens Plantnet straks frisse kroppen sla komen te staan, maar dat slikken we niet voor zoete koek. Een vol ooievaarsnest zorgt voor lentegevoel.
En dan gaat het Drenthepad weer door stille bossen afgewisseld met heidevelden. Kilometers lang komen we niemand tegen. Het zou ons niet verbazen als we in de pootsporen lopen van een roedel wolven. Overal langs de paden komen we elektrische hekken tegen die schapen moeten beschermen tegen een aanval. Een kudde Schotse Hooglanders mag onbeschermd rondlopen.
Op een lange eikenlaan leveren lupinen bloemrijke kiekjes. En dan volgt nog het mooiste deel van deze etappe. Heidevelden links van het pad, een kletsnat natuurgebied aan onze rechterhand. Kikkergekwaak klinkt uit vennen die schuilen achter rietkragen. Libellen scheren over het water, vlinders fladderen over ons pad.
Een idyllisch traject, maar in natte perioden kunnen de paden hier flink ondergelopen zijn, merken we aan de diepe sporen die grote grazers hebben achtergelaten. Mocht dat zo zijn: droge voeten vind je verderop, op een verhard boerenlandweggetje dat je naar het eindpunt brengt, aan de rand van het dorpje Elp.
Op Natuurhuisje.nl vind je unieke vakantiehuisjes midden in de natuur. In een natuurhuisje kun je je heerlijk terugtrekken van het drukke, dagelijkse bestaan. Je komt helemaal tot rust.